ΘΕΜΕΛΙΟΙ ΛΙΘΟΙ: Απόσπασμα από το ομότιτλο συλλογικό έργο σε επιμέλεια Δημητρίου Γκόγκα που αφορά την μονόστιχη ποίηση Κυπρίων Δημιουργών

ΘΕΜΕΛΟΙ ΛΙΘΟΙ

23 ΠΟΙΗΤΕΣ και ΠΟΙΗΤΡΙΕΣ

της ΚΥΠΡΟΥ

σε μονόστιχα ποιήματα

ISBN: 978-9925-7723-0-8

Τίτλος:  Θεμέλιοι Λίθοι

Συγγραφείς:

Η ιδέα της δημιουργίας αυτού του διαδικτυακού βιβλίου ανήκει στον κ. Δημήτριο Γκόγκα.

Συγγραφείς είναι οι ποιητές, οι ποιήτριες και γενικότερα οι λογοτέχνες που παραχώρησαν και διέθεσαν τα μονόστιχα ποιήματά και στους οποίους ανήκουν τα πνευματικά δικαιώματα.

Επιμέλεια Έκδοσης: Δημήτριος Γκόγκας

e-mail επικοινωνίας: dimitriosgogas2991964@yahoo.com

Copyright 2020 © Δημήτριος Γκόγκας

ISBN: 978-9925-7723-0-8

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του βιβλίου με οποιοδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, ή  η μετάδοση του βιβλίου ή μέρους του με οποιοδήποτε μέσο και σε οποιαδήποτε μορφή με τη γραπτή συγκατάθεση του έχοντος της ιδέα της δημιουργίας ή την αναφορά στην πηγή. Η παρούσα δημιουργία δημοσιεύτηκε, αναρτήθηκε και κοινοποιήθηκε για πρώτη φορά, τον Αύγουστο, στα παρακάτω Ιστολόγια:

Ø  Οι Ποιητές που αγάπησα και άλλες μικρές και μεγάλες Ιστορίες λόγου (Ανθολόγιο Ποίησης)

Ø  Κυπρίων Ποίηση και άλλες (μικρές και μεγάλες) ιστορίες λόγου

Επίσης στο ιστολόγιο : Κυπρίων Ποίηση και άλλες (μικρές και μεγάλες) ιστορίες λόγου δημοσιοποιήθηκαν ξεχωριστά οι ποιήσεις των Κυπρίων Ποιητών/ Δημιουργών.

   Τέλος πρέπει να επισημάνουμε ότι αντίγραφο του παρόντος βιβλίου απεστάλη ηλεκτρονικά και σε μορφή Word σε όλους τους συμμετέχοντες Δημιουργούς και Ποιητές.

Διατίθεται δωρεάν από ποιητικές και γενικότερα λογοτεχνικές σελίδες του διαδικτύου.

Εισαγωγικό

    Πηγή έμπνευσης για την δημιουργία αυτής της ανάρτησης αλλά και του διαδικτυακού βιβλίου ήταν μία ανταλλαγή απόψεων που είχα με έναν άγνωστο αναγνώστη στο διαδίκτυο με αφορμή την δημοσίευση εκ μέρους μου αναρτήσεων στο ιστολόγιο : Οι ποιητές που αγάπησα και άλλες μικρές και μεγάλες ιστορίες λόγου (Ανθολόγιο Ποιήσεως),  μεμονωμένους στίχους από ποιήματα διαφόρων ποιητών και ποιητριών. Η ολιγόλογη συζήτηση είχε να κάνει με την δημιουργία της μονόστιχης ποιήσεως. Έτσι απευθύνθηκα σε όλους τους φίλους και μη ποιητές και ποιήτριες και η ανταπόκριση ήταν και άμεση αλλά και πολυάριθμη όσο αφορά τον αριθμό των μονόστιχων ποιημάτων. Σε λίγες ημέρες συγκεντρώθηκε αρκετό υλικό ικανό να γεμίσει τις σελίδες αυτού του e-book.

    Τι είναι Μονόστιχο Ποίημα; Αυτό που μπορούμε να κατανοήσουμε αναλύοντας την λέξη μονόστιχο. Ένα ποίημα που αποτελείται από ένα στίχο με αυτοτελές νόημα. Μπορεί όμως ένας και μόνο στίχος να αποτελέσει μορφή ποίησης και να επισημοποιηθεί ως ενότητα στο λογοτεχνικό αυτό είδος ή τελικά είναι απλώς ένας άλλος ιδιαίτερος τρόπος  που μπορεί να εκφραστεί, να εκδηλωθεί από τους λογοτέχνες η ποίηση; Όπως και να έχει δεν θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι το μονόστιχο ποίημα είναι ένα ανάπηρο ποίημα ή μια ακρωτηριασμένη σκέψη.  Το αντίθετο, το μονόστιχο ποίημα μπορεί να εκφράσει ένα βαθύτερο νόημα, μια νόηση με αρχή μέση και τέλος και να αποτελέσει γιατί όχι τη βάση, τον θεμέλιο λίθο για την συγγραφή ενός ποιήματος με τη μορφή που γνωρίζουμε. Ίσως δε, να αποτελεί και μια επικίνδυνη πρόκληση για τον ποιητή ή γενικά για τον λογοτέχνη να ασχοληθεί με το μονόστιχο ποίημα καθώς θα πρέπει να συρρικνώσει μια ιδέα μέσα σε ελάχιστες λέξεις. Μη λησμονούμε τις παροιμίες, τα αποφθέγματα, τα ρητά που μπορεί να μην αποτελούν ποίηση, είναι όμως ολιγόλογες δημιουργίες που κεντρίζουν το μυαλό και δίνουν υλικό για σκέψη και  πνευματική ανάπτυξη.

Ας παραχωρήσουμε λοιπόν λίγο χρόνο από τον χρόνο μας, για να αναγνώσουμε τις νοηματικές μονάδες που διέθεσαν οι ποιητές και οι ποιήτριες και αφεθούμε στη ποιητική τους γλύκα.

Δημήτριος Γκόγκας

***

Συμμετέχουν οι παρακάτω ποιητές και ποιήτριες της Κύπρου:

1.     Χριστιάνα Αβρααμίδου

2.     Πάμπος Βοσκαρίδης

3.     Εύα Γεωργίου

4.     Δημήτριος Γκόγκας

5.     Ανδρέας Καπανδρέου

6.     Κώστας Κατσώνης

7.     Δέσποινα Κωνσταντίνου

8.     Γιάννος Λαμπής

9.     Κατερίνα Κωνσταντίνου -Μάτσιου

10.                        Εύα Νεοκλέους

11.                        Αντρούλλα Θεοκλή – Νικηφόρου

12.                        Άντρη Περικλέους- Ονουφρίου

13.                        Μαρούλλα Πανάγου

14.                        Χριστόφορος Παντελή

15.                        Αδελαίδα Παπαγεωργίου

16.                        Ιωάννα Παπαντωνίου

17.                        Γιούλα Πατσαλίδου

18.                        Νίκος Πενταράς

19.                        Δέσπω Πηλαβάκη

20.                        Παυλίνα Στυλιανού

21.                        Ελένη Σωφρονίου - Στρατή

22.                        Σωτηρούλα Τζιαμπουρή

23.                        Ελένη Τυρίμου

Πάμπος Βοσκαρίδης

Εκεί που θάβουν οι νεκροί τους ζωντανούς τους.

*

Πως τάχα φεύγουν οι νεκροί δεν είν’ αλήθεια.

*

Τους ζωντανούς αφήνουν οι νεκροί να φύγουν.

*

Οι ζώντες είν’ αυτοί που τους νεκρούς εγκαταλείπουν.

*

Ξέρουν άραγε τ’ αηδόνια πώς φλυαρούν οι ποιητές;

*

Δεν είσαι μόνος, εδώ είμαι 'γω μου ψιθυρίζει η μοναξιά.

*

Παλίμψηστον άνθρωπος ον βιωμάτων.

*

Σκιά φωτός ατίμητον δώρον

Δημήτριος Γκόγκας

12 Μονόστιχα για τους Μήνες

Των χρόνων μας η αρχή, αιώνια με τέλος μοιάζει

*

Φλεβάρη ο έρωτας χτύπησε, έμεινε μισός κι απέκτησε άλλοθι

*

Μοιραία τον Μάρτη ή πολύβουη άνοιξη ανασταίνει Χειμώνα

*

Πελεκητοί σταυροί, αίμα στα δάκτυλα κι ο Απρίλης ανασαίνει

*

Ήλιος τρανός καημούς ευτυχεί και των ερώτων του Μάη

*

Κρυφοκοιτάζουν τα όνειρα στου πύρινο εφιάλτη του Ιούνη

*

Ένα μικρό κυκλάμινο φυτεύτηκε στη ξέρα του Ιούλη

*

Ένας ο μήνας Αύγουστος κι η Παναγιά μας ταίρι

*

Έτσι ζούσε στον ένατο, μ΄ ένα ποτήρι κρασί υψωμένο στην υγειά όλου του κόσμου

*

Στης ρότα του χρόνου λέγοντας όχι κρατούσε σημαία τη θέση του

*

Ένα βήμα πριν το τέλος δοκίμαζε τις αντοχές του

*

Σαν μια νιφάδα έλιωνε το φωτεινό άστρο του χρόνου.

 ***

Ανδρέας Καπανδρέου

Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά της σελήνης, για χάρη της Εκείνης

*

Τα χελιδόνια φεύγουνε, το ίδιο κι οι Μαρίες

*

Όταν η αξιοπρέπεια κουρελιαστεί, σιδέρωσε την αξιοπρέπειά σου και προχώρα

*

Εσύ μου έδειχνες το φεγγάρι κι εγώ κοίταζα τα μάτια σου

*

Μύρια βεγγαλικά ανάβουν σε κάθε σου βλέμμα, Μύρια Έκανες ταξίδι στον χρόνο για να βρεθείς εδώ όταν έπρεπε

*

Αν υπάρχεις Θεέ, ψιθύρισέ το στ’ αυτί μου

*

Εγώ σε απάτησα μόνο με το μυαλό σου, εσύ με το κορμί μου

 ***

Κώστας Κατσώνης

Μες στην απλότητα των στίχων διαβάζουμε τη σύνθεση του κόσμου.

*

 Ανάθεμα τη ζωή που μας πει στον θάνατο.

*

Σκέψεις: μιλήματα κι αντιμιλήματα στου νου τη σιωπή...

***

Δέσποινα Κωνσταντίνου

Δάσος της Άχνας: κάθε του δέντρο κι ένα αντίσκηνο.

*

Κύριε, Κύριε, κράτα με, κι ας μην βλέπω από πού.

*

Χειμώνας είναι ό,τι μου εκμυστηρεύεται μιας καταιγίδας η ανατομία.

*

Θρηνώ για τις παρωνυχίδες που άφησα να διογκωθούν.

*

Ποίηση είναι μια φρασούλα που αναβλύζει από μόνη της.

*

Κι όλο επιστρέφεις στο τετράδιο. Σου έχει γίνει πια πατρίδα.

*

Εν αρχή η ψυχή εγέννησε την ποίηση. Κι έκτοτε η ποίηση αναγεννά την ψυχή.

Εύα Νεοκλέους

Ποίηση μονάχα εσύ. Κι ας μην το ξέρεις.

*

Τώρα τα δύσκολα έπονται του αύριο η σιωπή ανατέλλει…

*

Ο χρόνος μετουσιώνεται σε αιωνιότητα εν τη εκπνοή του.

*

Ανήσυχοι θα καταθέτουν πανσελήνους οι αιώνες μου.

Από τη συλλογή «Σημάδια για το δρόμο», Ακτίς 2015

*

Κι οι νύχτες, μόνο νύχτες από τότε…

*

Είναι πολύ λυπημένες οι λέξεις. Και δεν τολμάς να τις αρθρώσεις…

*

Καιρός να ψάξουμε για αντικαταστάτριες αυταπάτες.

Από τη συλλογή «Λευκή Σελίδα»,Το Ροδακιό 2020

***

Αντρούλα Θεοκλή Νικηφόρου

Τη σιωπή τη φοβάμαι πιότερο από τα λόγια.

*

Οι σκέψεις δεν παλεύονται στο πέρασμα του χρόνου.

*

Ακούω τη φωνή σου, μέσα από τους ήχους της σιωπής σου.

*

Το δέντρο κι αν ξεράθηκε οι ρίζες του απλώνουν.

*

Ασάλευτη η θάλασσα ,μα ο βυθός βρυχάται.

*

Η σιωπή βουίζει και γίνεται κραυγή.

*

Πέτρωσαν τα όνειρα, πριν έρθει η Άνοιξη.

*

Ανήμπορος ο χρόνος να σβήσει τη μορφή σου.

*

Σύντροφος της μοναξιάς ένα γεμάτο παρελθόν.

*

Γράμμα φυλαγμένο της καρδιάς μου φυλακτό.

*

Οι ρίζες μας καθρέφτης της γενιάς μας.

*

Τα σκαλοπάτια της ζωής δεν θέλουν φόβο, θέλουν τόλμη.

*

Η λογική κόντρα στα θέλω της ψυχής.

*

Τα θέλω και τα μη ,έννοιες αντίπαλες .

*

Χαρά και λύπη αντάμα στης ζωής το μονοπάτι.

 ***

Άντρη Περικλέους Ονουφρίου

Προσμένω εκείνη την αυγή που θα χαράζει στ όνομά σου.

*

Σου χάρισα το ρόδο κι εσύ κοίταζες το βάζο απέναντι.

*

Νούφαρο η ψυχή, χρειάζεται ύδωρ αγάπης για ν ανθίσει

*

Άτιμο πράγμα η ψυχή όσο την δίνεις αντρειεύεται.

***

Μαρούλλα Πανάγου

Ας κρατάμε όμορφη την ψυχή μας είναι η μόνη ομορφιά που δεν μπορεί να την φθείρει ο χρόνος.

*

Στο χέρι μας είναι να διαλέξουμε αν θα είμαστε απογοητευμένοι η γοητευμένοι απ την ζωή.

*

Αλλαγμένοι όσο ποτέ κι όμως πεισματικά απαράλλαχτοι.

*

Να σταματούμε στο τοίχος του φόβου που πίσω του καραδοκεί ο ζωντανός εφιάλτης μας .

***

Χριστόφορος Παντελή

Τι κι' αν οι άνθρωποι κοιτάνε; Πάντα θα κοιτάνε από μακριά, αλλά το βάθος της καρδιάς μου μόνο εσύ.

*

Τον Ήλιο κοίταξα φεγγοβολούσε, κι' είπα ξημέρωσε και ζω, σ' ευχαριστώ.

 ***

Αδελαίδα Παπαγεωργίου

Λέω να βάψω στο χρώμα της καρδιάς μου τους τοίχους

*

Μια φορά κι ένα καιρό, οι άνθρωποι ζούσαν αμέριμνοι

*

Ο έρωτας… ακόμα μια θεατρική παράσταση…

*

Ιούλιε σε αποχαιρετώ με ευγνωμοσύνη! Ακόμη  τα πόδια μου πατούν στη γη και ο ουρανός είναι στη θέση του!

*

Θα γίνουν τα  ταξίδια …άπιαστα όνειρα…

*

Μην μου λέτε να ζήσω όπως θέλω. Με κρατούν αιχμάλωτη οι υποχρεώσεις

*

Μέσα στα ασύστολα ψέματα κρυφακούει η αλήθεια…

Η συγνώμη είναι η μοναδική διέξοδος για να ηρεμήσει η ψυχή σου…

*

Τα λόγια σου χάραξαν αιματηρά χαρακώματα στη ψυχή μου…

*

Προσπαθώ να βρω τις συντεταγμένες. Το μήκος και το πλάτος της αγάπης…

***

Ιωάννα Παπαντωνίου

Μάζεψα  αστερόσκονη με την απόχη τ’ ουρανού να ντύσω τα όνειρά μου…

*

 Άφησα την Ηχώ να σκορπίσει της ψυχής μου τις φωνές στα κύματα…

*

Λυτά τα μαλλιά αντιμάχονται τ’ ανέμου την οργή…

*

Λευκές φτερούγες λεκιάζουν το μαύρο σου φόντο, μα εσύ δεν λες να πετάξεις…

*

Δάκρυσαν τα σύννεφα να γελάσουν οι ψυχές…

*

Ρίζες αλυσίδες κρατούν δέσμια τ’ ανθισμένα μας κλωνάρια…

*

Των ψυχών η απόδραση έχει το τίμημά της…

*

Του χρόνου η κλεψύδρα μετρά τα όνειρά μας…

*

Αποταμιεύουμε ελπίδες για το αύριο, μη στερηθούμε…

*

Εκεί που αγκαλιάζει γη κι ουρανό ο ορίζοντας, ακροβατούν τα όνειρα…

*

Ακολούθησε τη φεγγαρόστρατα να φτάσεις στο δικό σου αστέρι…

*

 Τα χνάρια στην άμμο δεν τα σβήνει το κύμα, αλλά η ζωή…

Νίκος Πενταράς

Χωρίς

Χωρίς την παρουσία σου διψούν τα περιβόλια.

*

Φυλακτό

Φύλαξα στα φυλλοκάρδια το φιλί σου φυλαχτό.

*

Ταύτιση

Βλέπω με τα μάτια σου και ζω με την καρδιά σου.

*

Ταξίδι

Το κορμί σου υδρόγειος κι εγώ ταξιδευτής.

 ***

Δέσπω Πηλαβάκη

Αδύνατον να δραπετεύσω από τον εαυτό μου

*

Πάνω σε κείνα τα βουνά ξέχασα την καρδιά μου

*

Μια καρδιά ναυαγεί μεσοπέλαγα

*

Μια βάρκα χωρίς πυξίδα η ζωή

*

Στην καρδιά μου γύρε να ξαποστάσεις

*

Γίναν τα μάτια σου το φως του κόσμου

*

Η προσμονή του γυρισμού μόνη χαρά

*

Ζωντανή η ελπίδα γεννά το όνειρο

*

Ακούμπησε η απελπισία στο παραμύθι να ξαποστάσει

*

Στους διαδρόμους της φαντασίας σεργιάνισα την αγάπη

*

Ευτυχία είναι ο τρόπος που με κοιτάς μες τα μάτια

*

Αγκομαχά ο χρόνος καθώς φεύγει και χάνεται

*

Φως της ζωής τα μάτια σου , το βλέμμα σου ζωή μου

*

Έτσι με βρήκε η ζωή και φόρεσε χειροπέδες στα νιάτα μου

*

Του Φθινοπώρου τα κίτρινα φύλλα όμορφο σάβανο μιας ζωής

***

Παυλίνα Στυλιανού

Όταν σίγησε ο ουρανός σίγησε και η ψυχή της ποίησης

*

Δεν άφησες το παράθυρο ανοιχτός και χάθηκε το μήνυμα των πουλιών

*

Άκου τον ήχο της καρδιάς που ντύνει την ημέρα γιορτινά

*

Ζωγράφισε με τις λέξεις για να δώσει σχήμα στη ζωή της

*

Ξεφυλλίζοντας την ποίηση ταξιδεύουν οι λέξεις και φτιάχνεις το όνειρο

*

Η αγάπη είναι θάλασσα πλατιά που δεν μπορεί να εγκλωβιστεί σε μια μόνο αγκαλιά

*

Τα δάκρυα της βροχής είχαν την γεύση πικραμύγδαλου μετά από την φυγή

*

Θρόισμα ήτανε που άκουγε τα μυστικά του ανέμου

*

Ερωτική φαντασία προβάλετε αφήνοντας τον ήχο του βιολιού του να ξεχυθεί

*

Όταν τα βήματα κυλάνε μέσα στους δρόμους με μια παράξενη σιγή που απλώνεται γύρω το μυαλό απλά ταξιδεύει

 ***

Ελένη Σωφρονίου - Στρατή

Μέσα από τις βουβές κραυγές ανθίζουν πάντα οι λέξεις.

*

Στ’ αλάλητα, στ’ ανείπωτα, λύπες ακροβατούνε μα οι κουβέντες των ματιών, με τις σιωπές τους ζούνε.

*

Έφευγες και ξεμάκραινες όλο και πιο κοντά μου.

*

Θα ρθεις. Το ξέρω μια βραδιά, πριν η ζωή νυχτώσει

***

Σωτηρούλα Τζιαμπουρή

Ένα αύριο γνωρίζει τη μαγεία του σήμερα.

*

Μέσα από τη σιωπή μου γνώρισα εμένα.

*

Το διαβατήριο της ζωής μου είναι η αλήθειες μου.

*

Γυμνή η ψυχή καταπίνει τους φόβους.

***

Ελένη Τυρίμου

Πίστεψε στο όνειρο μην γίνεις λαθραίος επιβάτης.

*

Με τα ακροδάκτυλα της ψυχης μου σε ζωγράφισα μην μου χαθείς...

*

Ταξίδια δεν κάναμε ποτέ, απλά εμείς είμαστε το ταξίδι.

*

Κανείς δεν κράτησε το χέρι του φονιά, θρηνούσανε το θύμα.

*

Καράβια μικροτάξιδα έκαναν τις ζωές μας, ούτε κουπί πιάσαμε.

*

Πίσω αυτό βουρκωμένο σου βλέμμα λάμπει ο ήλιος.

*

Το χάδι της στοργής σου στόλισε με λάμψη την απλότητα.

*

Το αυθεντικό σου γέλιο σφράγισε, την κραυγή της λύπης, της απόγνωσης.

*

Το τραγούδι σου αυτό το λένε οι γρύλοι μυρίζει η άνοιξη...

*

Πάντα θα υπάρχουν λευκά Περιστέρια, χελιδόνια να φέρνουν την άνοιξη κρατήσου.

*

Η ψυχή σου ολάνθιστο ρόδο απλά εγώ τις μυρωδιές σφαλίζω.