"Αρχή Ινδίκτου" : Ποιητική Συλλογή της Νίκης Μαραγκού που εκδόθηκε με Ιδιωτική Πρωτοβουλία το έτος 1987. Την επόμενη χρονιά έλαβε το Κρατικό βραβείο Ποίησης Κύπρου.

ΟΝΕΙΡΕΤΗΣΙΑ

Καθώς προσπαθείς να ισορροπήσεις
στο σπίτι με τους εξαίσιους ανεμοδείκτες
ανάμεσα στην ενήδονη και την ασκητική ζωή
όπως λέει ο Άραβας ποιητής
είναι μια γέφυρα λεπτότερη απ’ την τρίχα
που τη διαβαίνεις πάνω στο άτι του έρωτα
ένας αέρας από τη δύση σε τυλίγει
ούτε ηδύς ούτε αλγεινός
και η εγγύτητα των ανατολικών συνόρων
την ώρα που ο ήλιος βασιλεύει πίσω από τα κεραμεία
και ο ελληνικής καταγωγής ερμηνευτής του κορανίου
ανάβει τη λάμπα του
μνήμην ποιείς
της άμμινης κύτης
άλλα και του φενόλου και του χιτώνος
ιδιόχρωμου, λευκού,
γράψον το όνομα εις χαρτάριον
ή εις φύλλον
ονειρετησία.

ΟΠΟΙΟΣ ΠΕΡΑΣΕΙ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ (απόσπασμα) 

Όποιος περάσει στην άλλη όχθη
δε γυρίζει πίσω ποτέ
με το καράβι που μια ζωή συναρμολογούσε
με σκοινί γέρο και ξύλο αρωματικό
θα ταξιδέψει τις δώδεκα ώρες της νύχτας
και το πρωί θα τριγυρνά
σε συνοικίες αράπικες
μικρομάγαζα στολισμένα
με χρωματιστά λαμπιόνια
γλυκά αμύγδαλα ποτά
θα μπαίνει μες στα σπίτια τα κτισμένα με πλιθάρι
θα βάζει στα μαλλιά του λάσπη
και θα πενθεί όπως κι αυτοί τον Άδωνη.

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΛΕΜΕΣΙΑΝΟΣ

Στη γυναίκα έφτανε η μέρα
και η υπακοή στα σήματα των ζώων
Εκείνος, μόνο ο ύπνος και ο έρωτας του θύμιζαν
πως ήταν θνητός
μηχανικός στο φτωχό συνεργείο
με τα ωραία τα βλέφαρα τα δυνατά του χέρια
τα χείλη της Χαρούλας ’Αλεξίου στην αφίσα
ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ στην καρφωμένη πόρτα του λουτρού
πλάι στα ναυτιλιακά γραφεία της πόλης
που δεν ταξιδεύει πια
που δεν χασομερεί δεν παίζει
που της αρνήθηκαν τα γηρατειά της
γέμισε πράκτορες μεσίτες μερσεντές
γυναίκες έντρομες
που μόνο να ψωνίζουν ξέρουν
να θυμάται την καμπύλη της ράχης της
ενώ χαλαρώνει τις βίδες
τα άσπρα τα στήθη την κοιλιά
καρποί και κολοκύθες που στεγνώνουν πάνω στα δώματα
με τον αχό της μάχης
μόνος αητός και παντοδύναμος, τουρκομεγαλωμένος
εγκλωβισμένος και αγνοούμενος μες στη δική του πόλη
Λεμεσιανός μηχανικός από τον Άη Αντώνη
και η μέρα με αέρα φωτεινή
τα ήμερα δέντρα οι σκιές
η κρήνη του ήλιου
η θάλασσα της Λεμεσού στο βάθος.

Ο ΕΜΠΟΡΑΣ ΤΩΝ ΧΑΛΙΩΝ

Καθώς κάθεσαι σε χαμηλό ντιβάνι
ο έμπορας σού απλώνει
ένα ένα τα ταπέτα
φανερώνοντάς σου τα μυστικά της Ανατολής,
το σημείο των Ζωροαστρών
τον αετό, τη γλιστερή τη σκάλα,
το Μπαλνταχίν, τον αστρολάβο,
το λάπις λάζουλι και την πορφύρα.

Μόλις που αγγίζει την πόρτα,
"Αμάλ" λέει σιγά στη γυναίκα
που άκουγε πίσω απ' τη βαριά κουρτίνα,
"σε ζητούν"
και μας ευχαριστεί που του δώσαμε τη χαρά 
να τον ακούσουμε.

Μαραγκού, Νίκη, 1948-2013 (βιογραφία)

Η ποιήτρια, πεζογράφος και ζωγράφος Νίκη Μαραγκού γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1948 και απεβίωσε το 2013. Σπούδασε κοινωνιολογία στο Βερολίνο. 
Δημοσίευσε βιβλία ποίησης, πεζογραφίας και βιβλία για παιδιά.

 Ποιητικές συλλογές 

• "Τα από κήπων" (Άγρα, 1980), Κρατικός Έπαινος Ποίησης στην Κύπρο, 1981,
• "Αρχή Ινδίκτου" (ιδιωτική έκδοση, Λευκωσία, 1987), Κρατικό Βραβείο Ποίησης στην Κύπρο, 1988, 
• "Divan 1967-2000" (2005), η οποία βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών
• "Ποιήματα μιας άλλης εποχής" και 
• "Τα από κήπων"

 Συλλογές διηγημάτων 

• "Μια στρώση άμμου" (Καστανιώτης, 1990), Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας στην Κύπρο, 1991, 
• "Ο δαίμων της πορνείας" (Μελάνι, 2007)· 

Μυθιστορήματα

•  "Είναι ο πάνθηρας ζωντανός;" (Καστανιώτης, 1998, με ήρωα τον Ευάγγελο Λουίζο, οικοδεσπότη του Γ. Σεφέρη στην Κύπρο όταν υπηρετούσε ως πρέσβης στη Βηρυττό),
•  "Γιατρός από τη Βιέννη" (Το Ροδακιό, 2003), "Γεζούλ" (Εστία, 2010)· 
•  "Μια νύχτα με τον Αλέξη" (Το Ροδακιό, 2007). Συνέλεξε 
•  "Παραμύθια της Κύπρου" (Αρμός, 1994) 
• "Ο τσαγκάρης και ο βασιλιάς" (Ταξιδευτής, 2005) και 
• "To παλικάρι με το τάσι" (Ταξιδευτής, 2005). 

Συνταγές μαγειρικής: "Συνταγές για την Κατερίνα" (Ερμής, 2001). 

Το τελευταίο της βιβλίο ήταν οι "Δεκαοχτώ αφηγήσεις" (Το Ροδακιό, 2012), μια συλλογή από ιστορίες γυναικών της Κύπρου. 

Μεταφρασμένα κείμενά της στα γερμανικά έχουν περιληφθεί στη διεθνή ανθολογία ποίησης "Nachrichten von der Poesie" του Joachim Sartorius, που συνοδεύεται από CD με απαγγελίες γνωστών Γερμανών ηθοποιών. 


 Απεβίωσε  στις 7 Φεβρουαρίου 2013 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα που συνέβη κοντά στην πόλη Φαγιούμ της Αιγύπτου, 100 χιλιόμετρα νότια του Καΐρου, σε ηλικία 65 ετών.

Οι τριανταφυλλιές / Μαραγκού Νίκη

Παρέα με τον γεωμέτρη και τον κηροπλάστη
φύτεψα φέτος τριανταφυλλιές στoν κήπo
αντί να γράφω πoιήματα
την εκατόφυλλη απo τo σπίτι με τo πένθoς στoν Αγιo Θωμά,
την εξηντάφυλλη πoυ έφερε o Μίδας απo την Φρυγία, την Μπαγκσιανή πoυ ήρθε απo την Κίνα,
μoσχεύματα απo τη μoναδική μoυσσιέττα πoυ επέζησε
μέσ’ την παλιά την πόλη,
αλλα πρoπαντώς την Rosa Gallica πoυ έφεραν oι σταυρoφόρoι,
πoυ αλλιώς την λέμε και δαμασκηνή,
με τo εξαίσιo αρωμά της.
Παρέα με τον γεωμέτρη και τον κηρoπλάστη
αλλά και τον τετράνυχo, τον τίγρη, τον φυλλoδέτη,
τη μηλoλόνθη, τη χρυσόμυγα,
τo αλoγάκι της Παναγίας πoυ τα τρώει όλα,
θα μoιραστoύμε φύλλα, πέταλα, oυρανό,
στον αφάνταστo αυτό κήπo
κι αυτοί κι εγώ περαστικoί

Κήποι νυχτερινοί / Μαραγκού Νίκη

Να σε αφήνουν τα άλογα στην Πύλη
να περνάς από σιντριβάνια,
κήπους νυχτερινούς,
νούφαρα, υάκινθους,
μήλα των Εσπερίδων.
Το φως τα ανατρέπει όλα,
αλλά εσύ επιμένεις να διασχίζεις τα άδυτα,
τα σκοτεινά, τα αμίλητα

Το προζύμι / Νίκη Μαραγκού

 Σκέφτομαι τις γυναίκες που ξυπνούσαν 
με το άστρο της πορνής για να ζυμώσουν 
Τις Χριστιανές με προζύμι που είχαν φτιάξει 
από τον αγιασμό της ημέρας του Σταυρού 
και τις Τουρκάλες με νερό από τα πρωτοβρόχια. 
Και οι δυο κουβαλούσαν τα βρέφη στη ράχη τους 
και τη γνώση τους για την ιερότητα της ζωής. 
Οι άντρες τους καμιά φορά το ξεχνούσαν. 

Προς Αμυδράν ιδέα: Ποιητική Συλλογή της Νικης Μαραγκού (Μικρό απόσπασμα) (Εκδόσεις: Το Ροδακιό) (2013)

ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΣΤΙΣ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Κάθε χρόνο στις 13 Αυγούστου
τη μέρα που ο τουρκικός στρατός
μπήκε στην Αμμόχωστο
και ο Κωνσταντής οκτάχρονος
έφυγε με την οικογένεια του,
πάει και καθαρίζει την παραλία
από τα αποτσίγαρα, τα πλαστικά,
τα τενεκεδάκια, τα κουκούτσια τα γυαλιά.

ΝΕΚΡΗ ΖΩΝΗ

Αυτό που λένε «νεκρή ζώνη» δεν υπάρχει
γιατί πάντα ανήκε σε κάποιους ζωντανούς.
Στο σκοινί με τα ρούχα της μνήμης
μικρές φανέλες σκάζουν στον ήλιο
ένα αγόρι πέφτει κάτω
και πληγώνει το γόνατο του
Μια γυναίκα κλαίει.
Ευτυχώς η γη δε γνωρίζει τίποτα γι’ όλα αυτά
και διακοσμεί τους πεσμένους τοίχους με κισσό
τις πληγές με παπαρούνες
τους τάφους με θυμάρι

ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΙ

Σκέφτομαι τις γυναίκες που ξυπνούσαν
με το άστρο της πορνής για να ζυμώσουν
Τις Χριστιανές με προζύμι που είχαν φτιάξει
από τον αγιασμό της ημέρας του Σταυρού
και τις Τουρκάλες με νερό από τα πρωτοβρόχια.
Και οι δυο κουβαλούσαν τα βρέφη στη ράχη τους
και τη γνώση τους για την ιερότητα της ζωής.
Οι άντρες τους καμιά φορά το ξεχνούσαν.

ΑΥΡΙΟ

Αύριο
θα ανατείλει ο ήλιος στην ώρα του
γιατί ο κόσμος τούτος
έχει κανόνες απαράβατους
και περιγράμματα αμετακίνητα
που δεν είμαι σε θέση να κατανοήσω
κρατώ λοιπόν την ψευδαίσθηση
της ελευθερίας
και ευφραίνομαι
στην θέα των καραβιών με φώτα
στην παραλία της Λεμεσού
διαβάζοντας για την Άννα Λουζινιάν
που κυκλοφορούσε με τον παπαγάλο της
ενώ στον γάμο της ένα γιγάντιος αετός περπατούσε μέσα στο πλήθος
κινώντας μηχανικά τις φτερούγες

ΚΗΠΟΙ ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΙ

Να σε αφήνουν τα άλογα στην Πύλη
να περνάς από σιντριβάνια,
κήπους νυχτερινούς,
νούφαρα, υάκινθους,
μήλα των Εσπερίδων.
Το φως τα ανατρέπει όλα,
αλλά εσύ επιμένεις να διασχίζεις τα άδυτα,
τα σκοτεινά, τα αμίλητα

Στην παραλία της Λεμεσού / Μαραγκού Νίκη

Στη Λεμεσό μια θάλασσα θολή
κι αδιόρατη σα νά ’πεσε γκρίζο χιόνι
στους κυματοθραύστες και στην προκυμαία
και στο παλιό το σπίτι
με την πλαϊνή τη σκάλα και τα εμπορικά
κοιμισμένο στα φύλλα του υμενόκαλου

Όμως είναι άλλο πράγμα η θάλασσα
έτσι που σου αφήνεται
έτσι που σε σέρνει
έτσι που σου απλώνεται πέρα από τους ευκάλυπτους
φορτωμένη αροδάφνες σάπιο ξύλο θαλασσινά λουτρά
άλλο πράγμα η θάλασσα
έτσι που εισχωρεί στην πόλη καλπάζοντας στις γωνιές
σκαρφαλώνει στις ταράτσες
μπλέκεται στα φαρμακεία
φτάνει στα δικαστήρια
σέρνοντας μαζί της καρίνες και χαρταετούς
μια μυρωδιά από χαρούπια
σκουριά φιλιά ναυάγια
για να με ξαναφέρνει κάθε πρωί
στον αληθινό μου προορισμό

Μετά την τρικυμία / Μαραγκού Νίκη

Προσευχήθηκαν στην Μαντόνα ντε Λα Κάβα
και στο Ιερό του Σωτήρος της Βηρυτού
να τους γλυτώσει από την τρικυμία
κι έτσι ξεμπάρκαραν στη Φαμαγκούστα
ο Πιέδρο ακούμπησε στο πέτρινο λιοντάρι
ζαλισμένος ακόμα από τα κύματα
–Μην το αγγίζεις, του είπε ο καμηλιέρης
έχει στο σώμα του φυλακισμένους δράκους
και τού ΄δωσε μια περόνη
με τον τροχό της Αγίας Αικατερίνης
από τη φυλακή της στη Σαλαμίνα.

Με την υγρή ζωή σου / Μαραγκού Νίκη

Με την υγρή ζωή σου
να σου κολλά ανάμεσα στα πόδια
και να μη σ’ αφήνει
να ετοιμαστείς για τη συνηγορία
την εσωτερική σου αναχώρηση για το νότο
ο άντρας που κάθεται κάτω απ’ το γυμνό δέντρο
για τρία χρόνια και δεν βλέπει τίποτα
ούτε το ξύλο που σπρώχνει το χώμα προς τα πάνω
ούτε τους πολλούς τους οικτιρμούς σου
μέχρι που έγινες μικρή και ασήμαντη
κουρασμένη διψασμένη
μόνη
να πλανιέσαι μες στους ανθισμένους κάμπους
και τους μικρούς βυζαντινούς σου ουρανούς
με κίτρινα σχεδιασμένα συννεφάκια

Γιαλούσα, άνοιξη 1974

Εθελοντές από τη Γιαλούσα / Μαραγκού Νίκη

Κατηφείς γύρισαν στη Γιαλούσα από τη Λάρνακα
οι είκοσι δύο εθελοντές
γιατί δεν είχαν τα ναύλα να ταξιδέψουν στην Ελλάδα
να πολεμήσουν με τους αδελφούς.
Ο Πέτρος μπήκε άκεφα στην αυλή
είδε τις γυναίκες που περνούσαν τα καπνά.
Και σκέφτηκε πως έτσι θα περάσει και η ζωή του
μια-μια οι μέρες όπως τα φύλλα του καπνού
περνούν πάνω στη βέργα
εκεί που οραματιζόταν δόξες και πολέμους,
άλλους τόπους και ανθρώπους.

ΓΑΛΑΝΑ ΜΑΤΙΑ / Μαραγκού Νίκη

Η Αγγελική έλεγε
καθώς καθόμασταν στο Φίλοιστρον
και τρώγαμε μεζέδες
ότι η μάνα της
πρόσεξε πόσο γαλανά
ήταν τα μάτια του άντρα της
όταν του τα έκλεισε
για τελευταία φορά.

ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ / Μαραγκού Νίκη

Επιστρέφοντας
βήμα βήμα
στο καλτερίμι
του παλιού χειρογράφου
περιμένω το σύνηθες θαύμα*
που είναι κρυμμένο με επιμέλεια
στην 25η σελίδα.
Οι φαγωμένες πλάκες λάμπουν στη βροχή,
οι βάρκες ανεβοκατεβαίνουν τον Βόσπορο
και ο έρωτας μου φαίνεται
υπόθεση πια μακρινή.
Συνεχίζω λοιπόν την ανάγνωση.


*Κάθε Παρασκευή  ο αυτοκράτορας πήγαινε στις Βλαχέρνες για να παρακολουθήσει το σύνηθες θαύμα, όπου άνοιγε το κουτί, όπου φυλαγόταν το κάλυμα της κεφαλής της Παναγίας και αυτό υπερίπτατο.

ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΙ / Μαραγκού Νίκη

Σκέφτομαι τις γυναίκες που ξυπνούσαν
με το άστρο της πορνής για να ζυμώσουν
Τις Χριστιανές  με προζύμι που είχαν φτιάξει
από τον αγιασμό της ημέρας του Σταυρού
και τις  Τουρκάλες με νερό  από τα πρωτοβρόχια.
Και οι δυο κουβαλούσαν τα βρέφη στη ράχη τους
και τη γνώση τους για την ιερότητα της ζωής.
Οι άντρες τους καμιά φορά το ξεχνούσαν.