Νίκος Πενταράς (βιογραφικό)

Γεννήθηκε στη Χλώρακα της επαρχίας Πάφου στις 9 Απριλίου 1949. Εκτός από την προσφορά του στην εκπαίδευση της Κύπρου, την οποία υπηρέτησε από τη θέση του απλού δασκάλου μέχρι τη θέση του Α' Λειτουργού Εκπαίδευσης, έχει εκδώσει βιβλία με ποιήματα, μυθιστορήματα και μελέτες.

Ο Νίκος Πενταράς ασχολείται, επίσης, με την κριτική-παρουσίαση νέων εκδόσεων. Από το 1989 έως το 1991, είχε μόνιμη στήλη σε κυπριακή εφημερίδα για την κριτική-παρουσίαση νέων εκδόσεων και συνεργαζόταν παράλληλα και με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου για το ίδιο θέμα. Έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα εκατοντάδες νέες εκδόσεις βιβλίων ποικίλου περιεχομένου.

• «Ώρες Πολέμου» (ποίηση) (1975)
• «Μηνύματα» (ποίηση) (1981)
• «Περιστέρι μου ξεκίνα» (ποίηση για παιδιά) (1987)
• «Η Τρίτη Απόφαση» (ποίηση) (1988)
• «Επάνοδος» (ποίηση) (1992)
• «Φως εκ Φωτός» (ποίηση) (1994)
• «Ποιήματα» (ποίηση) (1995)
• «Ο Εκπαιδευτικός απέναντι στο Αναλυτικό Πρόγραμμα: Ελεύθερος Πολιορκημένος;» (μελέτη) (2004)
• «Σε κάθε μπαλκόνι και ένα χελιδόνι» (μυθιστόρημα, που απευθύνεται σε παιδιά και νέους) (2007)
• «Στη μοναξιά του φεγγαριού» (ποίηση) (2009).
• Σε φόντο φθινοπωρινό" (ποίηση) (2015)

ΣΧΕΤΙΚΆ: http://ngpentaras.blogspot.com/2012/07/blog-post_28.html

ΧΑΪΚΟΥ του Νίκου Πενταρά

1. Στην τζαμαρία
κόκκινο γαρύφαλλο  
κι εσύ απ’ έξω.  

2. Πλήθος τζιτζίκια  
τζίτζι τζίτζι τζιτζιτζί  
ήταν Κασάνδρες.    
  

   3.

Τριανταφυλλιές
μπουμπούκια στα κλωνάρια
γιατί αργείτε;

4.
Ωραία λόγια
μοιάζουν επικήδεια
φέρτε λιβάνι.

5.
Ένα λουλούδι
πεταμένο στη λάσπη
σε θυμήθηκα.
 
6.
Πέταγμα πουλιών
ζευγάρωμα ζαρκαδιών
χαίρε, ειρήνη.
 
7.
Αντί για φανούς
κρυφά μέσα στη νύχτα
άναβες στίχους.

8.
Γόρδιος δεσμός
βαθειά πληγή στα στήθια
Μέγας Χωρισμός.

    9.

Μέσα στη νύχτα
οι λέξεις βουβάθηκαν
άδειες οι στέρνες.

10.
Στα περιβόλια
ξεχείλιζες με στίχους
τις άδειες στέρνες. 

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ του Νίκου Πενταρά

Πάψε πια ν’ απελπίζεις τις χαραυγές

με τις μαυροφόρες σκέψεις της νύχτας
γιατί χρόνια προτού σε γνωρίσω
καθώς βυθομετρούσα ναυάγια Ονείρων
απ’ το φεγγίτη των άστρων
κι αποστήθιζα τη σιωπή τους
ήλθε σωσίβιο το φως
έσπασε το κέλυφος της νύχτας
και μ’ αποκάλυψε
το υστερόγραφο σημείωμά της
για αιώνια χαραυγή…

ΜΝΗΜΕΣ του Νίκου Πενταρά

Στον ήχο της βροχής

ξεφυλλίζω  τις μνήμες των άστρων
ανάμεσα στις ρωγμές του χρόνου
κι αποστηθίζω τη σιωπή τους.

Δακρυσμένες εικόνες

με χείλη σφραγισμένα
απ’ την παντάνασσα σιωπή
με ταξιδεύουν
στο σκυθρωπό βασίλειό τους.

ΞΕΡΩ ΜΟΝΟ του Νίκου Πενταρά

Δεν ξέρω

αν οι στίχοι μου μπορούν
να χωρέσουν τον πόνο σου
ούτε πάλι ξέρω αν έχουν τη δύναμη
να τον σηκώσουν
και να τον ταξιδέψουν πέρα μακριά
όπως οι γερανοί
τ’ αποδημητικά πουλιά
στα φιλόξενα φτερά τους.

Ξέρω μόνο

πως είναι τόσο δυνατοί
όσο χρειάζεται
να γίνουν Αγάπη
και μέσα τους 
μια για πάντα να σε κλείσουν.

στη μοναξιά του φεγγαριού (απόσπασμα) του Νίκου Πενταρά

Το σπίτι σου
στην άκρη του δρόμου
με τη σοφία της θάλασσας στην κάθε πέτρα του
και τη γαλήνη του βουνού στα κεραμίδια του
κρατά με πείσμα τα παντζούρια του κλειστά
τις πόρτες κλειδαμπαρωμένες στον καιρό.
σε καρτερά.

Ο Διγενής Ακρίτας με το Χάροντα
στα μαρμαρένια αλώνια συναντήθηκαν
την πάλη τους να ξαναρχίσουν
και προσπαθεί να κρατηθεί γερά
το σπίτι σου
στην πλάτη των προγόνων φορτωμένο
άτι λευκό που πιλαλά
καράβι π’ αρμενίζει
νερό να βρει να δροσιστεί
λιμάνι για ν’ αράξει
κελί κλειστό που καρτερά
τις πόρτες του και τα παντζούρια του στον Ήλιο διάπλατα ν’ ανοίξει

ΣΤΑΥΡΩΣΗ του Νίκου Πενταρά

Γραμματείς και φαρισαίοι

επώνυμοι κι ανώνυμοι

αλεπούδες ντυμένες την αθωότητα σου

θα ετοιμάζουν πάντα

τον σταυρό και τα καρφιά

στα υποχθόνια τους εργαστήρια

και μετά στον γολγοθά σου

άδικα να σε σταυρώνουν

προσωρινή καθήλωση η σταύρωση

και ο σταυρός ανάσταση

το πένθος

η θλίψη

κι ο θάνατος

στους σταυρωτές σου

«χαίροις», λοιπόν, «ο ζωηφόρος σταυρός»

ο σταυρός του μαρτυρίου σου.

("Σε φόντο φθινοπωρινό", 2015)

[Θα σβήσω] του Νίκου Πενταρά

Θα σβήσω

τα ίχνη των βημάτων μου στην άμμο

θα καταργήσω

τις παρενθέσεις ιστοριών

που χάραξα στα βράχια

κι από αφρός στην παραλία

θα γίνω πέλαγος

ν’ αφουγκράζομαι τις ιστορίες

του αρχέγονου γαλάζιου

στη σιωπή των κογχυλιών.

"Στη σιωπή των κογχυλιών"

ΝΑΥΑΓΙΟ του Νίκου Πενταρά

Την κόγχη του περάσματος
ανάμεσα στων κοχυλιών τα καύκαλα
και στους θρυμματισμένους αμφορείς
στην απαλάμη του νερού
και του καιρού τη στρόφιγγα
διαβαίνεις καθημερινά.

Θολά τα μάτια στα λιβάδια των φυκιών
αρμύρας γεύση στα κορμιά τα μπρούντζινα
μαρμαρωμένα στο βυθό καράβια πλήθος
σιτάρι, λάδι και κρασί στ’ αμπάρια τους
που ναυαγήσανε πριν από χρόνια
χωρίς ποτέ στα μάτια σου να ξεπροβάλουν
έστω τα λευκά πανιά τους.

(από την ποιητική  συλλογή "ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ", 2009

ΤΑΦΗ / Πενταράς Νίκος

Η μάχη τέλειωσε το σούρουπο.

Η νύχτα τύλιξε σιγά-σιγά τα σκόρπια μέλη των νεκρών

Με το τσουρουφλισμένο κρέπι της

Το κόκκινο φεγγάρι δακρυσμένο και λυσικομο

Τους έδωσε γονατιστό τον τελευταίο ασπασμό

Και μια μπουλντόζα έπειτα βιαστικά

Τους έθαψε σε μνήματα ομαδικά, χωρίς τα σχετικά,

Με συνοδεία τη θρηνητική φωνή του γκιόνη...

Οι μάνες όμως καρτερούν γονατιστές

Στα σκαλοπάτια της ελπίδας

Και μένουν οι νεκροί χωρίς μνημόσυνα

Χωρίς νερό και λάδι...

ΤΑ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ / Πενταράς Νίκος

Αραχνιασμένα τα κενά χιτώνια

 Στα καπνισμένα μάρμαρα

 Της Σαλαμίνας και των Σόλων ξεχασμένα

Κοκκίνησαν τ' αγουροξυπνημένα μάτια μας

 Και μοιρολόγια αντηχούνε τώρα στο σκοτάδι

Σαν χορικά αρχαίας τραγωδίας

Βγαλμένα από κάποια στόματα αόρατα...

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ / Πενταράς Νίκος

Απογευματινοί συνοδοιπόροι

στο γραμμικό πάρκο Πεδιαίου

σας προσπερνώ δήθεν αδιάφορος

αλλά να ξέρετε στ’ αντίκρισμα σας

όλα τα καλλωπιστικά φυτά του πάρκου

- μα προπαντός οι κλαίουσες -

αναπολούν

τους πορφυρούς χρωματισμούς των αναμνήσεων

που ξεθωριάζουν

στ’ αντικρινό δάσος με τους ευκαλύπτους

καθώς τα βατράχια στο ποτάμι πλάι

προαναγγέλλουν μαζί με τα κοράκια

την έλευση του σκότους.

ΣΕ ΑΝΟΙΞΗ ΑΝΥΠΟΠΤΗ / Πενταράς Νίκος

Πήρα το πρώτο κύμα

κι άραξα στ’ ακρογιάλι σου

σε άνοιξη ανύποπτη

με τις παπαρούνες

σινιάλα κατακόκκινα

της επερχόμενης Σταύρωσης

να σαλεύουν στον άνεμο.

ΓΕΓΟΝΟΣ / Πενταράς Νίκος

(Εμπνευσμένο το ποίημα από τον Νικόλα Καλλή, πρόσφυγα από την κατεχόμενη Κυθρέα, που πέθανε με τον καημό της επιστροφής, όπως και τόσοι άλλοι πρόσφυγες.)

0 γερο-Νικολής, που χρόνια,
σ' ασβεστοκάμινα και σε νταμάρια
αντάλλαζε τις μέρες της ζωής του
με πέτρες και χαλίκια
κατάφερε να στήσει το νοικοκυριό του
στη ράχη του βουνού - του Πενταδάκτυλου.

Τραβούσε μονορούφι τη ρακή του
και με το μέτωπο
- που πάνω του χαράχτηκαν
οι πέντε κόγχες του βουνού,
του Πενταδάκτυλου -
σημάδευε τον ουρανό
πολύ συγκινημένος.
Μ' αυτό δεν κράτησε πολύ
γιατί μια μέρα κάποιοι ξένοι
του πήραν με το ζόρι το νοικοκυριό
και δίχως να του δίνουν εξηγήσεις
τον σπρώχνανε, τον σπρώχνανε
μέχρι που τον πετάξανε σε βάραθρο.
Τώρα μετρά τις αναμνήσεις του
στο κομπολόι του χάντρα τη χάντρα
κοιτάζοντας τον Πενταδάκτυλο
και καρτερά για να γενεί το θάμα...
Μα κάθε μέρα που κυλά
είναι στη μνήμη του μια μαχαιριά
γιατί τα κτίρια που κτίζονται
κι οι πολυκατοικίες
του κρύβουνε σιγά-σιγά τον Πενταδάκτυλο…

(από την ποιητική συλλογή "Η ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΦΑΣΗ", 1988)

[Σε φιλώ] / Πενταράς Νίκος

Σε φιλώ
στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα
με τη σειρά Βορράς, Νότος, Ανατολή, Δύση
και πάλι απ’ την αρχή
τέσσερις εποχές το χρόνο

σε ταξιδεύω
πάνω σε τέσσερις ρόδες για ευστάθεια
τέθριππο καλοτάξιδο
ν’ αποτυπώνει τις στιγμές σου
σε τετραχρωμία

σου γράφω
κουαρτέτα και για τα τέσσερα είδη εγχόρδων
της συμφωνικής ορχήστρας
βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κόντρα-μπάσο

σου προσφέρω
τα τέσσερα πρωταρχικά στοιχεία
νερό, αέρα, γη, φωτιά
να φτιάχνεις το δικό σου κόσμο
όχι γιατί είμαι προληπτικός
με τον αριθμό τέσσερα,
αλλά γιατί σε γνοιάζομαι
και θα μπορούσα
για ’σένα
να τετραγωνίσω ακόμα
και τον κύκλο.

(από την ανέκδοτη ποιητική  σύνθεση "ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΑΝΑΜΟΝΗΣ")