Στον Παναγιώτη Παύλου (Αγνοούμενο) / Τέμβριου Αθηνά

 

Ο Παναγιώτης ποτέ δεν επέστρεψε.

Μονάχα οι σκιές της γριάς μάνας

και των παιδιών επιστρέφουν,

τις στιγμές που οι ζώντες

ζητούν των νεκρών την αψεγάδιαστη

αγάπη, π’ ανάβει χρόνια τώρα

το γυάλινο πονεμένο καντήλι,

δίπλα στο παλιό εικονοστάσιο

και στον άδειο τάφο της μνήμης.

Τα δάκρυα στέρεψαν,

το μοιρολόι, ρέκβιεμ της σιωπής,

αντηχεί στην απουσία σαν βάλσαμο,

Στα μαύρα η σκυφτή γυναίκα.

«Ανάμεσα στους Ήχους» Αθηνά Τέμβριου

ΜΟΥΣΙΚΗ / Τέμβριου Αθηνά

 

Ένα φύλλο πρωί πρωί με χαιρέτησε.
Ήταν το σώμα τον ισχνό μα αγέρωχο.
Η αγάπη ακόμα μου <δείξε το δρόμο.
Ο άνεμος με βαρύφερνε ‘δω και ‘κει.
Χρυσές στιγμές τον Ντεπουσσί,
πρωί πρωί οι νότες…

ΖΩΗ / Τέμβριου Αθηνά

 

Α.
Κάθε στιγμή που η γη γυρνά
γράφω ένα ποίημα,
για να επιβεβαιώνω την ύπαρξή μου,
να δικαιολογώ τη ζωή χωρίς εμένα …
Β.
Σήμερα πεθαίνουν τα γιασεμιά,
τα πλήγωσε ο κρύος νοτιάς,
τα γύμνωσε ο έρωτας,
τα σπάραξε η αγάπη…
Γ.
Ναυαγοί είμαστε
σε νησάκια του κόσμου
πριν να ανασάνουμε
άνθρωποι,
πριν να χύσουμε αίμα αθώο
σε γη, θάλασσα,
ουρανό και φωτιά.

1974 / Τέμβριου Αθηνά

 

Λήθη στους χειμώνες που περνούν
αν ζητά η καρδιά ή το παράπονο
πικρού καλοκαιριού ή ένα καράβι που αρχινά
ταξίδι στα βαθιά,
μα όλο κινά και πνίγεται
μαζί με ξένους ναυτικούς
σε ξένες θάλασσες.
Έρχεται ο χρόνος, γυρολόγος
κρυφά να εναγκαλίζεται
ώρες πικρού καλοκαιριού
και κυνηγούμε τ* όνειρο
τ’ όνειρο της λευτεριάς.
Πατρίδα πολυτάραχη το βιος
σου πάει και χάνεται.
Σε γέλασε το πράσινο σε μια γραμμή
και ορθώνεται σαν τείχος.
Βάρεσε της σκλαβιάς ο πόνος
στα χρόνια της παρηγοριάς, στα χρόνια της ελπίδας
μα η νοσταλγία της σιωπής το δρόμο σου χαράζει.

Ασπασμοί / Αθηνά Τέμβριου, "'Ηλιος και Άνεμος"

Ασπάζονται ο ένας τον άλλον,

σαν πρόκες οι σκέψεις καρφώνονται πάνω στο δέρμα,

εισχωρούν μέσα στο αίμα, στην καρδιά,

ακόμη και στα μικρότερα μέρη του σώματος τους.

Ο πόνος μεταδίδεται, ανταποδίδεται, ξεχειλίζει,

γίνεται λίμνη, ποτάμι, θάλασσα, ωκεανός

και τους καταπίνει δίχως να αφήσει

ούτε ένα λευκό κόκαλο να φτάσει στην αμμουδιά.

ΠΟΙΗΣΗ / Τέμβριου Αθηνά

 

Χτύπα, τον στίχο με το σφυρί
να πάρει τη μορφή του κόσμου.
Σπίθες να πετάξουν τα μάτια
να καεί το ξερό δάσος της μνήμης
ν’ αναστηθούν τα κομμένα
δέντρα που αγαπήσαμε
και τα χέρια να σκάψουν τη γη
ώσπου ο σπόρος σου, Ποίηση,
να καρπίσει και να θρέψει
τους πεινασμένους.

Ζωή / Τέμβριου Αθηνά

Ρέεις σαν νερό

στις φλέβες της γης,

Ζωή, σαν σ’ανασταίνει

τ’όνειρο κι η αλήθεια.

Κι ας απορούν πως εισχωρείς

στην πέτρα, στ’άδυτο της ψυχής

σαν φως, σαν προσταγή.

Θάλασσα / Αθηνά Τέμβριου : Ήλιος και Άνεμος

​​

Είναι βαθιά η θάλασσα

μα των ανθρώπων

οι σκέψεις βαθύτερες.

Σκάβουν το βυθό της αγάπης

με τα πλοκάμια του νου,

με την αλμύρα στα σφιγμένα χείλη

και με το φόβο σαν μανιασμένο,

κύμα που μόλις ξεστράτισε.

Θάλασσα ​​/ Αθηνά Τέμβριου

Είναι βαθιά η θάλασσα

μα των ανθρώπων

οι σκέψεις βαθύτερες.

Σκάβουν το βυθό της αγάπης

με τα πλοκάμια του νου,

με την αλμύρα στα σφιγμένα χείλη

και με το φόβο σαν μανιασμένο,

κύμα που μόλις ξεστράτισε.

Αθηνά Τέμβριου

Ήλιος και Άνεμος

Αύγουστος / Α. Τέμβριου

Δέσαμε τη ψυχή μας

σε προκυμαία ανάμεσα

σε πλοία που δεν σάλπαραν

κι ο Αύγουστος σιγοκαίει τις

σκέψεις σαν δραπετεύουν

κάθε φορά π’ αγναντεύουμε

το βαθύ γαλάζιο.

Μα προφθάνει η ζωή σαν αφρισμένο

κύμα, απρόσμενα και λιτά,

με την δροσιά των θεών,

την αρχαία γνώση και το λίγο φως

π’ απόμεινε μέσα στους πόρους μας,

να μας ταξιδέψει.

Α. Τέμβριου , Ήλιος και Άνεμος

Άγνοια / Τέμβριου Αθηνά

Φορούσε ολάκερη τη γη στο σώμα του.

Στα χέρια οι θάλασσες,

η αλμύρα στ’ ακροδάχτυλα του

κι ένας ωκεανός να ξεχειλίζει

στα βάθη της καρδιάς

λύπη, χαρά, οργή, έρωτα

κι ένα παράπονο σαν δεν κατάφερε ποτέ

να αναστήσει τα περιβόλια κάτω απ΄ τα πόδια του.

Κάθε φορά που περπατούσε ένα δέντρο ή ένα λουλούδι

άδικα ξεψυχούσε

κι έφευγε αδόξαστη ολάκερη η φύση

μέχρι το σούρουπο.

Μόνο τη νύχτα στον ύπνο του

άνθιζε η ζωή

για να μπορεί ν’ ονειρεύεται,

να διώχνει το θάνατο απ’ το πλατύ του μέτωπο

να παλεύει με τη βούληση του ανέμου

προτού ο ήλιος περάσει πεισματικά

τη διάφανη πόρτα της μνήμης

κι αντικρύσει ξανά τη σκιά του

με το πρώτο φως, γυμνή και σκοτεινή,

να τον ακολουθεί.

Α. Τέμβριου, "Ηλιος και Άνεμος"

Για τη γιορτή της μητέρας / Τέμβριου Αθηνά

Ο κόσμος λέγεται

να έχουν γεννηθεί

χωρίς μητέρα.

Μόνο ένας θεϊκός πατέρας

είχε αναπνεύσει ζωή

και δίνοντας αγάπη.

Παρατηρώντας τη φύση όμως,

μπορεί κανείς να αναρωτιέται,

Αν μας έχουν πει το μεγαλύτερο ψέμα

από τότε που άρχισε η σκέψη.

Ταυτότητα / Τέμβριου Αθηνά

Το όνομά μου είναι γυναίκα.

Ανήκω στα τραγούδια

Δεν έχω τραγουδήσει ποτέ,

με λόγια που ποτέ δεν είπα,

στα όνειρα που σώζονται σε κόκκινα και λευκά κουτιά·

τα γυαλιστερά, στα πάνω ράφια

στα μαγαζιά του never land

στα μέσα Φεβρουαρίου

όταν η στοργή τρέχει μέσα από τεταμένες φλέβες

και τα μπουμπούκια ανθίζουν πριν την ανατολή.

Το όνομά μου είναι γυναίκα.

Το σώμα μου κουβαλάει το άγιο άρωμα

της δενδρολίβανου,

τα μάτια μου καθρεφτίζουν το μυαλό μιας μάγισσας

τις χειμωνιάτικες νύχτες.

Με βλέπεις να τρέχω με τους λύκους

ως τα ανήσυχα βλέφαρά μου

να χαρίσω αυτό που δεν μπορούν να κρύψουν τα πόδια μου;

Την αυγή, λατρεύω το μουρμούρισμα της θάλασσας

καλωσορίζοντας τους ατέλειωτους ψίθυρους της αιωνιότητας.

Το όνομά μου είναι γυναίκα.

Τα μυστικά μου κυλούν σαν σύννεφα στο μυαλό κάποιου,

οι δυνάμεις μου έχουν γλιστρήσει μέσα από τους δεσμούς του Χρόνου,

Ταπεινά γονατίζω όταν η αγάπη αντέχει την αλήθεια,

πλέκω την περηφάνια μου για να γευτώ ζεστασιά.

Αν τολμώ; Τολμάω να στέκομαι μόνος απόμακρη;

Μπορεί να είμαι φωτιά, αέρας και νερό,

βαδίζοντας πάνω στη γη των ανθρώπων

μόνο όταν νιώθω ελεύθερος.

Αν τολμώ; Τολμώ να αναδημιουργήσω παλιούς μύθους;

Ποίημα της Αθηνάς Τέμβριου

 Μέσα από τα ταξίδια μου,

οι στιγμές σιωπής γέννησαν ήλιους κουρσάρους.

Πήρανε σάρκα κι οστά, διανύοντας αποστάσεις

μέχρι τον άδειο ορίζοντα.

Σαν έκαναν στάση να ξαποστάσουν,

άρθρωσαν λόγια ποιητικά,

ασυμβίβαστα και αβρά με το όραμα της αυγής,

της μωρίας την έκσταση.

Μόνο για να ανταμώσουν τον κόσμο

με το φύσημα της συνέχειας.

H αρχή και το τέλος δεν υπήρξαν ποτέ.

Γράψαμε τον μύθο μας, μ' όσα είδαμε,

στην άκρη της γης, ανατέλλοντας.

Αθηνά Τ ('Ηλιος και Άνεμος)

ΓΥΝΑΙΚΑ / Τέμβριου Αθηνά

Η γυναίκα απλώνει την ψυχή της στη γη

σαν ρίζα που τρέφεται μες στους αιώνες.

Σέρνει τους δόλιους και τους τρελούς

μέχρι τα τρίσβαθα της αγάπης.

Το δίκαιο κάτω απ’ τον ήλιο

το ζυμώνει με χέρια γυμνά, με

συμπόνια κι ένα γέλιο που ξεμένει

κουρασμένο πίσω απ’ τον πόνο.

Το ψήνει στην πρώτη φωτιά που

της δόθηκε πριν τον μύθο.

Ταΐζει τις κόρες της γης,

να προλάβουν να φτάσουν,

ανατέλλοντας μέχρι τη δύση.

ΠΟΙΗΣΗ / Τέμβριου Αθηνά

 

Χτύπα, τον στίχο με το σφυρί
να πάρει τη μορφή του κόσμου.
Σπίθες να πετάξουν τα μάτια
να καεί το ξερό δάσος της μνήμης
ν’ αναστηθούν τα κομμένα
δέντρα που αγαπήσαμε
και τα χέρια να σκάψουν τη γη
ώσπου ο σπόρος σου, Ποίηση,
να καρπίσει και να θρέψει
τους πεινασμένους.

[Ο ήλιος λογαριάζει δίχως αυτούς] / Τέμβριου Αθηνά

 Ο ήλιος λογαριάζει δίχως αυτούς

που λεηλατούν τη μοίρα του νησιού.

Βγαίνει αντάρτης μέσα απ' τις φυλλωσιές,

τα δίκαια δειλινά, νοσταλγικά.

Μια πόλη / Τέμβριου Αθηνά

 

Είσαι μια πόλη που λαχταρά να εξερευνηθεί

με ανοιχτά παράθυρα και πόρτες ξεκλείδωτες.

Είσαι ένα ατελείωτο πάρκο όπου φιλιούνται οι εραστές

καθώς ο ακλόνητος ήλιος ανατέλλει αναρωτιέται,

χαιρετώντας το σκιώδες τέλος, καλωσορίζοντας

αγαπημένα ξεκινήματα.

Είσαι φτιαγμένος από στίχους που βγαίνουν από

τα πρώιμα άνθη της προσμονής.

Μια ματιά, μια σκέψη, μια άσκοπη ιδέα

σφραγίζοντας τα χάσματα της αιωνιότητας.

Είσαι μια πόλη χτισμένη στις ρυτίδες του Χρόνου

για χάρη του αραιού,

απρόσμενες αφύπνιες.

Ποιητικό συναπάντημα με τις ‘Πικροδάφνες’ της φίλης Ποιήτριας Αγγέλας Καΐμακλιώτη.

Της Αθηνάς Τέμβριου

Διαβάζοντας για δεύτερη φορά την τελευταία ποιητική συλλογή της Αγγέλας Καιμαΐκλιώτη «Οι Πικροδάφνες Θέλουν Κούρεμα», η σκέψη μου ταξιδεύει μέχρι τη θάλασσα, όπου η ποιήτρια προσδιορίζει την πνευματική της ελευθερία αλλά και την ποιητική της αρχή και συνέχεια. Γράφει στο ποίημα ‘ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ’: «Όμως δεν πρόσεξες ότι τα πόδια / λαθραία είχα βυθίσει στην θάλασσα». Μακρύ το προσωπικό και ποιητικό ταξίδι και η θάλασσα κουβαλά την Ιθάκη σε κάθε κύμα, να της θυμίζει νοσταλγικά την Πατρίδα, την ελπίδα της επιστροφής αλλά και τις μνήμες που χαρακώνουν τον χρόνο ανελέητα. Η γυναίκα για την ποιήτρια είναι η γης. Στο ίδιο ποίημα ομολογεί: «Γη διψασμένη, σημαία λευκή παραδόθηκα». Η ταύτιση της με την πατρίδα αγγίζει υπαρξιακές διαστάσεις. Είναι εμφανές πως ο πόνος προσδοκά τη λύτρωση για να ισορροπήσει τις εξάρσεις συναισθημάτων που γεννούν αδιάκοπα την έμπνευση και την έκφραση για κάθε πτυχή της ζωής.

Σε τι διαφέρουν άραγε οι ποιητές από τους άλλους ανθρώπους; Ίσως οι αισθήσεις τους ξυπνούν όταν θελήσουν να ακολουθήσουν το πεπρωμένο. Επιδίδονται τότε σαν τα καματερά να παλέψουν με τα σκοτάδια εντός κι εκτός, να ξορκίσουν την μοίρα που ανελέητα αλυσοδένει τις ψυχές των ανθρώπων. Αναμφισβήτητα, Ποιητής γεννιέσαι· δεν γίνεσαι. Όσοι αυτοαποκαλούνται ποιητές του εργαστηρίου, απλά έχουν αποκτήσει ένα χόμπι. Η δημιουργία είναι αποτέλεσμα έμπνευσης αλλά και της ανάγκης να σμιλευθεί ο στίχος μ’ αυτή την ανεξήγητη ενέργεια που λευτερώνει το αίνιγμα της ποίησης. Η Αγγέλα Καΐμακλιώτη φέρει την ποίηση με την πρώτη πνοή της ύπαρξής της, με το πρώτο συνειδησιακό φως και με κάθε κύτταρο της πατρίδας της, καθότι το να ανακαλύπτει κανείς τον εαυτό του είναι ένα ταξίδι δύναμης κι αποδοχής. Το να ταυτίζεται με την πατρίδα, δηλαδή με τον Άλλον, τότε είναι υπέρβαση. Στο ποίημα της ‘ΕΠΙ ΤΟΝ ΤΥΠΟΝ ΤΩΝ ΥΛΩΝ’ αποκαλύπτει: «Και χαμηλώνοντας / κοινώνησα τη γάργαρη φωνή σου / στους καταρράκτες του καιρού, / Πατρίδα μου». Ακολούθως, η αγάπη προς τον συνάνθρωπο της εκφράζεται στο ποίημα,

ΦΩΤΟΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ

Σχοινοβάτες αενάως

από το μαύρο ώς το κόκκινο

ισορροπούν οι άνθρωποι

αγαπώντας αλλήλους.

Ελπίζω σαν σπίτι παλιό

που απλώνει στον ήλιο

τα λευκά του σεντόνια.

Η λύτρωση στα λευκά σεντόνια της αθωότητας, το παλιό σπίτι με τον ίσκιο του παρελθόντος, σμίγουν με τον παρόν σε μια ποιητική μέθεξη ισορροπίας και φωτός. Η ποιήτρια προχωρά με ωριμότητα και γενναιότητα στην έκφραση, σηματοδοτώντας μια ανανεωμένη ποιητική πορεία.

Αντιτάσσεται και επαναστατεί σ’ ό,τι αμαυρώνει την αλήθεια και οδηγεί στην καταστροφή. Τα συναισθήματα αγανάκτησης και επανάστασης είναι έντονα στα ποιήματα ‘ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ’, ‘ΦΡΙΚΩΔΙΑ’, ‘ΚΡΙΝΑΚΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΛΟΥ’ και πολλά άλλα. Η αναφορά στην επανάληψη της ιστορίας και στην απραξία του Κύπριου ως προς το καλό του τόπου στο ποίημα ‘ΜΕΓΕΘΗ’συγκλονίζουν. «Όταν εκφωνούνται / τα μεγάλα λόγια / στους μεγάλους ναούς, / οι αγνοούμενοι / στα μικρά τους φέρετρα / δολοφονούνται / με μικρές επαναλήψεις». Το αίσθημα της προδοσίας είναι έκδηλο και στο ποίημα ‘ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΕΣ’, ιδιαίτερα στους τρεις τελευταίους στίχους «Αν ξέρεις να διαβάζεις τα σημάδια, / εντός βρισκόταν πάντα ο εχθρός, / Είπε και πικρογέλασε». Στο ποίημα ‘ΨΕΥΔΟΛΟΓΙΑ’ χρησιμοποιεί επαναληπτικά το συνθετικό ‘ψεύδο’ δίνοντας έμφαση στην ψευδαίσθηση που κυριαρχεί θεληματικά ή μη στις ζωές των ανθρώπων. Μα ο Ιούδας για την ποιήτρια έχει τον ρόλο του στο ποίημα ‘ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ’. Έχει μια θέση στην κόλαση, άρα υπάρχει συνειδητά και επομένως βασανίζεται από τύψεις σαν «καίγεται στο πυρ / του ενός φιλιού που ένωσε / τον θάνατο με την αθανασία» σε αντίθεση με το πλήθος της υποκρισίας που ζει «στο αλισβερίσι».

Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό στην ποίηση της Αγγέλας Καΐμακλιώτη είναι ο συσχετισμός ρεαλισμού και μεταφυσικής. ‘ΟΙ ΓΑΤΕΣ ΤΟΥ ΤΕΚΚΕ’ είναι ένα πολύ σημαντικό ποίημα, πλούσιο σε λογοτεχνικά σχήματα, το οποίο αποτελείται από μια στροφή 25 στίχων. Είναι τόσο αριστοτεχνικά γραμμένο που πιστεύω πως η αποτύπωση των σκέψεων και των εικόνων απέχουν ελάχιστα από την αρχική πηγαία έμπνευση, πράγμα σπάνιο στη Ποίηση. Η ποιήτρια φανερώνει στους πέντε τελευταίους στίχους: «Οι γάτες καταγράφουν / με το χρυσό σκοτάδι των ματιών τους / τις δυο αδελφές να μπαίνουν μες στην αλυκή / κραδαίνοντας τσαπιά και κληματόβεργες, / λάκκους ανοίγοντας φυτεύουν αμπελώνες / η Ουμ Χαράμ και η Παναγιά Φανερωμένη». Ό,τι αδυνατούν οι άνθρωποι να κατανοήσουν, μπορούν οι γάτες. Θα έλεγα εκεί που αδυνατούν πολλοί να δουν, μπορούν να αντιλαμβάνονται οι ποιητές. Να αφουγκράζονται ακόμα και τις γάτες του Τεκκέ και να οραματίζονται ένα θεό που ενώνει τους ανθρώπους. Σύμφωνα με την Αγγέλα Καΐμακλιώτη «Ποιος άραγε μπορεί να πει με σιγουριά / τι είναι δικό μας; ποιο το ξένο;»

Αθηνά Τέμβριου: Χτύπα το στίχο με το σφυρί, να πάρει τη μορφή του κόσμου.

Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΟΥ

Το πρωί που αγναντεύει ο ήλιος στην κορφή των βράχων τις ψυχές
αποθέτεις τα χέρια στη θάλασσα σαν χρωματίζεις μάτια παραγάδια του σύμπαντος.
Παράξενη που είναι η θάλασσα την ώρα
Που η ψυχή γεννά τον οίστρο.
Παράξενα πως μασουλά των ύπνο των γενναίων.
Να πιστεύεις στο παραμιλητό του κύματος,
στης χαράς τη στέρνα όλο να πνίγεσαι
και να διψάς τη παράδοση του κορμιού στα νερά

 που ξέπλυνε το πέλαγος στο τέλος της χώρας σου.

ΠΟΙΗΣΗ

Χτύπα το στίχο με το σφυρί
να πάρει τη μορφή του κόσμου.
Σπίθες να πετάξουν τα μάτια
να καεί το ξερό δάσος της μνήμης,
ν'αναστηθούν τα κομμένα
δεντρα που αγαπήσαμε
και τα χέρια να σκάψουν τη γη
ώσπου ο σπόρος σου Ποίηση
να καρπίσει και να θρέψει
τους πεινασμένους.

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

Σκυφτός γράφει μια ιστορία,
στίχο με στίχο τα αχνάρια της αλήθειας
να χαράξει.
Όταν αποκοιμάται
πλάθει την καληνύχτα της ζωής,
ώσπου να ανταμώσει το πρωινό
τη συνείδηση να περπατά.
Σαν δεν τη χαιρετήσει με τα πρώτα
χτυπήματα,
τη συναντά ξανά στους δρόμους σαν κλαίει,
για μια σταγόνα παρηγοριάς,
να ξεδιψάσει.