Η Ι. Π. του Μεσολογγίου τίμησε τον ποιητή Σωτήρη Π. Βαρνάβα

Παρουσιάστηκαν οι τέσσερις ποιητικές συλλογές του.

Μια ξεχωριστή ποιητική βραδιά πραγματοποιήθηκε στο Μεσολόγγι την  Τετάρτη 7.3.2018 στην Αίθουσα Συνεδριάσεων Διοικητηρίου, την οποία διοργάνωσαν ο Πολιτιστικός Λαογραφικός Σύλλογος Ι.Π Μεσολογγίου, το Πνευματικό Κέντρο Ι.Π. Μεσολογγίου και η Αιτωλική Πολιτιστική Εταιρεία και στην οποία παρουσιάστηκαν οι 4 ποιητικές συλλογές του ποιητή Σωτήρη Π. Βαρνάβα, και συγκεκριμένα οι συλλογές του Ψήγματα Απείρου (2006), Ηχογράμματα (2008), Χρεόγραφο (2013) και Γράμματα Εμπράγματα (2015) από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης.

Ο κ. Λάμπρος Μπίσσας, Προέδρος του Πολιτιστικού Λαογραφικού Συλλόγου Ι.Π. Μεσολογγίου, χαιρέτισε την εκδήλωση,  ενώ το συντονισμό της είχε ο καθηγητής κ. Παναγιώτης Κοντός, Πρόεδρος της Αιτωλικής Πολιτιστικής Εταιρείας.

Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο κ. Σωκράτης Λ. Σκαρτσής (ποιητής, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών), η κ. Χρυσούλα Σπυρέλη (Διδάκτωρ νεοελληνικής φιλολογίας, σχολική σύμβουλος), ο κ. Δημήτρης Δραγγανάς (φιλόλογος, έφορος Βαλβείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης), ο κ. Θανάσης Αγάθος (Επικ. Καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Τμήμα Φιλόλογίας Εθνικού Καποδοστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών) και η κ. Χρύσα Γραβάνη-Λύρου (δικηγόρος, υποψήφια Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου).

Την ποιητική βραδιά παρακολούθησαν ο κ. Νίκος Μπαλαμπάνης, Αντιπεριφερειάρχης, ο κ. Πάνος Παπαδόπουλος, Πρόεδρος του Νομαρχιακού Νοσοκομείου, ο κ. Σπύρος Διαμαντόπουλος, Δημοτικός Σύμβουλος, η κ. Διονυσία Σαμαντά, Πρόεδρος του εργαστηρίου «Παναγία Ελεούσα», η κ. Έλενα Ζαβιτσανάκη, Γραμματέας του Δ.Σ. της Βυρωνικής Εταιρείας, η κ. Τιμόκλεια Ντάνου, εκπρόσωπος του Πνευματικού Κέντρου, ο κ. Ανδρέας Χαρματζής, Διευθυντής του Δημητρούκειου Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Μεσολογγίου, ο κ Επαμεινώνδας Λύρος, εκπρόσωπος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Αιτωλοακαρνανίας και η κ. Μαρία Καψάλη, Διευθύντρια του 5ου Δημοτικού Σχολείου Μεσολογγίου, καθώς και πλήθος κόσμου.

Το πάντρεμα των απαγγελιών των εξαιρετικών ποιημάτων από τους ομιλητές της εκδήλωσης και τον ίδιο τον ποιητή με τις εμβριθείς αναλύσεις του έργου του δημιούργησαν μια ζεστή και γεμάτη συγκίνηση βραδιά για όλους τους παρευρισκόμενους.

Μετά από μια συνοπτική εισήγηση του Σωκράτη Σκαρτσή για την ποίηση του Σωτήρη Βαρνάβα τονίζοντας την αυθεντικότητα  που τη διακρίνει, πήρε το λόγο η κ. Χρυσούλα Σπυρέλη. Κεντρικός άξονας της ομιλίας της, ήταν «οι αγαπημένοι χώροι του ποιητή, οι εσωτερικοί  και οι εξωτερικοί, οι  φανταστικοί αλλά και οι αναγνωρίσιμοι, όπως εμφανίζονται  στα σύντομα αλλά και στα εκτενέστερα και αφηγηματικού τύπου ποιήματα των συλλογών  Ψήγματα Απείρου και Ηχογράμματα.  Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στον τρόπο που ο Σ. Βαρνάβας αποτυπώνει στην ποίησή του το σπίτι, το οποίο είναι για τον άνθρωπο ο μόνος σταθερός προστατευτικός χώρος ή αλλιώς η «δική του γωνιά» μέσα στον άξενο κόσμο. 

 Διάβασε το  ποίημα «Ελεγεία σε λα Ελάσσονα» (σελ. 12) και τόνισε ότι  «Το σπίτι του Βαρνάβα προβάλλει με τη διάσταση της σεφερικής ποιητικής εικόνας («Το σπίτι κοντά στη θάλασσα») πρόκειται, δηλαδή,  για την αφηγηματική του νόστου ενός εκπατρισμένου. Γενικότερα τα Ηχογράμματα αποτυπώνουν το υπέδαφος της προσωπικής και συλλογικής περιπέτειας, ανιχνεύουν ενταφιασμένα θραύσματα του λίκνου μας ή τις παλμικές κινήσεις των αγαπημένων μας φωνών».

Ακολούθησε στο βήμα ο κ. Δημήτρης Δραγγανάς ο οποίος , εκτός από τις εξαιρετικές απαγγελίες ποιημάτων από το βιβλίο του κ Σωτήρη Βαρνάβα «Χρεόγραφο» μεταξύ άλλων είπε:

«Η Ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος. O. Ελύτης.» Η ποίηση συνιστά τεκμήριο της ανθρώπινης πνευματικότητας που αποτελεί τη  βάση του πολιτισμού μας. Γι αυτό, σε κάθε εποχή έχουμε ανάγκη τους ποιητές, τους ανθρώπους που επιμένουν να φτιάξουν τη δική τους γλώσσα προκειμένου να εκφράσουν τις πιο λεπτές αποχρώσεις των σκέψεων και των συναισθημάτων τους. Η φωνή του ποιητή Σωτήρη Βαρνάβα, σεμνή κι αληθινή, μας εμπιστεύεται αποθησαυρίσματα από τη διαδρομή του στη ζωή, υποστηρίζοντας μια άλλη ποιότητα που φωτίζει αλλιώς τη ζωή. Επίμονες οι αναμνήσεις, εγκατεστημένες πεισματικά, διεκδικούν τη θέση τους μέσα μας (στενός κορσές οι αναμνήσεις μπερδεύονται στις λέξεις σου).Από την άλλη, μορφές ιερές όπως της μητέρας, ανεξίτηλες μέσα στο χρόνο συντηρούν με την παρουσία τους πολύτιμα συναισθήματα,(και στα λευκά σεντόνια που ύφαινε διαβάζω διαδρομές) Επίσης, το αίσθημα του χρέους αναδύεται). συμπαγές επιβάλλοντας την αδιαπραγμάτευτη αναγκαιότητά του (ξερίζωσα μια πέτρα από τη γη πήρα χαλκό από βαθιά και χάραξα την οφειλή Το έργο του Σωτήρη Βαρνάβα επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο ότι οι ποιητές είναι οι πιο δυνατές συνειδήσεις που κρατάνε ψηλά τη σημαία της ψυχής, άγρυπνοι θεματοφύλακες του μυστηρίου της ζωής «.

Ο  κ. Θανάσης Αγάθος παρουσίασε την ποιητική συλλογή του Σωτήρη Π. Βαρνάβα «Γράμματα Εμπράγματα» όπου μεταξύ άλλων τόνισε:

«Η ποιητική συλλογή του Σωτήρη Π. Βαρνάβα Γράμματα Εμπράγματα απαρτίζεται από 45 σύντομα ποιήματα και βρίσκεται σε ένα πλαίσιο διαλόγου με τις τρεις προηγούμενες συλλογές του (Ψήγματα απείρου, 2006· Ηχογράμματα, 2008·Χρεόγραφο, 2013), καθώς αποτελεί μια ελεγεία για τα ταπεινά πράγματα της καθημερινότητας, τη μνήμη, τους προγόνους, τις ρίζες, τη χαμένη πατρίδα ,αλλά και έναν φόρο τιμής στην ποίηση και στους ποιητές. Τα ποιήματα είναι γεμάτα από εικόνες που ανακαλούν μονάκριβες αναμνήσεις άλλων εποχών: η γενέθλια γη, τα χωράφια, ο στάβλος, η κληματαριά, η θημωνιά, το πατρικό σπίτι συνιστούν τόπους μνήμης φορτισμένους και πολύτιμους. Οι λατρεμένοι νεκροί της οικογένειας ξαναζωντανεύουν μέσα από την ποίηση και η απώλεια γίνεται λιγότερο οδυνηρή όταν φιλτράρεται από τις λέξεις».

Από την πλευρά της η  κ. Χρύσα Γραβάνη-Λύρου, παρουσιάζοντας  μια μικρή ανθολόγηση αποσπασμάτων από τα κείμενα που γράφτηκαν για το βιβλίο του Σωτήρη Βαρνάβα «Γράμματα Εμπράγματα » σημείωσε:

…..»Κάτι άλλο που μπορεί να διακρίνει κανείς στην ποίηση του Σωτήρη Βαρνάβα, είναι ότι αυτή  συνδιαλέγεται και με άλλες τέχνες όπως  η ζωγραφική . Σημειώνεται ότι τα εξώφυλλα των βιβλίων του, ‘Χρεόγραφο’ και ‘Γράμματα Εμπράγματα’ καθώς και αρκετά ποιήματα από τα βιβλία αυτά, φιλοτεχνήθηκαν από το Χρόνη Μπότσογλου. Προβολές των σχεδίων αυτών προβλήθηκαν στην αρχή της εκδήλωσης. Τα σχέδια αυτά , όπως επισημαίνει ο Αλέξης Ζήρας , δεν συνοδεύουν απλώς τα ποιήματα. Έγιναν με αφορμή αυτά, έτσι ώστε να δημιουργούν έναν εμφανή διάλογο μαζί τους. Όπως παρατηρεί ο ίδιος κριτικός, οι διάλογοι γενικότερα, έχουν μια ιδιαίτερη σημασία στα ποιήματα  του Σωτήρη Βαρνάβα.  Ο ποιητής δημιουργεί  μια διακειμενική συνομιλία με Έλληνες και ξένους ομότεχνους του, που σκοπό έχει να αυξήσει τη δραστικότητα του κάθε αναφερόμενου ποιητικού λόγου. Κάτι τέτοιο συνέβη και με τον διάλογο που ανέπτυξε με τη ζωγραφική του Χρόνη Μπότσογλου. Τα σχέδια όπως και τα ποιήματα μιλούν σχεδόν την ίδια γλώσσα! Ανακαλούν την αίσθηση της λαϊκής ζωής στην ύπαιθρο της Κύπρου στα προ της εισβολής χρόνια, αναδίδουν την αίσθηση του χοϊκού περιβάλλοντος, των απλών ανθρώπων, της πανίδας της νήσου, αίσθηση που απλώνει τις ρίζες της στον ιδιαίτερο τρόπο αναπαράστασης του βίου της οικογένειας του ποιητή. Προς επίρρωση μάλιστα αυτού του καρποφόρου πάρε δώσε ποίησης και ζωγραφικής, υπάρχει και το τεκμήριο ενός ποιήματος, του «Διάλογοι με τον Χρόνη Μπότσογλου» ), όπου ο Βαρνάβας αφηγείται μια επίσκεψη στο εργαστήρι του καλλιτέχνη «.

Παίρνοντας το λόγο ο ίδιος ο ποιητής είπε: «Και επειδή με την ποίηση αυτό που κάνουμε, είναι να συνεχίζουμε αυτό που ξεκίνησαν κάποιοι άλλοι, δηλαδή να καθαρίζουμε ένα μικρό μονοπάτι  ο καθένας μας  από αγκάθια και κοφτερά χαλίκια, ώστε να  γίνεται εφικτό  το πέρασμα της ελευθερίας, της αλήθειας και  της δικαιοσύνης,  θα ήθελα να τελειώσω με την ανάγνωση του ποιήματος μου «Η φωνή του Μεσολογγιού» από ιδιωτική μου συλλογή.» Η εκδήλωση έκλεισε με την ανάγνωση του ποιήματος αυτού από τον ποιητή. Δίνεται εδώ ένα μικρό απόσπασμα:

……Κι ο άνεμος με του ουρανού το νεύμα

πήρε το λόγο λέγοντας κι εκείνος

το δίκιο  τους πως  θα φυσάει

όσο τη γη φωτίζει το φεγγάρι

κι όσο ανατέλλει ο ήλιος την ανατολή

Κ ι ενόσω τα πράγματα

μιλούσαν στη ψυχή τους

κι από ψυχή ακουστά οι τύραννοι δεν έχουν

«Ελευθερία ή Θάνατος» ακούστηκε βαθιά

η φωνή του  Μεσολογγιού.

Την ακούω κάθε φορά

σαν ξεδιπλώνω  του κόσμου το χάρτη.