ΑΔΕΙΑ ΘΡΑΝΙΑ / Ανδρέας Παστελλάς

Διάβασα τον κατάλογο και σεις λείπατε,
γράφατε την ορθογραφία σας στους τοίχους.
Διάβασα τον κατάλογο
Και σεις βρισκόσαστε στα οδοφράγματα
Διάβασα τον κατάλογο
και σεις γράφατε στις φυλακές
στα μικρά σας γόνατα
την Ιστορία του ανθρώπου.
Κι’ έγραψα στον κατάλογο : όλοι παρόντες!
Και πλάι τον βαθμό του καθενός σας : Άριστα.

.
Από τη Ποιητική Συλλογή "Χώρος διασποράς", 1970

Μικρό ελεγείο / Ανδρέας Παστελλάς

Κάπου εδώ τον θάψαμε
κάπου εδώ ανασαίνει μέσα στα σκοίνα, το θρουμπί και την
πικρή αροδάφνη.
Μια κόκκινη γραμμή στην άκρη των χειλιών του
σκισμένο στον αγκώνα το γκρίζο πουλόβερ του.
Το μόνο που είπε: «αφήστε με μόνο μου, παιδιά…»

Κάποιο θρουμπί θάναι τώρα η δροσερή σκέψη του
μια δροσερή αγρότισσα ανεμώνα η καρδιά του.
Κάπου εδώ κοιμάται
μέσα στις φλέβες
μέσα στα όνειρά μας.

Στον γέροντα / Ανδρέας Παστελλάς

Γέροντα, με το μαύρο σου μαντήλι στο λαιμό,
το μαύρο τριμμένο σου παλτό
και το μαύρο καημό σου στην καρδιά,
πατέρα του Αντρέα Τσιάρτα.
Στεκόσουν ατάραχος, δρυς απ’ τα βουνά μας,
κάπνιζες σιωπηλός έξω από το νεκροτομείο
και περίμενες το νιο γαμπρό
που σήμερα θα παντρευότανε
τη Λευτεριά,
το γυιό σου.

Ανδρέας Παστελλάς (βιογραφικά στοιχεία)

Ο ποιητής-φιλόλογος-συγγραφέας Ανδρέας Παστελλάς γεννήθηκε στην Κάτω Πάφο της Κύπρου το 1932 και απεβίωσε το 2013. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Βηρυτού. Εργάστηκε ως φιλόλογος Μέσης Εκπαίδευσης στην Κύπρο. Μέλος της εκδοτικής ομάδας των περιοδικών Επιθεώρηση Λόγου και Τέχνης και Κυπριακά Χρονικά. Πρωτοδημοσίευσε στα Κυπριακά Γράμματα. Το ποιητικό του έργο ανθολογήθηκε από τους Ν. Ορφανίση και Σ. Παύλου (1995).Το 1971 του απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης.

Μερικά από τα έργα του 

• Χώρος διασποράς (1970), 
• Μεταθανατίως αποσχηματισθείς (1995), 
• Τα καθ’ οδόν (Φιλολογικά και κριτικά κείμενα – 2002), 
• Σχήματα αντιθετικών δομών στην ποίηση και την ποιητική του Κωστή Παλαμά (2002),
• Γκρίζο έως βαθύχρωμο σκούρο (Μικρές τομές και ανιχνεύσεις σε μεγάλα θέματα της καθημερινής ζωής – 2003), 
• 12 κείμενα για τον Κώστα Μόντη (Συλλογικό έργο με τον Γιώργο Κεχαγιόγλου κ.ά).

Άδεια θρανία / Παστελλάς Ανδρέας

Διάβασα το κατάλογο και σεις λείπατε,

γράφατε την ορθογραφία σας στους τοίχους.

Διάβασα τον κατάλογο

Και σεις βρισκόσαστε στα οδοφράγματα

Διάβασα τον κατάλογο

και σεις γράφατε στις φυλακές

στα μικρά σας γόνατα

την Ιστορία του ανθρώπου.

Κι’ έγραψα στον κατάλογο : όλοι παρόντες! 

Και πλάι το βαθμό του καθενός σας :  Άριστα.

Άδεια Θρανία / Παστελλάς Ανδρέας

Διάβασα τον κατάλογο και σεις λείπατε,
γράφατε την ορθογραφία σας στους τοίχους.
Διάβασα τον κατάλογο 
και σεις βρισκόσαστε στα οδοφράγματα.
Διάβασα τον κατάλογο 
και σεις γράφατε στις φυλακές
στα μικρά σας γόνατα
την Ιστορία του Ανθρώπου.
Κι έγραψα στον κατάλογο: όλοι παρόντες!
και πλάι το βαθμό του καθενός σας: άριστα!

Χώρος διασποράς, 1970

Ευρώπη εικοστός αιών / Παστελλάς Ανδρέας

Ο Μοντεσκιέ σιωπά

κρατώντας σφιχτά στο στήθος του

το πνεύμα των νόμων

κι η Γαλλική Επανάσταση έχει εναποτεθεί

στο μουσείο του Λούβρου. 

Από τον Ιωάννη τον Ακτήμονα

πήραν το μόνο κτήμα που ’χε,

τη Μεγάλη Χάρτα.

Στην Κομεντί Φρανσαίζ* παίζεται η κωμωδία

«Τα δικαιώματα του ανθρώπου», 

λαϊκή απογευματινή,

και τραγουδά τη μασσαλιώτιδα

η χορωδία του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Αύριο πρεμιέρα πανηγυρική:

«Ο νόμος και η τάξις» 

με αρχιμουσικό –κοινή συναινέσει–

τον υψηλό βαρόνο, άλλοτε στρατάρχη σερ Τζον Χάρτινγκ.

Χιλιάδες Λονδρέζων δεν κοιμήθηκαν

για το δράμα ενός σκύλου.

Μέσα στην πρωινή ομίχλη 

πάνω από τις μαυρισμένες καμινάδες των πολιτειών

αιωρούνται κρεμασμένοι οι αμετανόητοι τρομοκράτες των αποικιών,

χορωδίες των σκοτωμένων μαύρων παιδιών της Κένυας

τραγουδάν τα κάλαντα.

και το Big Ben σημαίνει το τέλος ενός κόσμου.

«Ο σκαντζόχοιρος που επέζησε» / Παστελλάς Ανδρέας

«Εκεί που όλοι τον εἶχαν ξεγραμμένο

τον εύχονταν για ξεγραμμένο

ερχόταν μόνος.

Μέσα από λοιμούς, λυγμούς

ισοπεδώσεις

εκχερσώσεις

επιχωματώσεις

αργά διέσχιζε το δρόμο κουτσαίνοντας.

Λάτρεις κρανοφόροι του μετάλλου τον παραμόνευαν.

Μελανηφοροι πεφυσιωμένοι επιβήτορες των μηχανών

επίβουλοι τον περίμεναν

βαθιά μέσα τους πονώντας για τη χαμένη ηδονή

―Νάτον θα πέσει!

Μέσα σε πανδαιμόνιο χαρούμενων κλάξον τον
περίμεναν.

Εκείνος προχωρούσε ανέγγιχτος

με χείλι μισάνοιχτο

γκριμάτσα πόνου ή χαμόγελο

κάπνιζε το τσιγάρο του

φρενοβλαβής, ίσως, και περήφανος.»

[Στην πατρίδα μου] / Ανδρέας Παστελλάς

«Στην πατρίδα μου πλήθυναν οι Φοίνικες

την πατρίδα μου πουλούν καθημερινά μεσοτιμής οι
Φοίνικες

σε κάθε γωνιά εμπορείο φοινικικό

εκεί που άλλοτε βλάσταινε  μονάχα

η δάφνη η ελληνική

για τους γενναίους»

Ο Φρύνιχος στην Αθήνα το καλοκαίρι του 1974 / Παστελλάς Ανδρέας

Καθώς βγήκε στο φως από τον Υπόγειο της Ομόνοιας
σαν από σκοτεινή καταπακτή
από ξεχασμένη γαλαρία ορυχείου
με χιλιάδες αμίλητους νεκρούς συντρόφους
να ταξιδεύουν μαζί του,
δεν είχε στο κεφάλι του στεφάνι
καμωμένο από λίγα χορτάρια
που ʼχαν μείνει στην έρημη γη.
Με τσουρουφλισμένα βλέφαρα
μάτια θολά και κόκκινα απʼ τους καπνούς
τη στάχτη στα μαλλιά
απʼ τα καμένα κέδρα
πυρπολημένης γειτονιάς πατρίδας μακρινής,
χωρίς ακοή απʼ τις στριγγές φωνές
σφαγμένων αγρινών,
με χέρια απλωμένα
αόμματος επαίτης
γωνία Σταδίου και Αιόλου
στάθηκε
μπροστά στην υποχθόνια βοή που ερχόταν
κατηφορίζοντας
σαν από άλλο κόσμο χαρισάμενο στο πεζοδρόμιο.
— Έλληνες αδελφοί…
Από ηχείο στήθους ραγισμένου
βραχνή βγήκε η φωνή σαν ξένη
σε άσημα θρύψαλα ήχου σκορπίστηκε
σαν πατημένα φέιγ-βολάν
στην άκρη του δρόμου
ή σαν άχρηστα εισιτήρια λεωφορείου
στο λερωμένο πλακόστρωτο.
— Έλληνες αδελφοί…
η φωνή χάθηκε στο βάθος ξεραμένου πηγαδιού.

Κάποιος περνώντας δίπλα
του ʼχωσε βιαστικά στη χούφτα
ένα τάληρο.