Κύπρος 1878-1960 / Ξιούτας Παύλος

Χρυσόφτερες ελπίδες

ανερρίπισεν ο χρυσοστόλιστος Άγγλος

κι η άγνοια της ιστορίας,

στη γη των θελξιφρόνων ερωτων.

Οι παλμοί της καρδιάς μας

ακούστηκαν δειλά

και θέρμαναν τα στήθη μας

σαν αλλάζαμε αφέντη σκληρό

με προστάτη ομόπιστο.

Δεν υποπτευόμαστε την απάτη,

γιατί νιώθαμε ζωηρό το κάψιμο

της προηγούμενης πείρας

και πειστεύαμε αφελώς

στην αρετή του δικαίου.

Πενήντα χρόνια επίπλαστης

ελευθερίας κενής

μάδησαν ένα φθινόπωρο

τα φτερά των ελπίδων μας

και ξεχείλισε το παράπονο

σε κραυγή που συγκλόνισε

το νησί μας ολόκληρο.

Τότες συγκρίναμε παλιούς

και νέους αφέντες

κι' είδαμε πως δε διαφέρουν.

Τότες μισήσαμε τη σκλαβιά

και καταλάβαμε πως τα λόγια

δεν κατακτούν την ελευθερία.

Ανασκαλέψαμε πιο επίμονα

την παράδοση της φυλής

κι' ανακαλύψαμε τα μαρμαρένα αλώνια.

Μέσα μας αναθρέψαμε το Διγενή

κι' ετοιμαστήκαμε για το χαροπάλεμα

από κείνο το φθινόπωρο του '31.

Τόνιωσε ο αφέντης

και σκληρός, μαζί με βαρύτερη σκλαβιά

έσπειρε τη διαφθορά.

Μα κι' ο προδότης και τα σίδερα

χαλύβδωσαν την ψυχή μας

και πλάτυναν το μίσος μας.

Το ράσο και πάλι ανέμισε τη σημαία μας

κι' ο Διγενής μας εσάλπισε

το Θούριο που περιμέναμε

"ίτε παίδες Ελλήνων".

Όταν οι ελπίδες αποδειχθούν μάταιες

δεν υπάρχει άλλη οδός

από την άκρα ανδρεία,

να σκοτώσης ή να σκοτωθής

για να πείσης.

Σκοτώσαμε και σκοτωθήκαμε

κι ο όγκος του αίματος

κι η δάφνη της δόξης

ας μην έστησαν το τρόπαιο

ανάλογο προς την αρετή της ΕΟΚΑ.

Ως γνήσιοι Έλληνες

πιστέψαμε μονάχα στον έπαινο

κι' η απάτη αχρήστεψε τη θυσία μας.

Σαν γραικύλοι βοηθήσαμε

να μειώσουμ' εκείνον,

που τέσσερα χρόνια

χάριζε, ανώνυμος, τίμιος,

τη δόξα και το θάμπος

σ' όλους εκτός στον εαυτό του.

Φανήκαμε μικρότεροι

απ' ότι μεγάλο

μας έδωσε η φλογισμένη

ψυχή του Διγενή.

Άρχοντες τώρα

κι εκείνον τον εχλευάσαμε

κι εξανεμίσαμε την δόξα

που εμαστόρεψε για μας.

Τον επικράναμε τόσο

που δεν στέργει πια

να μας γίνη καταφύγιο

νέων ελπίδων ή νέων αγώνων.

Η δόξα μας τώρα

είναι τυλιγμένη

στη βρωμιά του καθημερινού εντύπου,

και υμνείται από τον πληρωμένο κόλακα.

Έχασε την αγνότητα της,

μας τρώει όλους

το σαράκι της αμφιβολίας.

ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΕΣ / Καϊμακλιώτη Αγγέλα

Πήγα στο σπίτι στο συνοικισμό
για να τον δω
Τον βρήκα στην αυλή ξυπόλητο
να κόβει φρούτα
Άκουσες τις ειδήσεις; Ρώτησα
Όχι. Απάντησε κοφτά
Για την πατρίδα λέω, άκουσες;
Όχι. Δεν ξέρω τίποτα
Και σβέλτα ανέβηκε
στην ανεμόσκαλα
έκοψε ασπρόσυκο
και μου το πρότεινε
Πάρε. Είναι αζιμούθιο
σπόρος και γάλα μητρικό
αν ξέρεις να διαβάζεις τα σημάδια
εντός βρισκόταν πάντα ο εχθρός
Είπε και πικρογέλασε


από την ανέκδοτη Ποιητική Συλλογή : Οι πικροδάφνες θέλουν κούρεμα

ΓΥΝΑΙΚΑ... / Κωνσταντίνου Μάτσιου Κατερίνα

Να 'σαι Δυναμική στις δουλειές σου,
άξια για τα παιδιά σου και την οικογένειά σου
Φιλάνθρωπη σε όσους πονούν και στους αδύνατους 
Σεβαστή στους άλλους για το έργο που με ταπεινοφροσύνη και αγάπη παράγεις και προσφέρεις αδιάκοπα

Δυναμική γυναίκα .... δεν είναι αυτή που χορεύει στις πλάτες άλλων (γυναικών τε και ανδρών)
Ούτε αυτή που διαχωρίζει αρνιά και ερίφια
Ούτε αυτή που γλωσσοφαγιάζει για αυτοπροβολή με τη δύναμη της εξουσίας που της παρείχαν βίσματα εκ των έσσω
Αλλά ούτε υποβαθμίζει όλους και όλα και ταυτόχρονα ανεβάζει στα ουράνια τους κανίσσια φερόμενους...

[Φώναξε με πάλι μαμά]

Φώναξε με πάλι μαμά
και δεν πειράζει που πέρασαν τα χρόνια,
φώναξε με πάλι
και μην βλέπεις που μεγάλωσα,
ψέμα είναι μαμά,
ένα πελώριο ψέμα,
στάσου στη βεράντα μαμά,
φώναξε με πάλι κι εγώ
μικρό παιδί που χάθηκε,
θα ξανάρθω, μαμά,
με τα μάτια να κλαίνε
και την καρδιά να γελάει
θα τρέξω πάλι, μαμά...

Σταύρος Σταυρου 

Η δύναμη του Ελληνισμού / Κωνσταντινίδου – Δημητρίου Μαρία

Που μιαν καρκιάν ως άλλην 
περνά τζιαι αντρειεύκεται
θωρώ την 
εν παστρεύκεται
που το πολλύν το φως
Έσιει καμίνιν μέσα της
το ψήλος της τιμής της
τον νήλιον της αγάπης της
το φέγγος της ψυσιής της…

ΑΚΑΘΟΥ

Αχ!! Ακαθου μου που βρησκεσε 
Στα ποδκια της Κανταρας 
Πεμου τζιε εσου τα βασανα 
Ηντα που σου εκαμαν?
,,,,,,,,,
Ποσους Λεβεντες εχασε
Ποτε δεν τ’οχω μαθει
Τζιε ποσες μανουλλες εκλαψαν
Στα τοσα σου τα παθη?
,,,,,,,,,,,,
Οπως το Ριζοκαρπασο Γιαλουσα
Βαρωσι τζιε Τζερυνεια
Τζιε ουλλα τ’αλλα τα χωρκα
Που πονεσα τζιε ζιηνα
,,,,,,,,,,,,
Ακουσα εισουν ομωρφη
Μα εγιωνη εν σε ειδα
Μα ουλλοι εφουμιζασε
Τζιηνοι που σε ειδαν
,,,,,,,,,,,
Ποττε δεν σε ξεχασαμε
Τζιε ουτε σε ξεχνουμε
Μα εχουμεσε στην καρδκια
Παντου σε κουβαλουμε
,,,,,,,,,,,
Καμε κουραγιο νακκουροι
Τζιε ν’αρτουν τα παιδκια σου
Να μπουση μες τα σπιδκια τους
Τζιε μες την αγκαλια σου 
,,,,,,,,,,

Μαρινα τακκιδη [Καπετανου]

Τα μάτια σου....

Τα μάτια σου, αχ τα μάτια σου
αυτές οι γυριστές οι βλεφαρίδες
σα ζωγραφιά του Καραβάτζιο
χιλιάδες μέλισσες απόθεσαν τη γλύκα τους
τα καστανά σου τα μελιά να φτιάξουν

Λευτέρης Ελευθερίου

ΤΟ ΦΙΛΙ ΣΟΥ.....

Είν' το φιλί σου δύναμη εγώ να προxωρησω
μα πως μπορώ απ' την καρδιά για πάντα να σε σβήσω;

Είν' το φιλί σου δύναμη συνάμα και λεπίδα
όταν στα μάτια σου τα δυο τα δάκρυα τα είδα..

Σήμερα κλαίν' τα σύννεφα με το δικό μας δάκρυ
ταρακουνιέσαι ουρανέ και γη απ 'άκρη σ' άκρη..

Αντίο και καλή ζωή αργά σου ψιθυρίζω
και τ' άρωμα σου μια ζωή πάνω μου θα μυρίζω..

Χριστοδούλου Θάλεια

ΠΑΦΟΣ / Πανάγου Μαρούλλα

Πάφος του μύθου η ομορφιά
Πάφος του δασους η ξωτικιά
Αφροντυμένη και Ροδαφνούσα 
θάλασσας κρινο λευκοφορούσα

Παφος του κέδρου του πλατανιού
Πάφος ονείρου Πάφος του μύθου
Την Αφροδίτη καλοδεχούσα
Πάφος του ερωτα ανθοφορούσα

Πάφος το μαρμαρο το σμιλεμένο
Πάφος του ρόδου Απριλλομάη
Πάφος του Αδωνη, της Αφροδίτης
Πάφος του έρωτα λευκός αφρίτης

Σ,εσένα μύρο σκορπά τ'αγέρι
Πάφος του θρύλου το κρυονέρι
Πάφος του κάστρου στην παραλία
Πάφος ηρώων μάνα αγία

[Τα βήματά μου σταμάτησαν] / Λαμπής Γιάννος

Τα βήματά μου σταμάτησαν
και τα μάτια μου ταξίδεψαν στο ψηλότερο σημείο,
δεν ήταν όνειρο, ούτε κι οπτασία,
ίσως πάλι, να ήταν και τα δυο μαζί.
Δυο πελώριες γαλάζιες λίμνες απλώθηκαν μπροστά μου
οι ωκεανοί τ’ ουρανού, συλλογίστηκα,
και τότε ένοιωσα
πως επιτέλους έφτασα στην Ιθάκη μου.
Ήταν τόση η γλύκα που με κέρασαν
που φοβήθηκα μήπως όλα ήταν ένα ψέμα,
δεν άντεξα και φώναξα, φτάνει πια,
δεν θέλω, δεν αντέχω να ονειρεύομαι άλλο
και τότε οι ωκεανοί έγιναν λίμνες,
έγιναν δυο μάτια, τα δικά σου μάτια!
Βούτηξα μέσα τους, κι ανάπνεα κάτω απ’ το νερό,
κολύμπησα μέχρι τις στήλες τ’ ουρανού,
κι όταν αναδύθηκα και το φως του ήλιου
που γλιστρούσε απ’ το χαμόγελο σου, με κτύπησε στα μάτια,
από ταξιδιώτης, έγινα μόνιμος κάτοικος
της υπέροχης ψυχής σου.

ΔΥΣΗ ΜΟΥ ΚΙ ΑΝΑΤΟΛΗ

Δύση μου, κι ανατολή μου,
φίλησε με,
ήλιε μου και φεγγάρι μου,
αγάπησε με,

κάτω απ το φως του φεγγαριού,
αγκάλιασε με,
αγάπη δος μου, μάτια μου,
και ζάλισε με,

να γίνουν ένα τα κορμιά,
φωτιές να σβύσουν,
στη γη χυμούς ερωτικούς,
γλυκούς να αφήσουν,

δύση μου κι ανατολή μου,
ανάστησε με,
ήλιε μου και φεγγάρι μου,
αγάπησε με,

δος μου φιλιά, γλυκά φιλιά
και μέλωσε με,
σφίξε με μες στην αγκαλιά,
και θέωσε με

ΑΝΘΙΜΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

Κερύνεια να μουν / Μούζουρου- Νεοφύτου Ανδρούλα

Κερύνεια στα μπαλκόνια σου, ψηλά στ’ αρχοντικά σου,
να `μουν πουλί ν’ αγροίκαγα, το θρήνο της καρδιάς σου.
Γλάρος ν’ αλαφροπέταγα, να σμίγω στον αφρό σου,
τον ήλιο σου να χαιρετώ, να λιώνω στ’ άγιο φως σου.

Στ’ όμορφο λιμανάκι σου, ψαρόβαρκα για να `μουν,
να γέρνω, να λικνίζομαι, στο φλοίσβο του πελάγου.
Και δίχτυα ομορφοπλέξουδα, να `ριχνα στα βυθά σου,
ψάρια χρυσά ν’ απίθωνα, μες την ξανθή αμμουδιά σου.

Να `μουν μπαξές στις ρούγες σου, τουλίπα στις αυλές σου,
για να ρουφώ απ’ την πάστρα σου, ν’ ανθώ στις ευωδιές σου.
Να πνίγω ανάσα της σκλαβιάς και τ’ άδικου τη ζήση,
για να σβηστεί συθέμελα κι αυγή για να ροδίσει.

Ανδρούλα Νεοφύτου - Μούζουρου (μκρή αναφορά)

Η Ανδρούλα Νεοφύτου - Μούζουρου γεννήθηκε στην Παλλουριώτισσα. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και το Διδασκαλικό Κολλέγιο Λευκωσίας. Γράφει ποιήματα και πεζογραφήματα από τα μαθητικά της χρόνια. Συνεργάστηκε μερικά χρόνια με το ΡΙΚ για τον καταρτισμό παιδικών προγραμμάτων. Μερικά ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί.

Έργα της:

• Αχτιδούλες, Ποιήματα για παιδιά του Δημοτικού, Λευκωσία, 1988.
• Κύπρος Γλυκό νησί , 2001 / Ποίηση / Επιφανίου Κ. 
• Κύπρος μου Ελληνίδα/ Ποίηση

ΠΕΝΤΑΠΡΑΚΤΟ / Κύρρης Κώστας

Ι

Σκοτώσαμε κρυφά τον αδελφό μας
και τον θάψαμε στην καρδιά μας, 
μες στην απόλυτη σιωπή της νύχτας. 
Προσέχομε τα βήματά μας
μη και ξυπνήσουν τον πεθαμένο. 
Αλίμονο αν υψώσει το κεφάλι 
μέσα στην ένοχη ψυχή μας. 
Αλίμονο εάν δια μέσου των συρίγγων 
της σκέψης μας επανεμφανιστεί....
Ξέρουμε πως υπάρχει, δεν πεθαίνει.
Αυτό που μας τρομάζει 
είναι η δύναμή του να επιζεί
και μέσα στις χιλιάδες σφαίρες
και μέσα στις πιο άγριες μαχαιριές 

ΙΙ

Ξέρουμε πως ανθίζει 
και νέος φυτρώνει από το αίμα, 
αυτόν ο θάνατος τον τρέφει, 
τον τρέμει ο πικροχάροντας
στα μαρμαρένια αλώνια...


III

Όταν ενομίσαμε πλέον 
ότι ξεψύχησε και πάει 
καμωθήκαμε πως δεν τον ξέρουμε, 
λησμονήσαμε που βρίσκεται θαμμένος, 
γίναμε μακρινοί του συγγενείς...
Μα χύσαμε δάκρυα που δεν ταίραζαν 
για τέτοιους συγγενείς, 
σαν αδελφό τον κλάψαμε. 

IV

Φέραμε τότες έναν ξένον, 
έναν αλλόθρησκον, 
ειδικευμένο ν΄ ανευρίσκει τους χαμένους
και τον παρακαλέσαμε γονατιστοί
μες στην πλατεία της αγοράς
να τον αναζητήσει, όπου μπορεί...


V

Ο ξένος ερευνώντας 
ξεκίνησε απ΄ τα μάτια μας
και πήγε στην καρδιά μας
και διάβασε τον πόνο μας
και δάκρυσε, τι ξέρει 
πως κι άν τον ξαναφέρει από του Χάρου 
τα δόντια ζωντανόν, 
εμείς θα τον σκοτώσουμε και πάλι, 
κρυφά, 
μια σιωπηλή βραδιά, πριν ξημερώσει....

3ο Χορωδιακό Φεστιβάλ Δήμου Λιβαδιών : Το Φωνητικό Σύνολο Λάρνακας έλαμψε με την παρουσία του

   

Πραγματοποιήθηκε την 7^η Ιουλ 2017 το 3^ο Χορωδιακό Φεστιβάλ του Δήμου Λιβαδιών. Φέτος συμμετείχαν τέσσερα φωνητικά σύνολα, που το καθένα παρουσίασε από τέσσερα τραγούδια. Το Χορωδιακό Φεστιβάλ, ξεκίνησε δειλά το 2015 και ύστερα από δύο χρόνια τείνει να γίνει ένας σημαντικός θεσμός μέσα στα πλαίσια των Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων στη περιοχή μας. Πέρα από τα όποια τεχνικά και πρακτική προβλήματα που ευελπιστούμε να επισημανθούν από τους αρμοδίους και να εξαλειφθούν στο μέλλον, θα πρέπει να σταθούμε με θρησκευτική ευλάβεια στην χορωδιακή ποιότητα που εκλάβαμε παρακολουθώντας, ακροάζοντας όλα τις συμμετέχουσες χορωδίες. Είναι αλήθεια, ότι οι άνθρωποι του τόπου μας, ο λαός της Κύπρου, έχει μια προσεγμένη, ιδιαίτερη σχέση με την μουσική και μπορεί να εκφραστεί μέσα από αυτή ποικιλοτρόπως. Αυτή την αγαστή σχέση διαπιστώσαμε ακούγοντας την ερμηνεία Δημοτικών και μη τραγουδιών,  με σταθερά την άριστη δουλειά που συντελείται. Τα εύσημα πρωτίστως απονέμονται στους μαέστρους.

     Οι χορωδίες που συμμετείχαν στο 3^ο Χορωδιακό Φεστιβάλ είναι οι κάτωθι:

Φωνητικό Σύνολο Δήμου Λάρνακας

Χορωδία του Δήμου της  Μόρφου

Χορωδία του Δήμου Στροβόλου

Χορωδία του Δήμου Λιβαδιών

     Οι Χορωδίες τόσο του Δήμου της Μόρφου αλλά και αυτή του Δήμου Στροβόλου, αν και παρουσίασαν ακούσματα πάνω στη συνήθη συνταγή ανάλογων εκδηλώσεων, χωρίς σημαντικές καινοτομίες ή ριψοκίνδυνους και τολμηρούς πειραματισμούς, εντυπωσίασαν με την παρουσία τους επί της σκηνής, την πειθαρχία και την αψεγάδιαστη εκτέλεση των τραγουδιών. Σταθήκαμε με προσοχή στο άκουσμα του Δημοτικού τραγουδιού «Μενεξέδες και Ζουμπούλια» καθώς και στον «Μύθο» σε στίχους Θρασύβουλου Σταύρου σε μουσική του αείμνηστου Μάνου Χατζιδάκη.

   

Η χορωδία του Δήμου Λιβαδιών, που ουσιαστικά έκλεισε και το φεστιβάλ, εντυπωσίασε για μια ακόμα φορά. Άριστη επί σκηνής, κινήθηκε τολμηρά, με πετυχημένους πειραματισμούς, έντονη δραστηριότητα των φωνών και επιμελώς δουλεμένο ρεπερτόριο. Ο κος Νικόλας Θεράποντος ως μαέστρος κατόρθωσε να μαγέψει και πάλι τολμώντας. Αν και το θρυλικό πλέον «O Fortuna ~ Carmina Burana» του Carl Orff ίσως κριθεί από μερικούς ως αταίριαστο στον χώρο και στον χρόνο, φάνηκε να ενθουσιάζει το κοινό. Και αλήθεια τι είναι ταιριαστό και τι όχι; Όσο για το «Ζαβαρακατρανέμια» μόνο με τον χαρακτηρισμό της αρτιότητας στην χορωδιακή απόδοση θα συμβιβαζόμασταν. 

      Η χορωδία του Δήμου Λιβαδιών είναι απολύτως σίγουρο ότι συνεχώς ταράζει τα νερά και αποδεικνύει σε κάθε εμφάνισή της πως το ακόμα καλύτερα, ακόμα ψηλότερα είναι ένας εφικτός στόχος. Ο Δήμος Λιβαδιών θα πρέπει να είναι υπερήφανος για το σύνολο αυτό και για τον δάσκαλο του.

      

Θέλησα να τελειώσω την ανάρτηση αυτή με αναφορά μου στο Φωνητικό Σύνολο του Δήμου Λάρνακας, γιατί κέρδισε τις εντυπώσεις, καθώς οι αλλαγές που  πραγματοποιήθηκαν στο σχήμα, απογείωσαν την απόδοση του.  Σε αυτή την εκδήλωση, ο μαέστρος Ανδρέας Γερολέμου επέλεξε να παρουσιάσει εκτός από το …ηρωικό άσμα « Ένα το Χελιδόνι» του Οδυσσέα Ελύτη και το Δημοτικό Τραγούδι «στο ΄πα και στο ξαναλέω» δύο τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου. Το «Σίδερο μ΄ ατμό» και τα «δυο παλτά» με πρωτόγνωρο τρόπο!  Στο τραγούδι  «Σίδερο μ΄ ατμό» η χορωδία βαθιά προσηλωμένη στις διδαχές του μαέστρου απέδωσε πέραν των όποιων προσδοκιών. Το τραγούδι απέσπασε το χειροκρότημα ακόμα και στην …χαλαρή πρόβα. Δικαίωση!

     Στο τραγούδι «δυο παλτά» οι τολμηρές χορωδιακές επιλογές του μαέστρου μπορεί αρχικά να φάνηκε ότι δυσκόλεψαν τους χορωδούς και το ... κοινό, όμως το τελικό αποτέλεσμα ήταν άκρως εξαιρετικό. Ουσιαστικά με τα τραγούδια αυτά το Φωνητικό Σύνολο αφήνει πίσω μια διαφορετική εποχή και προχωρά προς ένα ψηλότερο επίπεδο και σκαλοπάτι που πρέπει να διατηρήσει παλεύοντας συνεχώς. Στην προσπάθεια αυτή συμβουλή είναι, να φροντίσει και το όλο στη σκηνική παρουσία, κυρίως με την επιλογή μιας ενιαίας στολής.

    Στα τραγούδια « Ένα το χελιδόνι» και «στο ΄πα και στο ξαναλέω» με σολίστ τον Κυριάκο Σιάλαρο, απλώς απολαύσαμε την αρτιότητα, και την πληρότητα των φωνών.

    Κλείνοντας θα ήθελα να πω ότι αξίζουν συγχαρητήρια για την προσπάθεια αυτή στον Δήμο Λιβαδιών. Είναι μια οργάνωση που αγκαλιάζεται με μεράκι και αγάπη και της αξίζει να γίνει θεσμός και να αναβαθμιστεί. Αναμένουμε προσωρινά και ως του χρόνου…

Παρατήρηση: Οι φωτογραφίες ανήκουν πνευματικά στους δημιουργούς τους. Λήφθηκαν από τις σελίδες του Φωνητικού Συνόλου Λάρνακας και του Κου Ν. Θεράποντος στο διαδικτυακό χώρο του FB.