5 Κύπριοι Ποιητές - 5 Ποιήματα

 

Ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ / Γιώργος Μολέσκης
 
Ο Ηράκλειτος στάθηκε πάνω από το ποτάμι
και κοίταξε τον εαυτό του στο νερό.
Ύστερα σήκωσε το βλέμμα του στον ήλιο
και σκέφτηκε τις μέρες της ζωής του πέρασαν
κι αυτές που θα ακολουθούσαν…
Καμιά δεν ήταν και δεν θα ’ναι
όμοια με την άλλη, σκέφτηκε.
 
Όταν ξανακοίταξε στο ποτάμι
είδε τον εαυτό του διαφορετικό.
 
Κοίταξε πίσω στα χρόνια που πέρασαν:
είδε τον Προμηθέα καρφωμένο πάνω στο βράχο
και τον αετό του Δία να επανέρχεται
και να του τρώει τα σπλάχνα
κάθε φορά διαφορετικός.
Κοίταξε στο βάθος των ερχομένων ημερών
Και είδε το γιο ενός άλλου θεού πάνω στο σταυρό
και τους σταυρωτές του μέσα στους αιώνες
κάθε φορά διαφορετικούς.
 
Άκουσε πολέμους να ξεσπούν
για δόγματα και για θεούς και για θρησκείες
σάμπως να μην υπήρχε χώρος για όλους.
 
Διάβασε σ’ ένα μελλοντικό φύλλο ιστορίας
το δόγμα για τα τελευταία που έσονται πρότερα,
δικαιώνουν φονιάδες και διαγράφουν αγίους και ήρωες.
 
Μες στη ροή του χρόνου
είδε τον κόσμο ν’ αλλάζει διαρκώς και τίποτε,
μήτε το καλό μήτε το κακό,
ούτε ο πόλεμος, μήτε το φονικό,
ούτε το δίκαιο, μήτε η ελευθερία
να μην είναι ποτέ τα ίδια,
 
Όλα έτσι θα συνεχίσουν, σκέφτηκε,
μέχρι το τέλος. Τίποτε δε θα διδαχτούν οι άνθρωποι.
Βλέπω κιόλας να επιστρατεύουν
καινούργιες δικαιολογίες για το φόνο,
καινούργιες αφορμές για την καταστροφή.
 
Αυτός ο κόσμος που αλλάζει κάθε μέρα
δεν αλλάζει ποτέ….
 

Από τη συλλογή «Το ημιτελές ποίημα», Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2014
 
 
**
Φοίβος Σταυρίδης «Graffiti»
 
Για να ’σαι αληθινός μες στον καιρό σου
ρίξε την ποίηση στα σκυλιά
Από τις λέξεις κράτησε μονάχα
όσες φωτίζουν ώς την άκρη της οργής
Κι αν πούνε πως την ποίηση πρόδωσες
μη φοβηθείς όσο θα λες αλήθεια.
Αυτός που πνίγεται δεν τραγουδά∙
Ουρλιάζει.
 
**
ΓΕΝΑΙΤΖΙΕΣ ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ / Ανδρέας Τιμοθέου

Θεέ μου που ΄σαι στα ψηλά
που βλέπεις πίσω που βουνά
είτε χλωρά, είτε ξερά
θερμά παρακαλώ σε:
Κάθε Φλεβάρη να γεννάς
γεναίτζιες όπως τη γιαγιά
να βρίσκουν τα μωρά παρηορκάν
όπου στον κόσμον τζι αν ηζούσιν
Να τις αφήνεις να ανθίζουσιν,
να πίνουν, να γελούσιν.
Να σε δοξάζουν τζιαι να σιαίρουνται
όταν σε Σεν΄ δικλούσιν.
Τζι όταν τελεύκει η ώρα τους
ήρεμα τζι όμορφα σαν ήρτασιν
πάλι σε σένα θα στραφούσιν.
Μέσα στα χρόνια τα πολλά
η τύχη μου ΄στειλεν εμιάν
με μάθκια μιάλα γυαλιστά
τζιαι σιείλη τριανταφυλλιάς
που ξέρουν τζιαι φιλούσιν.
Ακόμα εν ήβρα παρηορκάν
τι τζι αν ο χρόνος μου τζυλά,
μα εν ηξέρω μιαν φορά
αν κλαίω μόνο που χαρά
για τζείντα μάθκια τα γλυτζιά
που στέκουν ΄κόμα που ψηλά
τζιαι αγναντεύκουν την καρκιάν
τζιαι με γλυκοθορούσιν.
Εμείναν πάντα ανοιχτά
ακρώνουνται που μακριά
τζιαι γύρνουν πάνω μου δίχα μιλιά
τζιαι με παρηορούσιν.
Γι΄αυτό λαλώ Σου άλλο μιαν φορά
γεναίτζιες όπως τη γιαγιά
εν κρίνα που πέφτουν που ψηλά
στάσσουν σε όρη, κάμπους τζιαι βουνά
αγιάζουν του κόσμου τα νερά
τζι ούλλοι για Σεν΄ μιλούσιν.
 
**
ΩΔΗ ΠΕΝΘΙΜΗ Σ΄ΕΝΑ ΣΤΑΘΜΑΡΧΗ / Στέφανος Κωνσταντινίδης
 
Στο ικρίωμα
θα είσαι μόνος
την ώρα
που θα συνθλίβεται η αιωνιότητα.
Μπροστά στο πραιτώριο
μια τεράστια πυρά
στις πρώτες γραμμές
κάτω από το ικρίωμα
πολιτικοί και πλήθος άλλων φαρισαίων
θα κραυγάζουν ρυθμικά
κρέμασον
κρέμασον αυτόν.
Πίσω πλήθος μέγα
θα επιδοκιμάζει
εσύ στο ικρίωμα πάντα μόνος
οι νεκροί της δικής σου αμέλειας
του ανθρώπινου λάθους
το είπαν
θα γίνουν ένα με τον καπνό
και θα γευτούν την δικαίωση
είπαν.
Έτυχε έτσι
να είσαι ο σταθμάρχης.
Θα μπορούσε
να ήταν ένας άλλος
κάποιος έπρεπε να είναι
ο σκηνοθέτης ούτως ή άλλως
είχε προβλέψει αυτό τον ρόλο
δεν γίνεται να μη υπήρχε κάποιος
που να περάσει άτσαλα
δίπλα από τον πύργο
με τα τραπουλόχαρτα
να τον διαλύσει.
Οι άλλοι
θα κοιμούνται ήσυχα τα βράδια
ο σκηνοθέτης
προέβλεψε για τον ένοχο.
Ας πρόσεχες
κύριε σταθμάρχα!
 
**
Επουλωτική δυστρατεία / Χρίστος Τσιαήλης

Κάποιοι έχουν αφήσει τις τεράστιες αφίσες τους
να παλαιώνονται νοσταλγικά στο κέντρο της πόλης
μα το άπλετο γαλάζιο μάλλον
για έναν ψεύτικο ουρανό μιλά
έχουν αφήσει την προεκτρωτική εκστρατεία
να ρέει ακόμη σαν επαναφορτιζόμενος βόθρος
Και δεν χρησιμοποιούν
τον θησαυρό της προπαγάνδας
για την επιμήθεια μπουγάδα,
με εργάτες οπλισμένους
με ξύστρα, σφουγγάρια
και σπρέι απολύμανσης
κάποιοι συνεχίζουν να ξοδεύουν από το περίσσευμα
τίποτα δεν επιστρέφουν
υπάρχει ακόμη χρωστούμενη ψήφος
ίσως αρέσκονται στην ανάγνωση του ονόματός τους
που στον απόηχό του
κάποτε θυμίζει ευεργεσίες
κάποτε απειλές πολέμου
Κάποιοι έχουν αφήσει τα ίχνη τους
σε ντοκουμέντα υπό διερεύνηση
διερεύνηση
επαναδιερεύνηση
διεύρυνση
επουλώνονται οι πληγές
όταν ράβεις με χρυσή κλωστή
και τι να ξεζουμίσει
όταν πληρώνονται καλά οι γιατροί;
Κάποιοι μιλούν
συγκατανευτικά μαζί μας
εμείς, εσείς,
και πώς να αυτοπροσδιορίζεσαι με λόγια;
Τέτοιοι διάλογοι πτερόεντοι
δεν νοιάζονται για δαχτυλικά αποτυπώματα
ή για άλλα τεκμήρια όπως πχ
η αλήθεια
η ηθική
η ευθιξεία
και άλλες ηλιθιότητες
που απαιτούν
οι επαίτες
των κάτω τάξεων.
Κάποιοι έχουν πετάξει στα σκουπίδια
προγράμματα, σχεδιασμούς και υποσχέσεις
"ελιγμός, ελιγμός και ευελιξία"
ακούς ξανά και ξανά και πάλι όπως παλιά
στους πάνω ορόφους
νόμιζα ξεπεράσαμε τους πύργους της Βαβέλ
νόμιζα ισιώσαμε την ανάποδη πυραμίδα.
Μια γιαγιά γυμνή
μια γενιά νεκροζώντανη
αποστρέφουν το βλέμμα απ' την αφίσα
μα τους έχει ήδη καταραστεί.

Σωτήρης Π. Βαρνάβας : Σε ιδίωμα δέντρων

 
                                                                 
            Ο Σωτήρης Π. Βαρνάβας γεννήθηκε στη Μηλιά Αμμοχώστου και φοίτησε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας. Σπούδασε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Φυσιογνωστικές Επιστήμες και στη συνέχεια Γεωλογία. Εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο Imperial College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και υπηρέτησε ως καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Είναι μέλος της Επιτροπής της UNESCO Άνθρωπος και Βιόσφαιρα. Υπήρξε μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Συμποσίου Ποίησης καθώς  και μέλος της οργανωτικής επιτροπής Σεμιναρίων Ποίησης του Πανεπιστημίου Πατρών.

            Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές:

 Ψήγματα Απείρου 2006,
 Ηχογράμματα 2008,
 Χρεόγραφο 2013,
Γράμματα Εμπράγματα 2015,
Διαστάσεις του Χωροχρόνου 2018,
όλες  από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης
και Σε ιδίωμα δέντρων 2022 , από τις εκδόσεις Γκοβόστη .
 Το "Χρεόγραφο" και τα  "Γράμματα Εμπράγματα" περιελήφθησαν στη μικρή λίστα των υπό κρίση βιβλίων για τα  κρατικά  κυπριακά βραβεία ποίησης 2014 και 2016 αντίστοιχα.

            Είναι συνεπιμελητής της Ανθολογίας Κυπρίων Ποιητών 2008, εκδόσεις Ταξιδευτής. Ποιήματά του δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά και σε δεκαπέντε ποιητικές ανθολογίες. H ποίηση του αποτελεί μέρος διδακτορικής διατριβής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Συνοπτική παρουσίαση του έργου του υπάρχει στη βάση ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ του υπουργείου  πολιτισμού της Ελλάδας:
www.biblionet.gr/author/66632/Σωτήρης_Π._Βαρνάβας
Για το τελευταίο του βιβλίο Σε ιδίωμα δέντρων έχουν γραφτεί δυο κριτικές. Πιο κάτω δίνονται οι σύνδεσμοι γι' αυτές. Η μια είναι της  ομότιμης καθηγήτριας του ΑΠΘ  Ζωής Σαμαρά  https://diastixo.gr/kritikes/poihsh/19152-idioma-dentron  
 και η άλλη του ποιητή , βιβλιοκριτικού και θεατρολόγου  Δρ.  Κωνσταντίνου Μπούρα   https://www.fractalart.gr/se-idioma-dentron/

Πιο κάτω παρατίθενται μερικά ποιήματα από την τελευταία  συλλογή του  Σε ιδίωμα δέντρων .

 Όλα που έχουν μιαν αρχή / και μιαν αιτία που υπάρχουν / μια συμφιλίωση της θέσης με την άρνηση», αρχίζει έτσι ο Σωτήρης Π. Βαρνάβας ένα ποίημά του, σ’ ετούτη τη συλλογή, Σε Ιδίωμα Δέντρων. Και σε άλλα, προηγούμενα βιβλία του, η ποίηση ήταν για τον Βαρνάβα μια μορφή σύνδεσης του ορατού με το αόρατο, του υλικού με το άυλο, του γαιώδους με το αέρινο και το αστρικό. Αλλά εδώ, τώρα, κορυφώνεται η λυρικά εκστατική και ενορατική του διάθεση να δείξει ότι ο κόσμος είναι ο ίδιος στις παμμέγιστες ή στις μικρότατες διαστάσεις του –όπως θα έλεγε και ο Οδυσσέας Ελύτης– είτε παρατηρούμε το απέραντο του σύμπαντος είτε έναν απλό κόκκο άμμου. Στην ποίηση αυτή όλα έχουν έναν λόγο ύπαρξης, καθώς ακόμα και τα φαινομενικώς αντίθετα στην ουσία συμπληρώνουν το ένα το άλλο, υπηρετώντας την παλίντροπο αρμονία για την οποία, εξάλλου, είχε ήδη μιλήσει ο Ανδρέας Κάλβος στις Ωδές του. Αναμφίβολα το Σε Ιδίωμα Δέντρων την ίδια στιγμή είναι η πιο εσωστρεφής και η πιο εξωστρεφής συλλογή ποιημάτων του Σωτήρη Π. Βαρνάβα, καθώς σ’ έναν αέναο κύκλο που αδιαφορεί για τον συμβατικό χρόνο, η ζωή προϋποθέτει τον θάνατο και το τέλος, ενώ κάθε τέλος δεν μπορεί παρά να προϋποθέτει τη γέννηση ενός καινούργιου έρωτα και μιας νέας ζωής.
Αλέξ. Σ. Ζήρας
 
 
 
 
 
 
 
 
   ΣΕ ΙΔΙΩΜΑ ΔΕΝΤΡΩΝ
 
 
                    ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ
 
Δυο δέντρα που ήμασταν κάποτε στο δάσος
το ίδιο νερό που πίναμε
οι ρίζες μας το ίδιο ζητούσαν
μια έξοδο διαφυγής στο φως
να αποφύγουμε στο χώμα μας το τέλμα.
Χειρόγραφα έπειτα που γίναμε
το φόρεμά σου ένα κεφάλαιο
διάλεξα ένα χρώμα να σου πηγαίνει
κι ένα περιθώριο στα χαρτιά μας ικανό
να χωρέσει τη σκιά της φυλλωσιάς σου.
 
Σελίδες τώρα σ’ ένα βιβλίο οι δυο μας δεμένοι
διακριτική βιβλιοδεσία
φύλλα από δέντρα οικεία
να πλαγιάζουμε πάνω σε ξύλο αγριόπαπιας
ή από άγνωστο δέντρο η βιβλιοθήκη
 
Να συνάδει η αρχειοθέτηση με την ιστορία μας.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
            ΣΕ ΙΔΙΩΜΑ ΔΕΝΤΡΩΝ
 
Θα σε ανακαλύψω μέσα απ’ το ποτέ που ψηλαφώ
απ’ το μειδίαμα των δέντρων
με κάποιο τρόπο σαν πασχίζουν να κρατηθούν απ’ τον ήλιο.
 
Κρυμμένη στα ημερολόγια των φύλλων
σημαντική μια λεπτομέρεια απ’ τη φωνή σου
από ευχετήρια σε ευχετήρια ημερομηνία
με μύησε στον κόσμο του τίποτα
ανασύροντας ανέπαφο το όλο
βαθιά που είχε θαμμένο η πραγματικότητα
 
και το πάντα που περιέθαλπε η απουσία σου.
 
Ως στην άλλη γιορτή - διάβασα κάπου
στο μάγουλο μιας ευχετήριας ανεμώνης-
ένα καράβι λέξεις θα σε ταξιδεύει
σε ονείρου ωκεανό
χωρίς να τις συναντήσεις ποτέ
χωρίς καμιά να σου φανερωθεί
μήτε ρήμα κάτι να σου εξηγεί για το ταξίδι.
 
Ελαφρύτερη η μοναξιά σου
όλο το βάρος θα το φέρει στην καρδιά του
ένα φλεγόμενο δέντρο.
 
**
   ΖΗΜΙΑΣ ΑΙΤΙΟ
 
Απίστευτο πως από ένα χαίρετε
που έμεινε σε εκκρεμότητα
από μια καλημέρα που κρατήθηκε στα υπόψη
να προκαλείται τόση ταραχή στα ρήματα
κι αμηχανία στους κανόνες σύνταξης.
Δεν αποκλείεται βέβαια να κάνει τη ζημιά η προσδοκία
δημόσια συμμετοχή ποτέ δεν παραδέχεται.
 
Κι η έλξη ποιος ξέρει πως παρεισφρέει
αφού αντίστροφα της απόστασης
ανάμεσα στα σώματα αυξάνει τη δύναμή της
και υπογείως λειτουργεί χάριν ευπρέπειας συνήθως.
 
Διόλου απίθανο κι ο χρόνος εχθρικά να φέρεται
αφού μια ζημιογόνα επένδυση που έκανε
δήθεν αφιλοκερδώς προσφέροντας
τις όμορφες στιγμές της φυλλωσιάς του
μια χρονική κερδοφορία όπου περίμενε
μόνο χρεοκοπία από εκείνη αποκομίζει.
 
**
ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
 
Υποθέτω πως σοβαρή αιτία κάποια θα υπάρχει
για το καθετί που συμβαίνει στη γη
για το λόγο που φυτρώνει το δέντρο
βυθίζει στην πέτρα τις ρίζες του
τον ασβέστη ζητώντας,
τα φύλλα ρουφάνε απ’ τον ήλιο το φως
να χορτάσουν ζωή τα κλαδιά
δυο χελιδόνια φτερουγίζουν την άνοιξη
ξεναγώντας στην παλιά φωλιά τα παιδιά τους.
 
Σε τοπία τ’ αγνώστου
πώς και η τόση επιθυμία να επιστρέψω
η λίμνη
το διάφανο νερό
οι ομόγονοι κύκλοι
δίχως αρχή και τέλος όσα δεν έμαθα
παρούσα η απουσία εκεί επιστρέφω
να πάρει θέση το ποίημα
ψηλαφώντας το ανεξήγητο
Από κεραμίδι η στέγη του σπιτιού
πώς και η φωτιά δεν αφήνει ποτέ να διαρραγεί
μια καθαρή σχέση συν-ουσίας με την άργιλο;
 
Το όλο μια αναγωγή στη δημιουργία
αδύνατη η διανοητική δικαιολόγηση.
 
**
ΑΝΑΝΤΙΣΤΑΘΜΗΤΟ
 
Όλα που έχουν μιαν αρχή
και μιαν αιτία που υπάρχουν
μια συμφιλίωση της θέσης με την άρνηση
μες στο κενό που συστεγάζονται ειρηνικά
πάει καιρός όπου κερδίζει έδαφος
εκείνη άποψη σου
πως τίποτε δεν υπήρξε τελικά.
Και  η πλάστιγγα
μια εγκατάλειψη που ζει μες στο κατώι
δίχως σταθμά
αδύνατο μια λύση
να δώσει του αινίγματος
πως να γεννηθήκαν οι τόσοι στίχοι
δίχως αντιστάθμιση.
 
Ανυπεράσπιστο το ποίημα
αδύνατο ν' αποδεχθεί
πως τόσα φύλλα
η φωνή
του πάρκου η λίμνη
κι ένας ολάκερος ουρανός
μες στο λουλούδι
θα είχαν ποτέ την  πρόθεση
σε φθινοπώρου αυλή να μην υπάρξουμε.
 
**
ΑΔΕΙΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ
 
 
Μια άδεια σελίδα που δεν ευδοκίμησε
ποτέ η σελιδοποίησή της
δεν έχεις ιδέα πόσα θα μού 'δινε
Κι αφού το γνώριζες
πως όλο από ένα κενό βιοπορίζομαι.
 
Με ό,τι δε σου ζήτησα γεμάτη θα 'ταν
και μ' όλα  όσα μου υπεξαίρεσαν χιλιάδες λέξεις
με ιστορίες και αφηγήσεις
που κανένα στίχο δεν μου απέφεραν
 
Έχει και το άδειο οικόπεδο την ευτυχία του
εκεί όπου κανείς δεν περνά
μια ιδέα να πάρει πόσες πεταμένες αλήθειες
επιζητούν μέσα από χλωμό χορτάρι να επιζήσουν.
 
**
ΥΠΑΡΧΕΙΣ  ΕΝΕΡΓΕΙΑ
 
Ανάμεσα στο χέρι και το χέρι
το ελάχιστο κενό
ανάμεσα στα δάκτυλα και τα δάκτυλα
η πλέουσα ενέργεια.
Αρχή της δημιουργίας
το "υπάρχω κενό"
τοπίο σίγουρο της παρουσίας
το "υπάρχεις ενέργεια".
                
 
Ασύλληπτο πως έξω απ' το σώμα της γης
σ' άλλο  τόπο
διάλεξε να γεννιέται η αγάπη
Μια ωφέλεια που έχουν
όλες οι φυλές των πραγμάτων
το κρατούν μυστικό
άσκοπα ανάμεσα τους να ψάχνεις.
 
Όλα που γίνονται φως
το αθώο λουλούδι φοβάμαι
που φυτρώνει σε μέρη του ονείρου
μην από λάθος αγγίξει μια μέρα το σώμα του.
 
Την πολλή ευτυχία του ποιήματος φοβάμαι.
 
Σωτήρης Π Βαρνάβας

Το email ή μια άφωνη φωνή/ΠΟΥΛΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

Προς θεού! μην της επιτρέψουμε
να βγει∙ προπάντων μη της δώσουμε
περιθώριο να εκφραστεί.
Η φωνή προδίδει∙ προδίδεται∙
παραδίδεται στον αποδέκτη∙
πέφτει στα χέρια του μ όλα τα όπλα της
σε αμήχανη σιγή.
Το email γλιστρά  σαν ψάρι ∙  το σκάει
μέσα από τα χέρια σου∙
και νιώθει απόλυτα ασφαλές ,να δίδεται
και ποτέ να μην παραδίδεται!
Κι επιτέλους, δεν χρειάζεται κάθε φορά
ν’  αποκαλυπτόμεθα στον αποδέκτη∙
αν όχι δια ζώσης, τουλάχιστο βγάλαμε
την υποχρέωση από πάνω μας∙
τύποις θεωρούμαστε οκέι!
2/2/2022
 
 
 

Μάθημα Ιστορίας/ ΠΟΥΛΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

Τώρα ναι, μάθαμε το μάθημα μας!
το χωνέψαμε τόσο καλά, που έγινε πια
μέρος των περιουσιακών μας στοιχείων.
Μπορούμε, αν χρειαστεί ,ακόμα και να
το διδάξουμε στους όπου γης  ανιστόρητους
ή τους ανεπίδεκτους μαθήσεως∙
δούλεψε, βλέπετε, καλά  η  μήτηρ πάσης μαθήσεως,
η πρεσβυτέρα ημών αδελφή ,Επανάληψη∙  δούλεψαν και
τα’’ κατ ’ιδίαν’’  και τα ‘’ ιδιαίτερα’’ και οι συχνές
φροντιστηριακές ασκήσεις, ώστε τίποτα
να μη μπορεί να μας αμφισβητηθεί πως
έγινε πια κτήμα μας , μέρος της ύπαρξης μας.
Φρόντισε η ίδια η Ιστορία να μας το εμπεδώσει
με τον πιο εποπτικό και διδακτικό τρόπο, ώστε
να μη μπορεί να απαλειφθεί όσες φορές
ο χρόνος και να περάσει από πάνω του.
Η Γραφή της είναι ένα περίεργο κράμα
Συλλαβογραφικής, Σφηνοειδούς ή, και Εγκαυστικής
που διαβάζεται πότε από τα αριστερά, πότε
από τα δεξιά, πότε από τα πάνω και πότε από τα κάτω,
έτσι  που σε πιάνει ζαλάδα και  σούρχεται να κάνεις
εμετό, γιατί το μελάνι όλο τινάζεται από τα γράμματα
κι όσο το πιάνεις στα χέρια σου βογγάει  σαν σκοτωμένο
αίμα ή καταπατημένο παράπονο!
Τώρα ναι, γίναμε το ζωντανό διδασκαλείο,
ένα περιφερόμενο σχολείο γρήγορης  εκμάθησης
της Ιστορίας  έξω από τα σχολικά βιβλία,
μέσα από σελίδες λεπτά κατεργασμένης σάρκας,
που όσο πιο πολύ τη μελετάς τόσο και περισσότερο
 τρομάζεις από τις αποκαλύψεις της∙ όσο καταβυθίζεσαι
στους τύπους και τα στοιχεία της τόσο και σε πιάνει πανικός∙
και το βάζεις στα πόδια
ξεπετώντας μ’ αηδία  από πάνω σου κάθε σημάδι ,
που θα μπορούσε, έστω και καθ’ υπόθεση,
να σε χαρακτηρίσει σαν άνθρωπο!
 
0 3/07/2022

Η αμυγδαλιά/ ΠΟΥΛΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

Καθόλου δεν είναι τρελή!
Ίσα ίσα που ξέρει πολύ καλά
τι της γίνεται.
Είναι η πρώτη που συλλαμβάνει
τα ξεκάθαρα μηνύματα της Άνοιξης
και σπεύδει να τα μετουσιώσει σε πράξη
δίχως δεύτερη σκέψη.
Ξέρει πολύ καλά πως η βασιλεία του Χειμώνα
όπου να’ναι παραδίδει τη σκυτάλη στην Άνοιξη∙
ξέρει πολύ καλά πως η Άνοιξη όπου να’ναι
κάνει τον Χειμώνα πέρα και προχωρεί ακάθεκτη!
Καθόλου δεν είναι τρελή!
Ίσως είναι η πρώτη που έχει καθαρή συνείδηση
αυτού που οι άνθρωποι διστάζουν να πιστέψουν∙
ίσως είναι η μόνη που στην καρδιά του Χειμώνα
στήνει την πρώτη επαναστατική σημαία
ανεμίζοντας την προκήρυξη της, να μην υποκύψει
στον Χιονιά, να μην το βάλει κάτω στις απειλές
του Βορέα ,να μην καταθέσει την ανθοφορία της
μπροστά σε καμιάν απειλή και φοβέρα.
Καθόλου δεν είναι τρελή!
Ίσα ίσα που ξέρει τι συνεπάγεται η πράξη της∙
γνωρίζει πολύ καλά πως θα την πουν επιπόλαιη,
θα την κατηγορήσουν ως άμυαλη και ασυλλόγιστη∙
θα την χαρακτηρίσουν ως εκτός τόπου και χρόνου,
μια εξωστρεφής που προσπαθεί με τις παραξενιές της
να προσελκύσει τον φακό της επικαιρότητας πάνω της.
Ξέρει πως διακινδυνεύει τα πάντα∙ έχει επίγνωση
πως τα παίζει όλα για όλα ,ακόμα και την ύπαρξη της
ως φυσική παρουσία∙
όμως μια δύναμη πέρα από τη δύναμη της
την ωθεί να βγει μπροστά, να κάνει το πρώτο
αποφασιστικό  βήμα∙
και τολμά να μιλήσει!
κι η φωνή της βγαίνει μέσα από το λαρύγγι της
καθαρή σαν κρύσταλλο, κρουστή σαν τον ήχο
καμπάνας.
Αναλύοντας την αναγνωρίζει κανείς τιτιβίσματα
πουλιών, βόμβους εντόμων που κινούνται
ασταμάτητα και πιο μέσα κελαρύσματα νερών ,
που πέφτουν από ύψος κάνοντας τεράστιο
πάταγο∙
Και τολμά εν τω μέσω του Χειμώνος να ντυθεί
νυφιάτικα περιφρονώντας συμβουλές και φρόνιμες
γνώμες, πετώντας στον κάλαθο των αχρήστων
τις απειλές και τα κάτσε φρόνιμα,  για ν ‘αντιπαρατεθεί
με τις ριπές του Βορέα, να δώσει τη μάχη της
εναντίον του πιο ψυχρού υπολογιστή,
του Βορέα!
 
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ‘’ GLORIA MUNDI ‘’
ΕΚΔΟΣΗ : 2009
 

Εμείς και οι βάρβαροι /ΠΟΥΛΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

Κι όμως τους είχαμε δίπλα μας ,
σχεδόν μέσα μας∙ το καταλάβαμε,
όταν ανέλπιστα στάθηκαν μπροστά μας
 ετοιμοπόλεμοι, σιδερόφρακτο ι, αποφασισμένοι
να ξανανοίξουν νέες αιματηρές σελίδες
στην πολεμική Ιστορία μας.
Το μάτι τους γυάλιζε από τη δίψα του αίματος∙
τ’ άλογα τους χλιμίντριζαν ανυπόμονα
κι από πίσω τους πλήθος οι σκευωρείς ,πλήθος
οι σκευοπαραγωγοί να τους  εμπνέουν μένος
 πατριωτικό , ρίχνοντας τους όλο και
περισσότερο ατσάλι στην πολεμική τους στολή∙
κι οι θαμώνες από τηλεοράσεως να παρακολουθούν
τα διαδραματιζόμενα , τραγανίζοντας
εύπεπτους ξηρούς καρπούς και να πετάγονται  κάθε τόσο
πάνω από τις θέσεις τους κάθε που η ομάδα τους
έβγαζε γκολ,( για την ακρίβεια έβαζε κάτω
τ ‘αντίπαλο άλογο με τον ένοπλο καβαλάρη του!)∙
κι οι σχολιαστές να κάνουν την πάρτη τους
αναλύοντας τα αίτια και τα αιτιατά της εκρηκτικής διαμάχης κι από πίσω
οι αθέατοι καραγκιοζοπαίχτες όλο να τρίβουν τα χέρια τους
κινώντας επιδέξια τα νήματα  με τις ενσώματες φιγούρες τους,
π ‘ όσο και να κρύβονταν η αλήθεια,  βγάζαν καθαρό, αχνιστό
αίμα κάθε που το μαχαίρι διατρυπούσε τα σπλάχνα τους∙
και κανένας διαιτητής δε μπορούσε να σφυρίξει
το τέλος του αγώνα, γιατί και να τραβιόντουσαν πίσω τα άλογα
οι κεντητές των αλόγων με βίαιο τρόπο τα επανέφεραν
στον στίβο, να συνεχιστεί  η διαπάλη μέχρι και του τελευταίου
αλόγου ή του τελευταίου καβαλάρη∙
κι οι καραγκιοζοπαίχτες όλο να τρίβουν τα χέρια τους
κι όλο να πετούν νέες ενσώματες φιγούρες , π’ όσο και να το κρύβαν,,
όταν πέφταν κάτω δεν ξανασηκώνονταν ∙
και το φιλοθέμον κοινό να χαίρει  και να επικροτεί
που τουλάχιστον έχει με κάτι
να σκοτώνει τις ώρες του, έστω και παρακολουθώντας σκηνές
απαγορευμένες για τη ζώνη των ανηλίκων∙
κι οι βάρβαροι όλον και να πετάγονται από μέσα μας
κάθε φορά και πιο αποφασιστικοί,
έτοιμοι πάντα να φορέσουν την πολεμική μας στολή∙
και να τους κοιτούμε, κι όσον και να μη θέλουμε
να το πιστέψουμε, ξέρουμε στο βάθος πως οι βάρβαροι
είμαστε όλοι εμείς που δι’ αντιπροσώπων κρύβουμε
το βάρβαρο προσωπείο μας, πετώντας το αδιάφοροι
πίσω από τη σκηνή!...
 
20/4 /2022
 
 
 

2023-02-28_Φιλολογικό Μνημόσυνο Κυριάκου Χατζηλουκά

 

ΑΔΙΕΞΟΔΟ / Χαραλαμπίδης Άγις

 

Τα δάκρυα της
μιλούν όλες τις γλώσσες·
της δυστυχίας, της αγωνίας,
της απόγνωσης, της απελπισίας·
όλες τις γλώσσες·

της καρδιάς
της αλληλεγγύης
της ελπίδας·

τα ματαιωμένα της όνειρα
σε όλες τις γλώσσες
με πικρία και πόνο
εκπέμπουν αγάπη.

ΠΟΙΗΣΗ / Τέμβριου Αθηνά

 

Χτύπα, τον στίχο με το σφυρί
να πάρει τη μορφή του κόσμου.
Σπίθες να πετάξουν τα μάτια
να καεί το ξερό δάσος της μνήμης
ν’ αναστηθούν τα κομμένα
δέντρα που αγαπήσαμε
και τα χέρια να σκάψουν τη γη
ώσπου ο σπόρος σου, Ποίηση,
να καρπίσει και να θρέψει
τους πεινασμένους.

ΖΟΥΓΚΛΑ / Λίλλη Αυγή

 

Αλύπητα στης ζούγκλας το υγρό κρεβάτι
θα σε ρίξω. Σε δάσος τροπικό με ορμή
ή σε σαβάνα θα σε πάρω. Θα ’σαι κάτι
σαν στολίδι και λάφυρο: δικό μου κορμί.
Σαν ορχιδέα θα ’μαι ανοιχτή, θα στάζω
σε ιδρωμένα δάχτυλα∙ γδέρνω, δαγκώνω
σαν φυτό σαρκοφάγο. Ασημένιο μου βάζο,
θα σε γυαλίζω με τη γλώσσα ώς τον πόνο
τον ήδιστο ν’ αγαπηθούμε. Θα φωλιάσει
στον κόλπο μου το πιο μεγάλο πουλί και
ψηλά θ’ ανέβουμε μακριά απ’ τη χάση
της ζωής που δε ζούμε, ωραίε μου λύκε.
Εγώ το λιοντάρι, στα πόδια σου η μερίδα
δικιά μου τροφή, ο μόνος κόσμος που είδα.

ΜΠΕΤΟΒΕΝ ΣΤΟ ΛΑΠΤΟΠ / Καϊμακλιώτη Αγγέλα

 

Αγάπανθοι τα ριζωμένα μπλε
πυροτεχνήματα.
Σονάτα κάτω απ’ την κληματαριά
το σεληνόφως.
Μετέωρα ακτινίδια τα σύννεφα
κι ο τζίτζικας στην καστανιά
το γρίφο φανερώνει:
Μα ζει;
Μαζί;
Μα ζει!
Μαζί!

ΕΠΙΣΚΕΨΗ / Καϊμακλιώτη Αγγέλα

 

Πήγανε
Κι όταν επέστρεψαν αρρώστησε.
Και δεν τον άφηνε ο Πενταδάκτυλος
να κλείσει μάτι.
Κάθε που βράδιαζε δυο μαύρα κυπαρίσσια
στέκονταν μες στο φως του.
Και δεν τον άφηναν τα βράχια
να μιλήσει
καθώς είχαν σφηνώσει στο λαιμό
όλα τα κάστρα του βουνού.
Κι ούτε να ακούσει πια μπορούσε
αφού οι σκιές του τόπου πυροβολούσαν
ανελέητα το μυαλό του.
Ήθελε να μην είχε επιστρέψει.

Πίτσα Γαλάζη (βιογραφικό)

Η Πίτσα Γαλάζη  θεωρείται μια από τις αvτιπρoσωπευτικότερες φωvές της Κυπριακής πoίησης, γεvvήθηκε στηv Λεμεσό.

Εμφαvίστηκε στα γράμματα από μαθήτρια με σκόρπιες δημoσιεύσεις στίχωv της σε εφημερίδες και περιoδικά.Τηv ίδια περίoδo λαμβάvει μέρoς στov απελευθερωτικό αγώvα της Κύπρoυ.

Σπoύδασε Πoλιτικές Επιστήμες και Κoιvωvιoλoγία στo Πάvτειo Παvεπιστήμιo.

Τo 1963 εκδίδει τηv πoιητική συλλoγή Στιγμές Εφηβείας πoυ χαρακτηρίστηκε από τηv κριτική ως "η πιo καυτή και αληθιvή μαρτυρία τoυ απελευθερωτικoύ αγώvα 1955-59. 

Έχει δύο φορές τιμηθεί με το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Κύπρου.

Το 1999 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης Λάμπρου Πορφύρα της Ακαδημίας Αθηνών.

Ποιήματα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Εκτός από την ποίηση ασχολείται και με το δοκίμιο. Tελευταίο βιβλίο της η μελέτη Οδός Αιμιλίου Χουρμουζίου (2005).

Απεβίωσε Φεβρουάριο του 2023

Εργογραφία 

•  "Στιγμές εφηβείας", Φέξης, 1963, 
• "Στα περιθώρια των καιρών", Φέξης, 1968, 
• "Άσπρη πολιτεία", Φέξης, 1969, 
• "Δέντρα και θάλασσα", Φέξης, 1969 (Α' Κρατικό βραβείο ποίησης του Υπουργείου Παιδείας της Κύπρου, 1969), 
•  "Ψηφιδωτό", Κείμενα, 1973, 
• "Η αδελφή του Αλέξανδρου", Κείμενα, 1973, 
•  "Υπνοπαιδεία", Εκδόσεις των Φίλων, 1978, 
• "Σηματωροί", Εστία, 1983, 
• "Τα πουλιά του Ευστόλιου και ο έγκλειστος", Αρμός, 1997, 
• "Τα έψιλον της Ελένης", Αρμός, 1998.

ΤΑ ΣΠΑΘΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ / Αντωνιάδης Σωκράτης

Έφυγαν τα χελιδόνια από την πόλη

παίρνοντας μαζί τους αντιστίξεις\

των απαλών πεταγμάτων

στα ηλεκτροφόρα πεντάγραμμα

των δρόμων.

Έφυγαν με τα πηγάδια που στέρεψαν

στην ανάγκη μας

με το πλήθος των ζουζουνιών

στο πολύβουο πανηγύρι των κήπων

καθώς το φως ύφαινε στα άνθη

την πολυσήμαντη πολιτεία τους.

Γέμισαν μικρούς θανάτους οι στέγες

κι ο γυρισμός μια υπόσχεση ακατάληπτη.

Απέμειναν στα μπράτσα των ποιητών

τα σπαθιά του Θεού

να εφορμούν και να χαρακώνουν

το αδειανό αζούριο τ’ ουρανού.

Κλωθώ /ΠΟΥΛΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Κλωθογυρνάμε στης ανέμης την κλωστή∙
το ριζικό μας στροβιλίζεται σαν σβούρα∙
μας σενεπαίρνει ζάλη και θολούρα
κι αποκοιμιόμαστε γυμνοί στην κουπαστή.
 
Σειρήνων ήχοι μας μαγεύουν θαμαστοί∙
λοξοδρομούμε του μυαλού τη σημαδούρα,
πετούμε φρόνηση, καρδιά σαν άχρηστη σαβούρα
και ξανοιγόμαστε σε θάλασσα πηκττή.
 
Φωνές μας περγελάνε, μάτια σκούρα
τρυπούν σαν βέλη την καρδιά μας τη φριχτή∙
μας υποτάσσουν μ ‘ αξεδιάλυτη μουρμούρα∙
 
λάθος γραμμή, λάθη κι η νιότη μας μεστή
κι εμείς αχρηστεμένοι ΔΟΝΚΙΧΏΤΕΣ, μια φιγούρα
γυμνή στην τραγική της φυλακή.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ‘’ ΔΕΚΑΤΕΤΡΑΣΤΙΧΑ ‘’
ΕΚΔΟΣΗ : 1990