Φιλώ και γρικώ την Ποίηση από το ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΛΑΡΝΑΚΑΣ

 

Ο Όμιλος Λογοτεχνίας και Κριτικής σάς προσκαλεί στην εκδήλωση Παρουσίαση του βιβλίου Κωστής Παλαμάς και κυπριακά γράμματα.

ΠΡOΣΚΛΗΣΗ

 

 Ο Όμιλος Λογοτεχνίας και Κριτικής  σάς προσκαλεί στην εκδήλωση

Παρουσίαση του βιβλίου Κωστής Παλαμάς και κυπριακά γράμματα. Πρακτικά του Β΄ Διεθνούς

Επιστημονικού Συνεδρίου του Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής 

και της Ομάδας Ηχώ της Κύπρου 1821-2021, Λευκωσία, 2022.

 

Τρίτη, 14 Μαρτίου 2023

Ώρα: 19.00– 20.30

Ξενοδοχείο Castelli, Ουζουνιάν 38, Λευκωσία 1010

 

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Κύπρο.

Πραγματοποιείται με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 80 χρόνων

από τον θάνατο του Κωστή Παλαμά.

 

Χαιρετισμοί:

Δρ Λεωνίδας Γαλάζης, Πρόεδρος του Ο.Λ.Κ.

Χριστόδουλος Γ. Βασιλειάδης, Δικηγόρος

Δρ Κυπριανός Δ. Λούης, Διευθυντής Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης

Αλέξανδρος Κώνστας, Σύμβουλος Πρεσβείας Α΄, Πρεσβεία της Ελλάδος στην Κύπρο

 

Παρουσίαση του βιβλίου από τον Παντελή Βουτουρή, Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας

στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου

 

Απαγγελία ποιημάτων του Κωστή Παλαμά για την Κύπρο και Κυπρίων ποιητών για τον Κωστή Παλαμά

 

Συντονισμός της εκδήλωσης:

Μαρία Χαμάλη, διδάκτωρ Θεατρολογίας—φιλόλογος , μέλος του Ο.Λ.Κ.

 

Π.Α. στην ηλεκτρονική διεύθυνση olk@olk.com.cy

Υποστηρικτής: Ξενοδοχείο Castelli - Χορηγός της έκδοσης: Υφυπουργείο Πολιτισμού

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ / Πετούσης Γεώργιος

 

Κι ο ποιητής
στην όχθη του κόσμου
[μερικοί λένε στην καρδιά του κόσμου]
μόνος, κατάμονος
στην απόλυτη μοναξιά του
κρατεί την πέννα και το κεφάλι του
σκεφτικός.
Συλλογίζεται την αλήθεια
και βαδίζει ανάμεσα στο πλήθος
πουλί, αηδόνι
έκθετο
στην πρώτη
και έσχατη σφενδόνη.

Χωριό Λάνια, 18. 08. 1987.

5 Κύπριες Ποιήτριες / 5 Ποιήματα

 

Ταυτότητα / Αθηνά Τέμβριου

 

Το όνομά μου είναι γυναίκα.

Ανήκω στα τραγούδια

Δεν έχω τραγουδήσει ποτέ,

με λόγια που ποτέ δεν είπα,

στα όνειρα σωμένα σε κόκκινα και άσπρα κουτιά·

τα γυαλιστερά, στα πάνω ράφια

στα μαγαζιά του never land

στα μέσα Φεβρουαρίου

όταν η στοργή κυλά μέσα από τεντωμένες φλέβες

και τα μπουμπούκια ανθίζουν πριν την ανατολή του ηλίου.

 

Το όνομά μου είναι γυναίκα.

Το σώμα μου κουβαλάει το άγιο άρωμα

της δεντρολίβανου,

τα μάτια μου καθρεφτίζουν το μυαλό μιας μάγισσας

τις χειμωνιάτικες νύχτες.

Μπορείς να με δεις να τρέχω με τους λύκους

όπως τα ανήσυχα βλέφαρά μου

να δώσω αυτό που δεν μπορούν να κρύψουν τα πόδια μου;

Την αυγή, λατρεύω τη μουρμούρα της θάλασσας

καλωσορίζοντας τους ατέλειωτους ψίθυρους της αιωνιότητας.

 

Το όνομά μου είναι γυναίκα.

Τα μυστικά μου ρέουν σαν σύννεφα στο μυαλό κάποιου,

οι δυνάμεις μου έχουν γλιστρήσει μέσα από τους δεσμούς του Χρόνου,

Ταπεινά γονατίζω όταν η αγάπη φέρει την αλήθεια,

πλέκοντας την περηφάνια μου για να απολαύσω τη ζεστασιά.

Να τολμήσω; Τολμώ να στέκομαι μόνος απόμακρος;

Μπορεί να είμαι φωτιά, αέρας και νερό,

βαδίζοντας πάνω στα εδάφη των ανθρώπων

μόνο όταν αισθάνομαι ελεύθερος.

Να τολμήσω; Τολμώ να αναδημιουργήσω παλιούς μύθους;

 

**

Η Φεύγουσα ανά τους αιώνες… / ‘Ελενα Τουμαζή

 

Μην ξεγελιέστε κορίτσια

Η ώρα της αναγνώρισης της ανθρωπινότητας μας

δεν είναι τόσο κοντά όσο νομίζουμε

Τα φαινόμενα

και οι νόμοι

απατούν!

 

Σε όλους τους κόσμους

μικρούς και μεγάλους

ακόμη και σ ένα ασήμαντο αστεροειδή

ένα Ρόδο τρυφερό κινδυνεύει πάντα να φαγωθεί

αθωράκιστο απο τα ελάχιστα του αγκάθια.

Μια Ιφιγένεια εξακολουθει να γίνεται το απαραίτητο σφάγιο

σ έναν πόλεμο ανδρικών ναρκισσισμών.

Μια Κόρη να βιάζεται πανω στην `Ανοιξη της

και ζηλότυπα να εξαναγκάζεται απο τον άρπαγα της

σ ένα γάμο με τον Άδη.

Μια Ευρυδίκη ,ενω βαδίζει ανύποπτη στη Φύση

να δαγκώνεται στον αστράγαλο απο το φθονερό δόντι ενός φιδιού

και ν’αφανίζεται δηλητηριασμένη

χωρίς άξιο εραστή και ιατρό.

Μια μικρή πριγκήπισσα στο ξύπνημα της νιότης

να τρυπιέται απο την αιχμηρή ρόκα ενός μοιραίου σημαίνοντος

και να βυθίζεται κεραυνόπληκτη

χωρίς ελπίδα αναγνώρισης

χωρίς βλέμμα αληθινό

σε εκατόχρονη λήθη…

 

Γρηγορείτε αδερφές μου!

 

Η Φύση μας προίκισε με το υπέρτατο χάρισμα

να παράγουμε την ίδια τη Ζωή

αλλά

 

η Ιστορία μας άφησε ανυπεράσπιστες μέσα στις οργανωμένες

απο το ανδρικό σημαίνον κοινωνίες.

 

**

ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΟ / Κλεοπάτρα Robinet

 

Κάθε που ψηλαφούσα τις λέξεις σου Ποιητή

οι πετρωμένοι μου καημοί

και οι καμματιασμένοι μου σπόνδυλοι

έπερναν σάρκα και οστά

και με παγίδευαν

και μέσα μου ανθούσαν ουρανοί

κι ο Πενταδάκτυλος ευλογείτο.

Εκείνο το ποίημα σου για τον Ριμαχό

πόσο με μάγευσε

και πόσο, ανοίγοντας μου τις φτερούγες

μʹέκανε να νοιώσω Γυναίκα

γαλβανίζοντας απεριόριστα το αίμα της φωνής μου.....

Την ήθελα εκείνη την Αγάπη του Ριμαχό

ονειρευόμουν μια τέτοια Αγάπη

Αγάπη για τα Χώματα

που πάτησε η Αγαπημένη του

Εκείνη την Αγάπη την άψογη την άπταιστη

που για λόγου της

οι άνδρες θα τραβούσαν τον σουγιά τους

για να την προστατεύσουν...

Ανάμεσα σε μένα και σʹΕκεινην

έχει μπει στη μέση η θάλασσα

και μου ήταν αδοκίμαστη ...

 

Σπαράζει όμως μέσα μου, όπως και σε σένα, η ωραία Κόρη

με τα καψαλισμένα της μαλιά η Αφροδίτη

που τα σπλάχνα της ξέρασε η γη μας

σε άλλους βυθούς

και γυροφέρνει ακόμη απελπισμένη

Ο Άρης φταίει που την ξεγέλασε φρικτά

ερωτοτροπώντας με τον Εφιάλτη

Ποιος ξέρει σε ποιους γιαλούς τώρα ταξιδεύει;

 

Οι αναμνήσεις μου από το Νησί

Εκείνο κι εγώ αγκαλιά μέσα σε σκουριασμένα σεντόνια

στα πρόθυρα ενός Έρωτα-Θανάτου

παγιδευμένοι κι οι δυό μέσα σε ψόφια μάρμαρα...

Γράφω κι εγώ, καταλαβαίνεις,

για φιλοχρήματους και χρήσιμους ηλίθιους

για αλεπούδες και λύκους

που παίζουν συμμοριτοπόλεμο με την Τιμή

για τα χαμόγελα των αυλικών

τα ψέματα των Δημαγωγών

τις προδοσίες των δικών μας

για φιλοτόμαρους τσιφλικάδες

και δωσιλόγους εμπόρους της ευκαιρίας

με το βούρκο στην μύτη και σάπια την ψυχή

και κλαίω για το Νησί μου

και τις νύκτες που δεν μπορώ να κοιμηθώ

βγαίνω στους δρόμους και ουρλιάζω

«τέτοιους ρουφιάνους δεν τους αξίζει Λευτεριά»...

 

Αυτή η ποίηση σου Παντελή

εμένα μου τεριάζει

που κάνει κύκλους βότσαλα

στη θάλασσα της Κύπρου

και το τρισύλλαβο Πατρίδα

-ακόμη κι αν τα πουλιά δεν ήρθαν-

και το τρισύλλαβο σʹαγαπώ

-ακόμη κι αν δεν ανθεί στην Ψυχή-

θα βγει μια μέρα, το διαισθάνομαι

και πουʹσαι ακόμη στο υπόσχομαι,

από τα ερειπωμένα χείλη των Ποιητών

θα δραπεδεύσει φιλάρεσκα στο Σώμα της

για να σμίξει στην τριαδικότητα του Σύμπαντος

πρωτού ο Ονήσιλος αρπάξει το καύκαλο του

και το θρυμματίσει επάνω στα κεφάλια μας ...

 

**

Λεξιλάγνα / Λιλη Μιχαηλίδου

 

Την ανέβασε στον άμβωνα

και όντας ο μόνος θεατής

ξεδίπλωσε τα χέρια και τα πόδια του στο χώρο

Την έβλεπε κάπου ανάμεσα στα χείλη και στα μάτια της

και σκάλωνε η σκέψη του στην αντανάκλαση

που φώτιζε το πρόσωπο

Τα χέρια συγκρατούσαν τον καιρό

που ξέφευγε ανάμεσα στα δάχτυλα

Η νύχτα μες στο στόμα της γλυκό μανταρίνι

ν’ απλώνεται στης γλώσσας της τ’ αυλάκια

Το στρογγυλό του φεγγαριού καρφωμένο

τσιμπίδα στα μαλλιά της

Κι αυτός παρασυρμένος τράβηξε με πάθος

τις αχτίνες αφήνοντας λυτές στη βάση του ορίζοντα

τις μπούκλες της

Τον αποπλάνησε κοντά στο σούρουπο

Κυλούσε πια μέσα στη μοίρα της στιγμής

ανάμεσα στα πόδια και τα χέρια της παλεύοντας με το νερό

που κάλυπτε το χώρο της ορμής της

Μια λεξιλάγνα, που ακουμπούσε τις οπλές της

στο βάθος των αισθήσεων

του άμβωνα της φαντασίας του…

 

**

ΗΛΙΟΣ ΑΤΑΙΡΙΑΣΤΟΣ / Αναστασία Κατσώνη

 

Πήραμε και πάλι το μονοπάτι

της ίδιας κορυφής,

λαμβάνοντας υπόψη εκείνα

τα ίδια, τα βαρετά.

Ήλιος να ροδίσει στον ορίζοντα

δεν φάνηκε σήμερα.

Ξέραμε ότι θα ζούσαμε και σήμερα

στη σκοτεινιά,

σε ήλιο αταίριαστο για μας.

Ατενίσαμε για λίγο

τον δικό μας ήλιο,

μα ποτέ δεν ανέτειλε…

5 Κύπριοι Ποιητές - 5 Ποιήματα

 

Ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ / Γιώργος Μολέσκης
 
Ο Ηράκλειτος στάθηκε πάνω από το ποτάμι
και κοίταξε τον εαυτό του στο νερό.
Ύστερα σήκωσε το βλέμμα του στον ήλιο
και σκέφτηκε τις μέρες της ζωής του πέρασαν
κι αυτές που θα ακολουθούσαν…
Καμιά δεν ήταν και δεν θα ’ναι
όμοια με την άλλη, σκέφτηκε.
 
Όταν ξανακοίταξε στο ποτάμι
είδε τον εαυτό του διαφορετικό.
 
Κοίταξε πίσω στα χρόνια που πέρασαν:
είδε τον Προμηθέα καρφωμένο πάνω στο βράχο
και τον αετό του Δία να επανέρχεται
και να του τρώει τα σπλάχνα
κάθε φορά διαφορετικός.
Κοίταξε στο βάθος των ερχομένων ημερών
Και είδε το γιο ενός άλλου θεού πάνω στο σταυρό
και τους σταυρωτές του μέσα στους αιώνες
κάθε φορά διαφορετικούς.
 
Άκουσε πολέμους να ξεσπούν
για δόγματα και για θεούς και για θρησκείες
σάμπως να μην υπήρχε χώρος για όλους.
 
Διάβασε σ’ ένα μελλοντικό φύλλο ιστορίας
το δόγμα για τα τελευταία που έσονται πρότερα,
δικαιώνουν φονιάδες και διαγράφουν αγίους και ήρωες.
 
Μες στη ροή του χρόνου
είδε τον κόσμο ν’ αλλάζει διαρκώς και τίποτε,
μήτε το καλό μήτε το κακό,
ούτε ο πόλεμος, μήτε το φονικό,
ούτε το δίκαιο, μήτε η ελευθερία
να μην είναι ποτέ τα ίδια,
 
Όλα έτσι θα συνεχίσουν, σκέφτηκε,
μέχρι το τέλος. Τίποτε δε θα διδαχτούν οι άνθρωποι.
Βλέπω κιόλας να επιστρατεύουν
καινούργιες δικαιολογίες για το φόνο,
καινούργιες αφορμές για την καταστροφή.
 
Αυτός ο κόσμος που αλλάζει κάθε μέρα
δεν αλλάζει ποτέ….
 

Από τη συλλογή «Το ημιτελές ποίημα», Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2014
 
 
**
Φοίβος Σταυρίδης «Graffiti»
 
Για να ’σαι αληθινός μες στον καιρό σου
ρίξε την ποίηση στα σκυλιά
Από τις λέξεις κράτησε μονάχα
όσες φωτίζουν ώς την άκρη της οργής
Κι αν πούνε πως την ποίηση πρόδωσες
μη φοβηθείς όσο θα λες αλήθεια.
Αυτός που πνίγεται δεν τραγουδά∙
Ουρλιάζει.
 
**
ΓΕΝΑΙΤΖΙΕΣ ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ / Ανδρέας Τιμοθέου

Θεέ μου που ΄σαι στα ψηλά
που βλέπεις πίσω που βουνά
είτε χλωρά, είτε ξερά
θερμά παρακαλώ σε:
Κάθε Φλεβάρη να γεννάς
γεναίτζιες όπως τη γιαγιά
να βρίσκουν τα μωρά παρηορκάν
όπου στον κόσμον τζι αν ηζούσιν
Να τις αφήνεις να ανθίζουσιν,
να πίνουν, να γελούσιν.
Να σε δοξάζουν τζιαι να σιαίρουνται
όταν σε Σεν΄ δικλούσιν.
Τζι όταν τελεύκει η ώρα τους
ήρεμα τζι όμορφα σαν ήρτασιν
πάλι σε σένα θα στραφούσιν.
Μέσα στα χρόνια τα πολλά
η τύχη μου ΄στειλεν εμιάν
με μάθκια μιάλα γυαλιστά
τζιαι σιείλη τριανταφυλλιάς
που ξέρουν τζιαι φιλούσιν.
Ακόμα εν ήβρα παρηορκάν
τι τζι αν ο χρόνος μου τζυλά,
μα εν ηξέρω μιαν φορά
αν κλαίω μόνο που χαρά
για τζείντα μάθκια τα γλυτζιά
που στέκουν ΄κόμα που ψηλά
τζιαι αγναντεύκουν την καρκιάν
τζιαι με γλυκοθορούσιν.
Εμείναν πάντα ανοιχτά
ακρώνουνται που μακριά
τζιαι γύρνουν πάνω μου δίχα μιλιά
τζιαι με παρηορούσιν.
Γι΄αυτό λαλώ Σου άλλο μιαν φορά
γεναίτζιες όπως τη γιαγιά
εν κρίνα που πέφτουν που ψηλά
στάσσουν σε όρη, κάμπους τζιαι βουνά
αγιάζουν του κόσμου τα νερά
τζι ούλλοι για Σεν΄ μιλούσιν.
 
**
ΩΔΗ ΠΕΝΘΙΜΗ Σ΄ΕΝΑ ΣΤΑΘΜΑΡΧΗ / Στέφανος Κωνσταντινίδης
 
Στο ικρίωμα
θα είσαι μόνος
την ώρα
που θα συνθλίβεται η αιωνιότητα.
Μπροστά στο πραιτώριο
μια τεράστια πυρά
στις πρώτες γραμμές
κάτω από το ικρίωμα
πολιτικοί και πλήθος άλλων φαρισαίων
θα κραυγάζουν ρυθμικά
κρέμασον
κρέμασον αυτόν.
Πίσω πλήθος μέγα
θα επιδοκιμάζει
εσύ στο ικρίωμα πάντα μόνος
οι νεκροί της δικής σου αμέλειας
του ανθρώπινου λάθους
το είπαν
θα γίνουν ένα με τον καπνό
και θα γευτούν την δικαίωση
είπαν.
Έτυχε έτσι
να είσαι ο σταθμάρχης.
Θα μπορούσε
να ήταν ένας άλλος
κάποιος έπρεπε να είναι
ο σκηνοθέτης ούτως ή άλλως
είχε προβλέψει αυτό τον ρόλο
δεν γίνεται να μη υπήρχε κάποιος
που να περάσει άτσαλα
δίπλα από τον πύργο
με τα τραπουλόχαρτα
να τον διαλύσει.
Οι άλλοι
θα κοιμούνται ήσυχα τα βράδια
ο σκηνοθέτης
προέβλεψε για τον ένοχο.
Ας πρόσεχες
κύριε σταθμάρχα!
 
**
Επουλωτική δυστρατεία / Χρίστος Τσιαήλης

Κάποιοι έχουν αφήσει τις τεράστιες αφίσες τους
να παλαιώνονται νοσταλγικά στο κέντρο της πόλης
μα το άπλετο γαλάζιο μάλλον
για έναν ψεύτικο ουρανό μιλά
έχουν αφήσει την προεκτρωτική εκστρατεία
να ρέει ακόμη σαν επαναφορτιζόμενος βόθρος
Και δεν χρησιμοποιούν
τον θησαυρό της προπαγάνδας
για την επιμήθεια μπουγάδα,
με εργάτες οπλισμένους
με ξύστρα, σφουγγάρια
και σπρέι απολύμανσης
κάποιοι συνεχίζουν να ξοδεύουν από το περίσσευμα
τίποτα δεν επιστρέφουν
υπάρχει ακόμη χρωστούμενη ψήφος
ίσως αρέσκονται στην ανάγνωση του ονόματός τους
που στον απόηχό του
κάποτε θυμίζει ευεργεσίες
κάποτε απειλές πολέμου
Κάποιοι έχουν αφήσει τα ίχνη τους
σε ντοκουμέντα υπό διερεύνηση
διερεύνηση
επαναδιερεύνηση
διεύρυνση
επουλώνονται οι πληγές
όταν ράβεις με χρυσή κλωστή
και τι να ξεζουμίσει
όταν πληρώνονται καλά οι γιατροί;
Κάποιοι μιλούν
συγκατανευτικά μαζί μας
εμείς, εσείς,
και πώς να αυτοπροσδιορίζεσαι με λόγια;
Τέτοιοι διάλογοι πτερόεντοι
δεν νοιάζονται για δαχτυλικά αποτυπώματα
ή για άλλα τεκμήρια όπως πχ
η αλήθεια
η ηθική
η ευθιξεία
και άλλες ηλιθιότητες
που απαιτούν
οι επαίτες
των κάτω τάξεων.
Κάποιοι έχουν πετάξει στα σκουπίδια
προγράμματα, σχεδιασμούς και υποσχέσεις
"ελιγμός, ελιγμός και ευελιξία"
ακούς ξανά και ξανά και πάλι όπως παλιά
στους πάνω ορόφους
νόμιζα ξεπεράσαμε τους πύργους της Βαβέλ
νόμιζα ισιώσαμε την ανάποδη πυραμίδα.
Μια γιαγιά γυμνή
μια γενιά νεκροζώντανη
αποστρέφουν το βλέμμα απ' την αφίσα
μα τους έχει ήδη καταραστεί.

Σωτήρης Π. Βαρνάβας : Σε ιδίωμα δέντρων

 
                                                                 
            Ο Σωτήρης Π. Βαρνάβας γεννήθηκε στη Μηλιά Αμμοχώστου και φοίτησε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας. Σπούδασε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Φυσιογνωστικές Επιστήμες και στη συνέχεια Γεωλογία. Εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο Imperial College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και υπηρέτησε ως καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Είναι μέλος της Επιτροπής της UNESCO Άνθρωπος και Βιόσφαιρα. Υπήρξε μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Συμποσίου Ποίησης καθώς  και μέλος της οργανωτικής επιτροπής Σεμιναρίων Ποίησης του Πανεπιστημίου Πατρών.

            Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές:

 Ψήγματα Απείρου 2006,
 Ηχογράμματα 2008,
 Χρεόγραφο 2013,
Γράμματα Εμπράγματα 2015,
Διαστάσεις του Χωροχρόνου 2018,
όλες  από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης
και Σε ιδίωμα δέντρων 2022 , από τις εκδόσεις Γκοβόστη .
 Το "Χρεόγραφο" και τα  "Γράμματα Εμπράγματα" περιελήφθησαν στη μικρή λίστα των υπό κρίση βιβλίων για τα  κρατικά  κυπριακά βραβεία ποίησης 2014 και 2016 αντίστοιχα.

            Είναι συνεπιμελητής της Ανθολογίας Κυπρίων Ποιητών 2008, εκδόσεις Ταξιδευτής. Ποιήματά του δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά και σε δεκαπέντε ποιητικές ανθολογίες. H ποίηση του αποτελεί μέρος διδακτορικής διατριβής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Συνοπτική παρουσίαση του έργου του υπάρχει στη βάση ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ του υπουργείου  πολιτισμού της Ελλάδας:
www.biblionet.gr/author/66632/Σωτήρης_Π._Βαρνάβας
Για το τελευταίο του βιβλίο Σε ιδίωμα δέντρων έχουν γραφτεί δυο κριτικές. Πιο κάτω δίνονται οι σύνδεσμοι γι' αυτές. Η μια είναι της  ομότιμης καθηγήτριας του ΑΠΘ  Ζωής Σαμαρά  https://diastixo.gr/kritikes/poihsh/19152-idioma-dentron  
 και η άλλη του ποιητή , βιβλιοκριτικού και θεατρολόγου  Δρ.  Κωνσταντίνου Μπούρα   https://www.fractalart.gr/se-idioma-dentron/

Πιο κάτω παρατίθενται μερικά ποιήματα από την τελευταία  συλλογή του  Σε ιδίωμα δέντρων .

 Όλα που έχουν μιαν αρχή / και μιαν αιτία που υπάρχουν / μια συμφιλίωση της θέσης με την άρνηση», αρχίζει έτσι ο Σωτήρης Π. Βαρνάβας ένα ποίημά του, σ’ ετούτη τη συλλογή, Σε Ιδίωμα Δέντρων. Και σε άλλα, προηγούμενα βιβλία του, η ποίηση ήταν για τον Βαρνάβα μια μορφή σύνδεσης του ορατού με το αόρατο, του υλικού με το άυλο, του γαιώδους με το αέρινο και το αστρικό. Αλλά εδώ, τώρα, κορυφώνεται η λυρικά εκστατική και ενορατική του διάθεση να δείξει ότι ο κόσμος είναι ο ίδιος στις παμμέγιστες ή στις μικρότατες διαστάσεις του –όπως θα έλεγε και ο Οδυσσέας Ελύτης– είτε παρατηρούμε το απέραντο του σύμπαντος είτε έναν απλό κόκκο άμμου. Στην ποίηση αυτή όλα έχουν έναν λόγο ύπαρξης, καθώς ακόμα και τα φαινομενικώς αντίθετα στην ουσία συμπληρώνουν το ένα το άλλο, υπηρετώντας την παλίντροπο αρμονία για την οποία, εξάλλου, είχε ήδη μιλήσει ο Ανδρέας Κάλβος στις Ωδές του. Αναμφίβολα το Σε Ιδίωμα Δέντρων την ίδια στιγμή είναι η πιο εσωστρεφής και η πιο εξωστρεφής συλλογή ποιημάτων του Σωτήρη Π. Βαρνάβα, καθώς σ’ έναν αέναο κύκλο που αδιαφορεί για τον συμβατικό χρόνο, η ζωή προϋποθέτει τον θάνατο και το τέλος, ενώ κάθε τέλος δεν μπορεί παρά να προϋποθέτει τη γέννηση ενός καινούργιου έρωτα και μιας νέας ζωής.
Αλέξ. Σ. Ζήρας
 
 
 
 
 
 
 
 
   ΣΕ ΙΔΙΩΜΑ ΔΕΝΤΡΩΝ
 
 
                    ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ
 
Δυο δέντρα που ήμασταν κάποτε στο δάσος
το ίδιο νερό που πίναμε
οι ρίζες μας το ίδιο ζητούσαν
μια έξοδο διαφυγής στο φως
να αποφύγουμε στο χώμα μας το τέλμα.
Χειρόγραφα έπειτα που γίναμε
το φόρεμά σου ένα κεφάλαιο
διάλεξα ένα χρώμα να σου πηγαίνει
κι ένα περιθώριο στα χαρτιά μας ικανό
να χωρέσει τη σκιά της φυλλωσιάς σου.
 
Σελίδες τώρα σ’ ένα βιβλίο οι δυο μας δεμένοι
διακριτική βιβλιοδεσία
φύλλα από δέντρα οικεία
να πλαγιάζουμε πάνω σε ξύλο αγριόπαπιας
ή από άγνωστο δέντρο η βιβλιοθήκη
 
Να συνάδει η αρχειοθέτηση με την ιστορία μας.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
            ΣΕ ΙΔΙΩΜΑ ΔΕΝΤΡΩΝ
 
Θα σε ανακαλύψω μέσα απ’ το ποτέ που ψηλαφώ
απ’ το μειδίαμα των δέντρων
με κάποιο τρόπο σαν πασχίζουν να κρατηθούν απ’ τον ήλιο.
 
Κρυμμένη στα ημερολόγια των φύλλων
σημαντική μια λεπτομέρεια απ’ τη φωνή σου
από ευχετήρια σε ευχετήρια ημερομηνία
με μύησε στον κόσμο του τίποτα
ανασύροντας ανέπαφο το όλο
βαθιά που είχε θαμμένο η πραγματικότητα
 
και το πάντα που περιέθαλπε η απουσία σου.
 
Ως στην άλλη γιορτή - διάβασα κάπου
στο μάγουλο μιας ευχετήριας ανεμώνης-
ένα καράβι λέξεις θα σε ταξιδεύει
σε ονείρου ωκεανό
χωρίς να τις συναντήσεις ποτέ
χωρίς καμιά να σου φανερωθεί
μήτε ρήμα κάτι να σου εξηγεί για το ταξίδι.
 
Ελαφρύτερη η μοναξιά σου
όλο το βάρος θα το φέρει στην καρδιά του
ένα φλεγόμενο δέντρο.
 
**
   ΖΗΜΙΑΣ ΑΙΤΙΟ
 
Απίστευτο πως από ένα χαίρετε
που έμεινε σε εκκρεμότητα
από μια καλημέρα που κρατήθηκε στα υπόψη
να προκαλείται τόση ταραχή στα ρήματα
κι αμηχανία στους κανόνες σύνταξης.
Δεν αποκλείεται βέβαια να κάνει τη ζημιά η προσδοκία
δημόσια συμμετοχή ποτέ δεν παραδέχεται.
 
Κι η έλξη ποιος ξέρει πως παρεισφρέει
αφού αντίστροφα της απόστασης
ανάμεσα στα σώματα αυξάνει τη δύναμή της
και υπογείως λειτουργεί χάριν ευπρέπειας συνήθως.
 
Διόλου απίθανο κι ο χρόνος εχθρικά να φέρεται
αφού μια ζημιογόνα επένδυση που έκανε
δήθεν αφιλοκερδώς προσφέροντας
τις όμορφες στιγμές της φυλλωσιάς του
μια χρονική κερδοφορία όπου περίμενε
μόνο χρεοκοπία από εκείνη αποκομίζει.
 
**
ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
 
Υποθέτω πως σοβαρή αιτία κάποια θα υπάρχει
για το καθετί που συμβαίνει στη γη
για το λόγο που φυτρώνει το δέντρο
βυθίζει στην πέτρα τις ρίζες του
τον ασβέστη ζητώντας,
τα φύλλα ρουφάνε απ’ τον ήλιο το φως
να χορτάσουν ζωή τα κλαδιά
δυο χελιδόνια φτερουγίζουν την άνοιξη
ξεναγώντας στην παλιά φωλιά τα παιδιά τους.
 
Σε τοπία τ’ αγνώστου
πώς και η τόση επιθυμία να επιστρέψω
η λίμνη
το διάφανο νερό
οι ομόγονοι κύκλοι
δίχως αρχή και τέλος όσα δεν έμαθα
παρούσα η απουσία εκεί επιστρέφω
να πάρει θέση το ποίημα
ψηλαφώντας το ανεξήγητο
Από κεραμίδι η στέγη του σπιτιού
πώς και η φωτιά δεν αφήνει ποτέ να διαρραγεί
μια καθαρή σχέση συν-ουσίας με την άργιλο;
 
Το όλο μια αναγωγή στη δημιουργία
αδύνατη η διανοητική δικαιολόγηση.
 
**
ΑΝΑΝΤΙΣΤΑΘΜΗΤΟ
 
Όλα που έχουν μιαν αρχή
και μιαν αιτία που υπάρχουν
μια συμφιλίωση της θέσης με την άρνηση
μες στο κενό που συστεγάζονται ειρηνικά
πάει καιρός όπου κερδίζει έδαφος
εκείνη άποψη σου
πως τίποτε δεν υπήρξε τελικά.
Και  η πλάστιγγα
μια εγκατάλειψη που ζει μες στο κατώι
δίχως σταθμά
αδύνατο μια λύση
να δώσει του αινίγματος
πως να γεννηθήκαν οι τόσοι στίχοι
δίχως αντιστάθμιση.
 
Ανυπεράσπιστο το ποίημα
αδύνατο ν' αποδεχθεί
πως τόσα φύλλα
η φωνή
του πάρκου η λίμνη
κι ένας ολάκερος ουρανός
μες στο λουλούδι
θα είχαν ποτέ την  πρόθεση
σε φθινοπώρου αυλή να μην υπάρξουμε.
 
**
ΑΔΕΙΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ
 
 
Μια άδεια σελίδα που δεν ευδοκίμησε
ποτέ η σελιδοποίησή της
δεν έχεις ιδέα πόσα θα μού 'δινε
Κι αφού το γνώριζες
πως όλο από ένα κενό βιοπορίζομαι.
 
Με ό,τι δε σου ζήτησα γεμάτη θα 'ταν
και μ' όλα  όσα μου υπεξαίρεσαν χιλιάδες λέξεις
με ιστορίες και αφηγήσεις
που κανένα στίχο δεν μου απέφεραν
 
Έχει και το άδειο οικόπεδο την ευτυχία του
εκεί όπου κανείς δεν περνά
μια ιδέα να πάρει πόσες πεταμένες αλήθειες
επιζητούν μέσα από χλωμό χορτάρι να επιζήσουν.
 
**
ΥΠΑΡΧΕΙΣ  ΕΝΕΡΓΕΙΑ
 
Ανάμεσα στο χέρι και το χέρι
το ελάχιστο κενό
ανάμεσα στα δάκτυλα και τα δάκτυλα
η πλέουσα ενέργεια.
Αρχή της δημιουργίας
το "υπάρχω κενό"
τοπίο σίγουρο της παρουσίας
το "υπάρχεις ενέργεια".
                
 
Ασύλληπτο πως έξω απ' το σώμα της γης
σ' άλλο  τόπο
διάλεξε να γεννιέται η αγάπη
Μια ωφέλεια που έχουν
όλες οι φυλές των πραγμάτων
το κρατούν μυστικό
άσκοπα ανάμεσα τους να ψάχνεις.
 
Όλα που γίνονται φως
το αθώο λουλούδι φοβάμαι
που φυτρώνει σε μέρη του ονείρου
μην από λάθος αγγίξει μια μέρα το σώμα του.
 
Την πολλή ευτυχία του ποιήματος φοβάμαι.
 
Σωτήρης Π Βαρνάβας