Παρουσίαση Έργου Κυπρίων λογοτεχνών στη Θεσσαλονίκη

Η Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης,, η Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου και η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδος σας προσκαλούν στη παρουσίαση του έργου των Κυπρίων λογοτεχνών Λεωνίδα Γαλάζη, Γιώργου Μολέσκη, Γιώργου Φράγκου, Ανδρέα Χατζηθωμά, Βασίλκας Χατζήπαπα, Χρίστου Χατζήπαπα και Γιώργου Χριστοδουλίδη.

Η εκδήλωση θα γίνει το Σάββατο 29 Νοεμβρίου στις 7.30μμ στην στέγη της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, Δημοσθένους 4 Θεσσαλονίκη.

Προλογίζει ο Κύπριος ποιητής Ανδρέας Καρακόκκινος.

[ΛΕΣ ΑΛΛΟΥ] / Παλληκαρίδης Ευαγόρας

Λες αλλού πως γυρίζω,

γι΄ άλλην πως τραγουδώ, 

μάτια άλλα αντικρύζω, 

δεν κοιτώ να σε δω.

Μα να πω την αλήθεια

τα δικά σου τα μάτια

μοιάουν σαν παραμύθια

και με κάνουν κομμάτια. 

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΛΑΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ στη ΛΕΜΕΣΟ

Περί της εκδήλωσης: Ο Ταξιάρχης Μπεληγιάννης, ο Γιώργος Ιωάννου, η Μαρίνα Κατσαρή αφηγούνται παραμύθια και ο Γιώργος Στυλιανού με το λαούτο και την κιθάρα του και η Βερόνικα Αλωνεύτου με το σαντούρι και το τραγούδι της συνοδεύουν τις αφηγήσεις! ..........

ΕΝΑΠΟΚΕΙΤΑΙ

Τώρα που η ψυχή λευκά
τον πόνο εξωραίζει 
κι η ομορφιά του ήλιου
απογυμνώνει το σκοτάδι 
βάλε το χέρι σου θεέ μου. 
Τάραξε τα νερά στην κολυμβήθρα σου, 
δεν ακούς τη σαύρα
που μασάει τα χώματα και τα σκουλήκια;
Σεκάθε επίκληση, 
καθώς επέρχονται οι μέρες, 
πεθαίνουν στην τέφρα και τη ρίζα τους
οι "Βαμβακάδες" 
όπως ακριβώς το όνειρο 
που γεύεται ανίκανο το φως. 
Εδώ η ζωή είν΄ ακριβή
κι ο άρχοντας πεθαίνει, 
άσε τον άλλο που ακόμα τυραννά
τη σκέψη του για πίσω 
υπομονή, υπομονή.
Σε τούτο το μυστήριο 
που κομποδένεται με τ΄ άπειρο και το κρανίο 
και το δαιμόνιο 
κοιτάζει ανήλιαγα τον κόσμο 
μια σταγόνα από φως η ανιστόρηση. 

Οδοιπορικό / Καρακόκκινος Ανδρέας

    

Ο χρόνος σταμάτησε

στη εποχή της θλίψης

κι άφησε ένα δάκρυ

να μουσκεύει τη μνήμη

σε κάθε οδοιπορικό

πίσω απ’ το συρματόπλεγμα

Ο Ιούλης πάντα καίει / Καρακόκκινος Ανδρέας

Ο Ιούλης πάντα έκαιγε

από τότε που το συρματόπλεγμα

τυλίχτηκε στον ήλιο

και σκίασε   αμείλιχτα

το άρωμα των λεμονανθών

το αρχαίο καράβι του Κάστρου

και την άμμο που λαμπίριζε  στο λιμάνι

ως το ακρωτήρι με την εκκλησιά

Ο Ιούλης πάντα καίει

στη μοναξιά των πέντε λόφων

θαμπώνει τα μάτια μας

κι  οι χαραγμένες χούφτες μας

ανοίγουν άδειες από το χώμα της αυλής

που πλάθαμε λάσπη κι όνειρα

και μετρούσαμε τον έρωτα

με κλεμμένα φιλιά

Ένα Σαββάτο / Κακογιάννης Μιχάλης

Ένα Σαββάτο Σαββάτο την αυγή

ξεκίνησε η κραυγή

απ’ την Κερύνεια κι έφτασε

στον Πόντο και στη Σμύρνη

Ματώσανε οι θάλασσες

κι οι ουρανοί γεμίσαν

κόκκινα μισοφέγγαρα

πληγές που δεν εκλείσαν

Και ράγισαν τα μνήματα

τα δέντρα γονατίσαν

Χριστέ μου τόσα κρίματα

τα μάτια σου πώς τα `δανε

και δεν τα σταματήσαν

κόκκινα μισοφέγγαρα

πληγές που δεν εκλείσαν

Ο ήλιος κοίταξε τη γη / Κακογιάννης Μιχάλης

Ο ήλιος κοίταξε τη γη

απ’ το χρυσό του αμάξι

κι είπε σαν είδε τ’ άδικο

το δρόμο του ν’ αλλάξει.

Μα θα έρθει η μέρα, η μέρα η καλή

κι η χώρα θα γιορτάσει

θα πρασινίσουν τα βουνά

κι η γη θα ξεδιψάσει.

Σκοτείνιασε η ανατολή

πήρε φωτιά η δύση

τρέξαν τα νέφη στο βοριά

ρήμαξε όλη η φύση.

Και συ θα σέρνεις το χορό

σαν ξέγνοιαστη ελαφίνα

και θα μαζεύεις αγκαλιές

χαμόγελα και κρίνα.

Τα παραθύρια ορθάνοιχτα / Κακογιάννης Μιχάλης

Ποιος είν’ αυτός που τριγυρνά

τις νύχτες στα στενά

και που στο χέρι του κρατεί

βαγγέλιο και σπαθί

Τα παραθύρια ορθάνοιχτα

προσμένουν τα μεσάνυχτα

το παλληκάρι να φανεί

να μάθουν τ’ όνομά του

Αη Γιώργη άλλοι τον είπανε

κι άλλοι Θανάση Διάκο

κι άλλοι παιδί πως ήτανε

των είκοσι και κάτω

Τα παραθύρια ορθάνοιχτα

προσμένουν τα μεσάνυχτα

το παλληκάρι να φανεί

να μάθουν τ’ όνομά του

ΕΜΕΙΣ ΚΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ (μικρό απόσπασμα) / Δημητριάδης Μ. Δημητρός

[..]

Πάνω απ΄τις στέγες των σπιτιών μας
οι μαύρες νυχτερίδες φτερουγίζουν 
και πως θα βγούμε απόψε στο φεγγάρι 
να κρούσουμε τα μαντολίνα των χαρών μας;

Οι πράσινοι βλαστοί θ΄ ανθίσουν και φέτο 
κι οι καλαμιές θα φροούνε σαν πάντα
κι η πομπή με τα δρύινα φέρετρα
θα στέλνει τον τελευταίο χαιρετισμό
στο μικρό άγγελο που εχάσαμε
ενώ ακόμη ο ήλιος γελούσε.

.......

ΤΑΞΙΔΙ / Τάσος Γιώργος

Απόψε θα περάσουμε πέρα από τα καθημερινά, 
πέρα από τα σύνορα του αταβισμού και της  υπομονής, 
πέρα...
Απόψε θα περάσουμε στην ιεροτελεστία της θυσίας 
και των χρησμών τις επιδράσεις.

Θ απρέπει να μου στρώσουνε τα ιμάτια, 
θα πρέπει να μιλήσουμε τη γλώσσα της καρδιάς, 
της καρδιάς και του γαιμάτου.
Θα πρέπει να μπαλώσουμε το τρύπιο παραπέτασμα
μπροστά στον άνεμο
με λίγη φλόγα, λίγη φλόγα και πολλά πρόσωπα. 
Θα πρέπει ακόμα 
να καταφύγουμε κάτω απ΄ τον ίδιο μανδύα
με της ζωής μας στο χέρι, 
με το μαχαίρι στα δόντια. 

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΟΥΝΗ (απόσπασμα) / Γαλάζη Πίτσα

[..]

Είσαι ένα δένδρο 
με κλαδιά πολλά. 
Είσαι ένα σπίτι 
με δωμάτια πολλά
και παράθυρα πλήθος
και τρέχεις από δωμάτιο σε δωμάτιο
δοκιμάζοντας τις αισθήσεις.
Καρτεράς το σάλπισμα κι ασφυκτιάς, 
δεν ξέρεις ποιο παράθυρο θα το φέρει .
Οι παιδικές σου βιασύνες 
ανοίγονται τρεχάματα, άνεμοι και βουές 
στους πορτοκαλεώνες, 
στα πέλαγα, 
στα περβόλια. 

Το γλυκό της Κυριακής που δεν πέτυχε

Το είχε αποφασίσει καιρό,

να κάμει το ωραίο γλυκό της Κυριακής,

να τρατάρει τις γειτόνισσες, να κλείσει δέκα στόματα.

Δεν άντεχε τα πειράγματά τους για την άτεχνη μαγειρική της

Ότι θυμόταν μέσα στη στεναχώρια από τα μαγειρέματα της γιαγιάς

Μα θα άνοιγε και κάποιο σχετικό μικρό βιβλίο.

Τα πρώτα υλικά της ήτανε γνωστά.

Σημείωσε σαλιώνοντας την άκρη μολυβιού:

Διακόσιες ολόκληρες λέξεις.

Συνδέσμους κατά την κρίση της.

Να προσέχει τους διφθόγγους.

Και το τελικό ν. Όπως την νίκη.

Τόνους και άλλα σημεία στίξης, τα προβλεπόμενα.

Μολύβι, Χαρτί, μαγιά ζωής .

Για το σιρόπι:

Λίγο ηλιοβασίλεμα ,δείλι, κάποια δάκρυα μοναξιάς,

ίσως αποχωρισμού, ένας καθρέφτης, σύννεφα, σκόνη

πέτρες, ένα μικρό σπιτάκι στην άκρη της πόλης

και ζάχαρη, πολύ ζάχαρη

να γλυκάνει το μέσα της απ΄ τα κατακάθια των καφέδων στο πεζούλι.

Τα ανακάτεψε καλά,

καθώς ο συγγραφέας μα, και η φωνή της γιαγιάς προστάζανε.

Άλειψε μ΄ αρωματικό βούτυρο τη λαμαρίνα,

προθέρμανε τον φούρνο, με ξύλα από το βουνό.

Άλλαξε σκέψη,

τα ΄ψησε στον ήλιο της αυλής της.

Το ωραίο γλυκό δεν πέτυχε

Είχε ξεχάσει να βάλει την ψυχή της.

Εύκλος (περί του αρχαίου ποιητή)

Κύπριος χρησμολόγος ποιητής που "προφήτεψε" σε στίχους του τη γέννηση του Ομήρου στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Η γέννησή του τοποθετείται σε μεταγενέστερα από τον Όμηρο χρόνια. 

Μοναδική ίσως πηγή  για τον Εύκλο είναι ο Παυσανίας, ο οποίος αναφέρεται σ΄αυτόν στα «Φωκικά» του («Φωκικά» 12, 11.)

Μιλάει για τους ποιητές που έγραψαν χρησμούς και γράφει «Άνδρες που άφησαν χρησμούς, λένε πως υπήρξαν ο Κύπριος Εύκλους, οι Αθηναίοι Μουσαίος, γιος του Αντιοφήμου, και Λύκος, γιος του Πανδιόνα, και από τη Βοιωτία ο Βάκις, άνθρωπος που κατεχόταν από νύμφες. Όλων των άλλων , εκτός του Λύκου, τους χρησμούς τους διάβασα».

Πότε έζησε πάντως και τι έγραψε παραμένει ένα μεγάλο πρόβλημα, καθώς κινείται ανάμεσα στον μύθο και την ιστορία.

ΧΡΗΣΜΟΣ (προφητεία για την γέννηση του Ομήρου)

Και τότ ' εν ειναλίη Κύπρω μέγας έσσετ ' αοιδός,

ον τε Θεμιστώ τέξει επ ' αγρού δία γυναικών

νόσφι πολυκτεάνοιο πολύκλειτον Σαλαμίνος

Κύπρον δε προλιπών διερός θ ' υπό κύμασιν αρθείς,

Ελλάδος ευρυχώρου μούνος κακά πρώτος αείσας

έσσεται αθάνατος και αγήραος ήματα πάντα.

(απόδοση στη Νεοελληνική) 

Και τότε ένας μεγάλος 
θα γεννηθή τραγουδιστής και δοξασμένος
στην Κύπρο τη θαλασσινή
που η θεμιστώ, 
στις διαλεχτές η διαλεχτή, 
θα΄χη βλαστό. 
Βλαστό που γεννημένος 
σ΄ άγονο αγρό μοναχικό 
μακρυά απ΄ τις ευφορίες της Σαλαμίνας,
την Κύπρο πίσω του θ΄ αφήση 
κι΄ απάνω από τα κύματα
για τη μεγάλη Ελλάδα θ ακινήση 
της μοίρας της τα μαύρα νήματα
πρώτος αυτός θα τραγουδήση. 
Τραγούδι θείο που θα τον κα΄νη 
να μην γεράση όταν γερνά, 
να μην πεθαίνη όταν πεθάνη. 



Ανθολογία Κυπριακής Ποιήσεως: Κ. Μόντη και Α.Χριστοφίδη