Βασίλης Μιχαηλίδης, Επιλεγμένα ποιήματα, επιμ. Λευτέρης Παπαλεοντίου, Λευκωσία, Μικροφιλολογικά, 2013: Σχόλιο του ποιητή Σωτήρη Π. Βαρνάβα

 ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ

Βασίλης Μιχαηλίδης, Επιλεγμένα ποιήματα, επιμ. Λευτέρης Παπαλεοντίου,

Λευκωσία, Μικροφιλολογικά, 2013



Σχόλιο του ποιητή 
Σωτήρη Π. Βαρνάβα 

Βασικά κριτήρια για να είναι ένα βιβλίο ελκυστικό είναι η συγκέντρωση σ’ αυτό πρωτότυπων στοιχείων και πληροφοριών που φωτίζουν ολιστικά το πραγματευόμενο θέμα, η σαφήνεια στην έκφραση και η αντικειμενική παρουσίαση γεγονότων και απόψεων, η συνθετική προσέγγιση των διαφόρων πτυχών του θέματος, καθώς και η ικανότητα του συγγραφέα να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη κατά την ανάγνωση. Το βιβλίο αποκτά ακόμα μεγαλύτερη επιστημονική αξία, αν κατά την ανάγνωσή του προκύπτουν ειδικότερα ενδιαφέροντα για περαιτέρω μελέτη επιμέρους θεμάτων που θίγονται σ’ αυτό. Αν δηλαδή αναδεικνύεται αυτό που ορίζεται ως επιστημονικό κενό για το θέμα (scientific gap) και το οποίο στην πραγματικότητα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο ή την κινούσα δύναμη (driving force) στην εξέλιξη και πρόοδο της έρευνας.

Όπως διαπιστώνεται στη σύντομη αυτή περιδιάβαση, στα Επιλεγμένα ποιήματα του Βασίλη Μιχαηλίδη, με επιμέλεια του Λευτέρη Παπαλεοντίου, όλα τα πιο πάνω κριτήρια πληρούνται με τον καλύτερο τρόπο. Γι’ αυτό το βιβλίο αυτό συνιστάται ανεπιφύλακτα στο κοινό, σε εκπαιδευτικούς, ερευνητές κ.ά. και σε κάθε Κύπριο που επιθυμεί να γνωρίζει τα ποιητικά, πολιτιστικά, κοινωνικά, πολιτικά πράγματα του τόπου του και τη διαχρονική εξέλιξη της κοινωνικής δομής της πατρίδας του.

Στο βιβλίο δίνονται πολύτιμα στοιχεία που αφορούν τη ζωή του ποιητή, την περιορισμένη σχολική μόρφωση και τη γενικότερη παιδεία του, ενώ εξετάζονται και τα θέματα και οι τεχνικές στα ανθολογημένα ποιήματά του. Ο επιμελητής διερευνά αρκετά σχολαστικά πιθανές επαφές και συνομιλίες του κύπριου ποιητή με την ευρύτερη νεοελληνική ποίηση και ειδικά με εκπροσώπους του αθηναϊκού ρομαντισμού ή ακόμη και της «Γενιάς του 1880», αλλά και με τη δημοτική παράδοση. Ανάμεσα σ’ άλλα, εντοπίζει ενδιαφέρουσες επιρροές και γόνιμες συνομιλίες με τη σατιρική ποίηση του Σουρή ή και με την πατριωτική ή σατιρική ποίηση του Αλ. Σούτσου. Και από τη διερεύνηση αυτή συνάγεται ότι ο Β. Μιχαηλίδης υπήρξε μια ισχυρή ποιητική προσωπικότητα, παρά το γεγονός ότι δημιούργησε σε πολύ αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες.

Η πληθώρα των βιβλιογραφικών παραπομπών και των αντίστοιχων αναφορών στην εκτεταμένη εισαγωγική μελέτη, είτε πρόκειται για σχολιασμό ποιημάτων του Β.Μ., είτε πρόκειται για πολιτικά, ιστορικά γεγονότα που προκύπτουν μέσα από τα ποιήματά του, σε συνδυασμό με το χωροχρονικό πλαίσιο στο οποίο γράφτηκαν, καθιστούν τον τόμο αυτό πολύτιμη δεξαμενή πληροφοριών κάθε υφής (λογοτεχνικής, γλωσσικής, λαογραφικής, ιστορικής, κοινωνικής, οικονομικής κτλ). Στην προκειμένη περίπτωση ο επιμελητής εξερευνά σε βάθος τη σχέση της ποίησης του Β.Μ. όχι μόνο με το πνευματικό περιβάλλον, αλλά και με οτιδήποτε άλλο ρυθμίζει τη λειτουργία της ποίησης στο δεδομένο χρόνο.

Ας μου επιτραπεί εδώ μια παρεκβατική αναφορά στον σημερινό κυπριακό τύπο και στη σχέση του με την κυπριακή ποίηση, εκφράζοντας μια άποψη - πρόταση, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι πολλά δημοσιεύματα στον κυπριακό τύπο της εποχής (που αναδημοσιεύονται ολόκληρα ή αποσπασματικά σε Παράρτημα του βιβλίου, σελ. 193-253) αναφέρονται στο πρόσωπο και το έργο του Βασίλη Μιχαηλίδη.

 Ο παραδοσιακός Κύπριος ομιλεί ποιητικά, η ποίηση (και η ποιητάρικη τέχνη) ήταν πάντα μέρος της καθημερινότητάς του. Κι όμως, σήμερα οι εφημερίδες εξοβέλισαν την ποίηση από τα φύλλα τους, αν και δημοσιεύουν σποραδικές κριτικές. Οι σύγχρονοι κύπριοι ποιητές παραμερίζουν το κυπριακό ιδίωμα, άρα και την προφορικότητα της ποίησης, οι κύπριοι λαϊκοί ποιητές εκλείπουν με τη συγκεκαλυμμένη χλεύη σύγχρονων λογίων, πλην εξαιρέσεων (π.χ. Κ. Γ. Γιαγκουλλής). Για όποιον απορεί, παραπέμπω στη συνήθη διάκριση που γίνεται μεταξύ ποιητών και ποιητάρηδων, με απαξιωτική σημασιολογική χρησιμοποίηση του δεύτερου όρου, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για άλλη μορφή ποίησης.

Και όμως, ο μείζων ποιητής της Κύπρου, ο Β.Μ., όχι μόνο αξιοποίησε το προφορικό ιδίωμα της ιδιαίτερης πατρίδας του, όχι μόνο πάντρεψε με τον καλύτερο τρόπο τη λαϊκή, δημώδη παράδοση με τον έντεχνο λόγο, αλλά πέτυχε να αγγίξει τα ευρύτερα στρώματα του κυπριακού πληθυσμού, κατάφερε να συγκινήσει ολόκληρες γενιές με τα κορυφαία ιδιωματικά ποιήματά του, γιατί μπόρεσε να αφουγκραστεί τους εθνικούς καημούς, τα πάθη, τις χαρές και τις λύπες του κυπριακού λαού ή πέτυχε να αποδώσει περισσότερο από κάθε άλλον κύπριο ποιητή την ψυχή της Κύπρου, με τα οράματα και τις διαψεύσεις της, με τα καλά και τα στραβά της.

Η δομή του βιβλίου (η Εισαγωγή, τα ανθολογημένα ποιήματα, ο υπομνηματισμός, οι πολλές κριτικές και μαρτυρίες για το πρόσωπο και το έργο του ποιητή, το επίσης εκτενές Χρονολόγιο αλλά και το Γλωσσάριο) διευκολύνει τον αναγνώστη να έλθει σε επαφή με την ποίηση του Β.Μ. και να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη άποψη για την αλληλεπίδρασης που υπήρχε ανάμεσα σ’ αυτήν και στον λαό (αυτό δηλαδή που λείπει σήμερα από τον σύγχρονο κύπριο ποιητή). Ο Β.Μ. αντλεί την ποιητική του δύναμη από τον λαό, ενώ η απήχησή της θεμελιώνεται πολύ καλά στο βιβλίο, με τις πυκνές αναφορές στον τύπο, σε σχόλια πολλών λογίων και συγγραφέων.

Όπως προκύπτει από πολλές μαρτυρίες, ο Β.Μ., γράφοντας ελεύθερα κι αισθαντικά, με ευαίσθητη αλλά και με κοφτερή ματιά, στην ουσία παρεμβαίνει στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα της εποχής του και μας δίνει στοιχεία που αφορούν τη δύσκολη ζωή του κύπριου αγρότη, που έχει να αντιμετωπίσει δυσβάστακτες φορολογίες, τη φτώχεια και την απόγνωση. Αν ανατρέξει κανείς σε αρκετά από τα ανθολογημένα ποιήματα του τόμου, ιδίως στα ιδιωματικά του Β.Μ., δεν είναι δύσκολο να διαπιστώσει ότι αυτά διασώζουν κυπριακές παραδόσεις, ήθη, νοοτροπίες, το προφορικό ιδίωμα αλλά και το ιστορικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής του. Μάλιστα, στα περισσότερα από τα ανθολογημένα ποιήματα δεσπόζει η σατιρική στόχευση του ποιητή, που είναι μια σημαντική παράμετρος της ποίησής του, αν και αυτή έμεινε μάλλον στη σκιά της πατριωτικής πτυχής του έργου του.

Επομένως, με το βιβλίο αυτό συμπληρώνεται σιγά σιγά, εκτός των άλλων, και η εικόνα για την κυπριακή ποιητική παράδοση, και ιδίως για την ιδιωματική. Προκύπτει αμέσως το ερώτημα: Ποια η προοπτική και ποιο το αύριο της κυπριακής (ιδιωματικής) ποίησης; Παρ’ ότι δεν ήταν η πρόθεσή μου να θίξω ένα τέτοιο θέμα, αυτό αναφύεται εν τη ρύμη των επιστημονικών προκλήσεων που συνεπάγεται μια τέτοια έκδοση. Γιατί, από τη στιγμή που δεχθούμε τα λεγόμενα του Κώστα Μόντη για τη γλώσσα που πρωτομιλήσαμε: «οι λέξεις βγαίνουν ίσα από μέσα σου… Δεν ξέρω τι ρίζες έχει μέσα μας η γλώσσα που πρωτομιλήσαμε, που δεν μπορούν να αντικατασταθούν με γλώσσα την οποία μάθαμε…», δηλαδή ότι μόνο έτσι μπορείς να πεις κάποια πράγματα, δηλαδή στη γλώσσα που πρωτομίλησες), τότε προκύπτει ένα συμπέρασμα όχι τόσο ευχάριστο για την κυπριακή ποίηση. Γράφοντας σήμερα οι κύπριοι ποιητές μόνο στην καθομιλούμενη ελληνική και καθόλου ή αποσπασματικά στο κυπριακό ιδίωμα, κάτι χάνεται. Δυστυχώς αυτό που χάνεται είναι το πιο σημαντικό, είναι το αυθεντικό, το δυνατό. Και εδώ δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με την άποψη ότι, αν ο Β.Μ. είχε λόγια μόρφωση και αν ήταν σε θέση να γράψει σε μια άψογη ελληνική της εποχής του, τότε η «9^η Ιουλίου», λ.χ., δεν θα ήταν αυτό το ποίημα, αν δεν είχε γραφτεί στο κυπριακό ιδίωμα. Αυτό δεν μπόρεσε να το καταλάβει ο Συκουτρής, όταν χαρακτήριζε τον Β.Μ. «εξευγενισμένο ποιητάρη», ενώ οι χαρακτηρισμοί του για την «9^η Ιουλίου» μόνο θυμηδία μπορούν να προκαλέσουν. Μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να γίνει αντιληπτή, αν θεωρήσει κανείς ισότιμα τις δύο μορφές γραφής (χωρίς προκαταλήψεις περί πτωχείας και πλούτου ή οποιουδήποτε άλλου είδους διακρίσεις) και επιχειρήσει να διατυπώσει ποιητικά τα μικρά και μεγάλα θέματα της έμπνευσής του και με τους δύο διαφορετικούς τρόπους, δηλαδή τόσο στο τοπικό ιδίωμα όσο και στην «κοινή» νεοελληνική. Ένα συνέδριο με θέμα το χθες και το αύριο της Κυπριακής ποίησης (ιδιωματικής και μη) θα μπορούσε ενδεχομένως να φωτίσει πολύπλευρα το θέμα αυτό.

Μήπως όμως, τελικά, το κλίμα που καλλιέργησε η άποψη του Συκουτρή ή κάποια «Σχολή Συκουτρή» αποτελεί την απάντηση στο ερώτημα γιατί η κυπριακή ποίηση περιορίστηκε κατά την εξέλιξή της μόνο στην καθομιλουμένη ελληνική, αφανίζοντας σχεδόν το κυπριακό ιδίωμα από αυτήν (εκτός εξαιρέσεων); Κατανοητό το επιχείρημα να γίνουμε γνωστοί και έξω από τα κυπριακά σύνορα, όμως το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Κι έπειτα, όπως μας το υποδεικνύει και ο Κώστας Μόντης, το κυπριακό ιδίωμα είναι μια ρίζα της πανελλήνιας γλώσσας, μια ρίζα βασική, όπως διευκρινίζει. Άραγε συνειδητοποιούμε ότι η εξαφάνιση του κυπριακού ιδιώματος από την κυπριακή ποίηση ισοδυναμεί με ξερίζωμα της ίδιας της πανελλήνιας γλώσσας;

Επομένως, έχουμε την άποψη ότι το κυπριακό γλωσσικό ιδίωμα έχει να προσφέρει και άλλα στην ποίηση. Όχι βέβαια για να γυρίσουμε στην εποχή του Μιχαηλίδη και του Λιπέρτη, αλλά για να προωθήσουμε τον πολιτισμό μας και να μην αφανιστούμε στον ισοπεδωτικό τεχνολογικό πολιτισμό του διαδικτύου. Επομένως το βιβλίο «Βασίλης Μιχαηλίδης: Επιλεγμένα ποιήματα, Επιμέλεια Λευτέρης Παπαλεοντίου» αποτελεί, εκτός όλων των άλλων και σημαντική πηγή σκέψεων, ιδεών και προβληματισμών προς την κατεύθυνση αυτή· και από αυτή την άποψη ακόμα αξίζει να διαβαστεί.

Γενικώς Χρεωστούμενα: Ποιητική Συλλογή του Λάμπρου Πολυβίου εκδοθείσα το έτος 2016

Βραδιάζει

Βραδιάζει κι
είναι η ώρα που
σε ονομάζω άστρο,
που μετράω όλα τʼ άλλα
και σταματάω μονάχα
στο δικό σου,
να μην πέσεις φοβάμαι
και μείνω με
εκπληρωμένη ευχή
χωρίς εσένα…

Η Ευτυχία της Τετάρτης

Τετάρτες βράδια ερχότανε
ξέρεις, εκείνα τα βροχερά
τʼ ανύποπτα,
που έσφυζαν με υποχρεώσεις,
άξιες σαρκασμού
μα εγώ τα χαιρόμουν.
Βιάσου, είπες,
και κατεβήκαμε εκεί,
Λάζου Εξάρχη χωρίς ομπρέλα,
ζωντανοί νιώθοντας
-τι μεστή λαχτάρα-
Εσύ μπροστά,
εγώ πίσω,
προσπαθώντας να σε φτάσω μια ζωή.
Κοντοστάθηκα κι απόρησα,
τι ποιόν έχει η ευτυχία,
και περπατήσαμε χέρι-χέρι,
δειλά χαμογελώντας.

...

Μαζί Ξεχωριστά

Άντρες που βιάζονται,
έτσι έβλεπες τουλάχιστον
και γυναίκες δήθεν
πως το πάνε αργά.
Ήταν μάλλον αργά κι ο τρόπος
που ξενοδινόσουν,
περιττά λόγια για το τίποτα.
Ένας κουφός που θέλει
να μιλήσει και να ακουστεί,
ωτίτιδες,
κόγχες κόκκινες
και προκλητά ραιβόκρανα,
με αντιβίωση
που επίτηδες σε ταλαιπωρεί,
γιατί ο βιολογικός πόνος
αξίζει περισσότερο
βεβαίως,
απʼ το κρασί που σου
φάνηκε πολύ ξηρό
για τον βρώμικό σου
ουρανίσκο.

Αγάπησες και το ʽχεις πει
κάπου δεκαπέντε φορές μέσα
σε μια πρόταση με δύο
υποκείμενα,
στον τρόπο που χαμογελάς και
στον τρόπο που φτύνεις
όταν σου απευθύνουν
ξαφνικά το λόγο.
Μισά τα Χριστούγεννα που
καθόσουν
ακόμη και τώρα
κι άλλα τόσα
που στεκόσουν στις μύτες
για να προσκυνήσεις,
με κλειστά τα βλέφαρα
κι ανοιχτό φερμουάρ
στο σακάκι, ζεσταινόσουν...

Ο ανθοπώλης / Πολυβίου Λάμπρος

Αφελή ανθοπώλη της Αγίας Σοφίας
που φωνάζεις "πάρτε λουλούδια πριν τελειώσουν"
που να'ξερες
πως του Θανάτου την ιδέα συνεχίζεις
αφού απ'το κοιμητήριο
τα κλέβεις ένα ένα
για να τα πάρει κάποιος περαστικός
πικρά μετανοιωμένος
στην προδωμένη αγάπη του
σαν πέθανε κι αυτή,
στεγνή και απατημένη.

Οι θύμησες:: Ποιητική Συλλογή του Λάμπρου Πολυβίου εκδοθείσα το έτος 2015

Μια Βροχερή Ελευθερία

Αδειανές γωνίες ενός μακρινού
παρελθόντος.
Κάθε μια κι από ένα ξέσπασμα βροχής.
Αντικαταθλιπτικά και βοές
σε τόπους παλινδρομούντες.
Χέρια που δίστασαν να σε φωλιάσουν
κι άλλα τόσα που έδειξαν
τον σταυρωμένο σου εγωισμό.
Κλέψε με πάθος εμένα,
μια δικιά μου ματιά
και κάνε με φως αβέβαιο, αδίστακτο
κι ημιτελές.
Τσάκισέ με κι άσε με να πετάξω
όπως πρώτα.

Σάπιες ιστορίες,
ψαλιδισμένες όπως πρέπει
κι όπως τύχει.
Μάτια που παλιμπαιδίζουν
φτου ξελευθερία λες
και κλαις.
Γιατί δεν γουστάρεις που ʼσαι
ένας αδειανός, ελεύθερος καρδιάς.
Τολμώ να σʼ ονειρεύομαι όμως.
Κι αυτό κάτι είναι…

Η Απελπισία

Θα μπορούσα μαρτυρικώς να ξεψυχώ,
μακριά σου όπως άλλοτε.
Λένε πως κάθε πληγή και μια σφοδρή
απάτη.
Σχεδόν αυτούσια η Καρδιά,
με απώλειες καθ΄ οδόν
για μια ολοκλήρωση ανάγκης και μόνο.
Ξοδεύω κορυφές για να σε φτάσω,
κι όπως βλέπεις,
βήμα δεν κάνω χωρίς εσένα.
Κοιτώντας σε, λυτρώνομαι.
Σ΄ ερωτεύομαι και σε μισώ,
τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.
Σαν αδαής περιφέρομαι σε ανοικτίρμονες
δρόμους,
άδικα φώτα τροχαίας,
κοιτάω πάντα προς τα πίσω,
και φοβάμαι, στο λέω.

Γυάλινα δικά μου χρέη,
μια ζωή και πέντε για να σε ξεπληρώσω,
μα ανυποτάκτως υποχωρώ χαμογελώντας.
Βαρέθηκα που σʼ ερωτεύομαι σαν παιδί
και που σʼ αγαπάω σαν ενήλικας.
Ελπίζοντας βαριανασαίνω
σε μια οξύμωρη διαδρομή,
το ίδιο -αν θες- κάνε απέναντί μου.
Οι ξοφλημένες καρδιές θα κρύβουν πάντα
ξοφλημένους ανθρώπους.
Και ρε γαμώτο είχες δίκαιο.
Ξοφλήσαμε παρέα αγάπη μου…

Λάμπρος Πολυβίου (μικρή αναφορά)

Ο Λάμπρος Πολυβίου γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1988. Είναι απόφοιτος του τμήματος της Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Ποιητικές συλλογές :

• Οι θύμησες, 2015 και 
• Γενικώς Χρεωστούμενα, 2016

(εκδόσεις : Κεντρί) 

Μια Βροχερή Ελευθερία / Λάμπρος Πολυβίου

Αδειανές γωνίες ενός μακρινού
παρελθόντος.
Κάθε μια κι από ένα ξέσπασμα βροχής.
Αντικαταθλιπτικά και βοές
σε τόπους παλινδρομούντες.
Χέρια που δίστασαν να σε φωλιάσουν
κι άλλα τόσα που έδειξαν
τον σταυρωμένο σου εγωισμό.
Κλέψε με πάθος εμένα,
μια δικιά μου ματιά
και κάνε με φως αβέβαιο, αδίστακτο
κι ημιτελές.
Τσάκισέ με κι άσε με να πετάξω
όπως πρώτα.

Σάπιες ιστορίες,
ψαλιδισμένες όπως πρέπει
κι όπως τύχει.
Μάτια που παλιμπαιδίζουν
φτου ξελευθερία λες
και κλαις.
Γιατί δεν γουστάρεις που ’σαι
ένας αδειανός, ελεύθερος καρδιάς.
Τολμώ να σ’ ονειρεύομαι όμως.
Κι αυτό κάτι είναι…

πηγή: http://www.poiein.gr/archives/35561/index.html

Κάλαντα Φώτων της Κύπρου

Παρακαλώ σας δώστε μου θέλημαν ν’αρκινήσω,

να πω τα Φωτοκάλαντα να σας τα ιστορήσω.

Τζι αν έσιετε ευχαρίστηση τζιαι θέλ’ η όρεξή σας

τα Φωτοκάλαντα να πω στη πόρτα τη δική σας

Μυνήματα χαρούμενα ήρταμε να σας πούμε,

πως ο Χριστός βαφτίζεται τζιαι να σας ευχηθούμε.

Πως εν τα θεοφάνεια ανθρώπου σωτηρίαν,

που καθαρίζουν τες ψυσιές από την αμαρτίαν. 

Σήμερον ήρτεν ο Χριστός στο άγιο ποτάμι

τζιαι ζήτησε να βαφτιστεί από τον Ιωάννην.

Θαύμα μεγάλον έγινεν απού δεν έσιει ταίριν,

ανοίξασιν οι ουρανοί τζι εξέβην περιστέριν. 

Ήτουν το Πνεύμαν τ’Αγιον για να το μαρτυρήσει

πως εβαφτίστην ο Χριστός π’ανατολήν ως δύσην.

Δοξάζουμεν σε βασιλιά με τα θαυμάσιά σου

τζιαι προσκυνούμεν Κύριε τα Θεοφάνειά σου. 

Ακούστε το Βαγγέλιο που του Χριστού το στομαν,

όποιος εν εβαφτίστηκεν χάννει ψυσιήν τζιαι σώμαν.

Εις τούντο αρκοντόσπιτον που δείξαν προθυμίαν

π’ ακούσασιν τα κάλαντα με τόσην ευθυμίαν. 

Δώς τους Θεγέ μου τζιαι Χριστέ τζι αφέντρα Παναγία

χρόνια πολλά τζιαι πλούσια να ζιουν με την υγείαν.

Τζιαι του τζαιρού με το καλό να’ ρτούμεν να σας βρούμεν,

χαρούμενους καλόκαρδους τα Φώτα να σας πούμεν.  

θα τα ακούσετε: https://www.youtube.com/watch?v=cAGZL1iIUic

… τίποτα δεν χαρίζεται!!! του Αντωνίου Δ. Γκόγκα*

https://apopsilarnaka.blogspot.com/2019/01/blog-post.html

*Ο Αντώνιος Δ. Γκόγκας είναι απόφοιτος του Γενικού Πανεπιστημίου Αθηνών

ΜSc Animal Science and Nutrition

Ελληνική Αεροπορία στην Κύπρο – Τμήμα Αεροπορίας Κύπρου

γράφει ο Αντώνιος Γκόγκας

Με το  παρών κείμενο αναφέρομαι στην ιστορική πτήση που έκαναν σπουδαίοι πιλότοι από την «κοντινή» τότε Ελλάδα. Τότε που η Κύπρος δεν ήταν μακριά. Τότε που ίσως τα πράγματα να ήταν πιο ρομαντικά. Ίσως και όχι. Είναι πολλά αυτά που με γεμίζουν δάκρυα και άλλα τόσα που με γεμίζουν θυμό. Εδώ και ελάχιστο χρονικό διάστημα έχω έρθει στα ιστορικά δεδομένα του Κυπριακού ζητήματος. Έχω ακούσει εκατοντάδες ιστορίες και αμέτρητες απόψεις. Προσπαθώ να φτιάξω τη δική μου άποψη και τη δική μου «αλήθεια». Όταν έγινε η εισβολή, ήμουν μείον 16 ετών. Όλες μου οι γνώσεις λοιπόν έρχονται από βιβλία και μαρτυρίες. Ψεύτικες, αληθινές. Ποιος ξέρει. Μόνο ο θεός. Αρχικά να αναφέρω, πως πριν το 1964 απ΄ ότι έχω καταλάβει έγιναν αρκετές προσπάθειες για την Ένωση. Η πρώτη ευκαιρία χάθηκε το 1915 όταν οι Άγγλοι πρόσφεραν απλόχερα τη Κύπρο στην αγκαλιά της Ελλάδας αλλά η Ελλάδα φοβήθηκε αρχικά. 12 μήνες μετά η Ελλάδα συμμετείχε στον Α Παγκόσμιο αλλά η πρόταση δεν ίσχυε πλέον. Δεύτερη ευκαιρία χαμένη από τις συνομιλίες Μακάριου- Χάρντινγκ όπου έχω διαβάσει μέσω του πορίσματος της Κύπρου από το ΚΚΕ πως ο Μακάριος παραδέχθηκε ότι ήταν λάθος η μη αποδοχή αλλά τα έριξε για ακόμα μία φορά στην συμπεριφορά της Αθήνας. Όπως και να έχει ευκαιρίες δόθηκαν, λάθος χειρισμοί υπήρξαν όμως σίγουρα ο Κυπριακός λαός περίμενε πάντα τη μητέρα Ελλάδα. Ίδιος ουρανός λέγαμε στην ΕΛΔΥΚ το 2014. Ίδιες συνήθειες. Ίδιο έθνος.

Η ιστορία μας ξεκινά στις 18 Γενάρη του 1964 όταν ελληνοκύπριοι Ουκάδες καταφθάνουν στην Ελλάδα για εκπαίδευση. Οι Ουκάδες-βατραχάνθρωποι επιστρέφουν στην Κύπρο με ομαδάρχη τον ανθυποπλοίαρχο Κιοσσέ για αναγνώριση ακτών, πιθανών σημείων απόβασης (‘η αποβίβασης) αλλά και για να προκαλέσουν δολιοφθορές στους Τουρκοκύπριους της ΤΜΤ. Υπάρχει πληροφορία από τη Τουρκική Milliyet πως τον Ιούνιο του 1964 ανατινάχθηκε αποθήκη τροφοδοσίας της ΤΜΤ κοντά στο χωριό Σουσκιού. Πηγές δεν αναφέρουν το δράστη καθώς υπάρχει περίπτωση να είναι και δουλειά εκ των έσω καθώς υπήρχαν διαμάχες μεταξύ των μελών της TMT. Οι βατραχάνθρωποι αυτοί ήταν η αρχή για να γίνουν σιγά σιγά είτε κρυφές είτε φανερές προσπάθειες για την άφιξη της Μεραρχίας αλλά και για την άφιξη του τμήματος αεροπορίας.

Την άνοιξη του 64 στην αίθουσα συσκέψεων του ΓΕΕΘΑ συνεδρίασε η επιτροπή στρατού για την αποστολή ενισχύσεων στη Κύπρο. Το σχέδιο απορρίφτηκε καθώς φοβήθηκαν την αντίδραση των ξένων δυνάμεων αλλά και της αδυναμίας του Ελληνικού ναυτικού και αεροπορίας να προστατεύσουν ένα τέτοιου μεγέθους κομβόι μετά την Ρόδο. Τελικά όπως όλοι ξέρουμε σιγά σιγά άρχισε η μυστική αποστολή της Ελληνικής μεραρχίας στη Κύπρο σε συνδυασμό με την δημιουργία της Εθνικής φρουράς. Το νησί όμως απαιτούσε αεροπορική κάλυψη. Η Τουρκία ήταν δύο βήματα και ο ουρανός της Κύπρου καθαρός. Ο Μακάριος όπως φαίνεται από συνομιλίες ήταν θετικός στη δημιουργία τμήματος αεροπορίας αλλά παράλληλα φοβόταν την αντίδραση της Τουρκίας. Βέβαια ουδέποτε κατάλαβε την θετική και ανακουφιστική αντίδραση της Αμερικανικής Ηγεσίας στην άφιξη της Ελληνικής Μεραρχίας στη Κύπρο.

Στις 5 Μαΐου του 1964 έφτασαν στη Κύπρο ο αντιπτέραρχος εν αποστρατεία Παναγιώτης Θωμόπουλος (τότε ήταν επισμηναγός) για να εξετάσει αν είναι εφικτή η δημιουργία αεροπορικού τμήματος στη Κύπρο. Έγινε αξιοποίηση του αεροδρομίου της Γεροσκήπου στη Πάφο αλλά μάλλον το Υπουργικό συμβούλιο δεν ήταν και τόσο θετικό στην έγκριση του κονδυλίου για την αποκατάσταση των ζημιών. Τελικά το αεροδρόμιο Αθαλάσσας φάνηκε ως ιδανική λύση όπου υπήρχε εκεί ένα αεροπλάνο ολοκαίνουργιο αλλά εγκαταλελειμμένο τύπου Steerman το οποίο είχε δοθεί από τη Γερμανία στο Μακάριο για να κάνει ψεκασμούς. Η εισήγηση ανέφερε την αποστολή στη Κύπρο σμήνους αεροσκαφών Harvand τα οποία θα μπορούσαν να βάλουν φρένο στην ενίσχυση των Τ/Κ θυλάκων. Αντί αυτού τελικά, δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 1964 το Κυπριακό Αεροπορικό Σμήνος, στην περιοχή του ΓΕΕΦ, χρησιμοποιώντας τον διάδρομο της Αθαλλάσας. Διοικητής ορίστηκε ο Αντώνιος Βογιατζάκης. Το κυπριακό σμήνος διέθετε τα εξής αεροσκάφη: Bolkow, Dornier, piper, ένα ελικόπτερο Augusta Bell το οποίο χρησιμοποιούσε ο Μακάριος. Στη συνέχεια προστέθηκε ένα Bonanza, ένα C-45 το οποίο χρησιμοποιούσε η εθνική φρουρά για αντιαεροπορικές ασκήσεις, αλλά και ένα ακόμα ελικόπτερο ρωσικής προέλευσης αγνώστου χορηγίας και προμήθειας. Το αεροσκάφος Bonanza το έκανε δώρο στη κυβέρνηση εφοπλιστής της Κύπρου που θέλησε όμως να κρατήσει άγνωστη τη ταυτότητα του. Με το αεροπλάνο αυτό έγιναν μεταφορές στη Κύπρο ρουκέτες αλλά και φωτογραφικές μηχανές RF-84F. Υπάρχει μαρτυρία του Μενέλαου Ματζαβινάτου ο οποίος ήταν χειριστής στο C-45 πως σε άσκηση ρίψης αλεξιπτωτιστών το 1965 είδαν στο αεροπλάνο 3-4 σφαίρες. Μετά υπέθεσαν ότι τους είχαν χτυπήσει λογικά Τουρκοκύπριοι αν και δεν κατάλαβαν τίποτα.

Παρότι λοιπόν δημιουργήθηκε αεροπορικό απόσπασμα δεν υπήρχε επί της ουσίας πολεμική αεροπορία. Στις 11 Αυγούστου 1964 υπό τη προεδρία του Γεώργιου Παπανδρέου ο Αντιπτέραρχος Γεώργιος Αντωνάκος πρότεινε την αγορά αεροσκαφών από τη Γερμανία που τότε έδινε τα παλιά της F-84F προς απόκτηση νέων. Η σκέψη ήταν η αγορά για την Κύπρο τέτοιων αεροσκαφών και η εγκατάσταση τους στη Δαμασκό της Συρίας αλλά ο Μακάριος για ακόμα μία φορά χωρίς κανέναν διπλωματικό ελιγμό, άφησε το σχέδιο στον αέρα. Άλλωστε όπως και ο ίδιος είχε αναφέρει προτιμούσε την μέθοδο του σαλαμιού για την αντιμετώπιση των Τ/Κ. Μετά λοιπόν τις απειλές της Άγκυρας για εισβολή αλλά και την επιστολή του Λύντον προς τον Ισμέτ Ινονού σε ανοιχτή επιστολή και προς τον Παπανδρέου το έργο σταμάτησε εκεί. Άλλωστε εδώ ο κόσμος χανόταν και η Ελλάδα ασχολούταν με το αν θα έρθει ο κομμουνισμός στη Κύπρο. Γενικά υπάρχουν παραδείγματα που πραγματικά με εκπλήσσουν καθώς η Ελληνική αδράνεια ήταν εμφανής σε όλη τη διάρκεια του Κυπριακού ζητήματος. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της Μανσούρας και των Κόκκινων ένα τουρκικό αεροσκάφος καταρρίφτηκε. Ο τούρκος πιλότος συνελήφθη από τους Καλεντερίδη και Τσέρτο και σε έγγραφα που βρέθηκαν, φαινόταν η μεταφορά εξοπλισμού στο θύλακα του Λιμνίτη, οπλισμός, που έφτανε για 12 λόχους. Εμείς όμως τίποτα… Ο νους μας στο πως ο ένας θα φάει τον άλλον. 10 φορές τα Harvand φόρτωσαν και ξεφόρτωσαν εξοπλισμό από το Τατόι στη Ρόδο και τούμπαλην. Τίποτα. Για ακόμα μία φορά τρόμος και φόβος. Φόβος για να μην πληγωθεί το γόητρο μας.

9 Αυγούστου 1964.

Η Ελλάδα επιτέλους θέλει να κάνει κάτι. Σε ταυτόχρονη επαγρύπνηση των Harvand, η Ελλάδα θέτει σε ετοιμότητα και 4 F-84F με ρουκέτες 4 ιντσών, 1800 σφαίρες, και 900 γαλόνια καύσιμα για την αποστολή. Όμως με αυτό το σχηματισμό δεν θα επέστρεφαν ποτέ. Αφαιρέθηκαν λοιπόν οι ρουκέτες έτσι τα καύσιμα θα έφταναν οριακά. Ο σχηματισμός ξεκίνησε από τη Σούδα με τους Θεόδωρο Λουλουδάκη, Δημήτριο Τρεμούλη, Κωσταντίνο Θεωδορόπουλο και Δημήτριο Κλητοράκη να είναι έτοιμοι χωρίς όμως να τους έχουν απαντήσει στο τι ακριβώς θα κάνουν. Τραγικό. Ποια θα ήταν η αντίδραση των Άγγλων που είχαν τα Lightning στο Ακρωτήρι; Ποια η αντίδραση των Τούρκων. Αφού δεν έχουμε ρουκέτες θα πηγαίναμε σε απλή αερομαχία; Η αποστολή ξεκίνησε στα 28000 πόδια. Ακόμα και τώρα δακρύζω γιατί σκέφτομαι πως ένιωθαν. Η πρώτη φορά που ελληνικό μαχητικό θα πετούσε πάνω από τα άγια χώματά μας. Κατά τη διάρκεια της πτήσης το αεροσκάφος του αρχηγού αντιμετώπισε πρόβλημα στη τροφοδοσία καυσίμων. Παρόλα αυτά ανέφερε ότι θα πήγαινε προς Μανσούρα με τον Τρεμούλη που ήταν πιο κοντά και οι Θεωδορόπουλος και Κλητοράκης θα πήγαιναν Λευκωσία. Λίγο πριν το Ακρωτήρι η τετράδα έγινε 2 δυάδες. Το ΡΙΚ αντιλήφθηκε τι συνέβαινε και άρχισε να μεταδίδει ‘’ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΠΕΤΟΥΝ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΜΑΝΣΟΥΡΑ ΚΑΙ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Η ΜΗΤΕΡΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΔΕΝ ΜΑΣ ΞΕΧΑΣΕ’’. Τι άλλο να πεις. Τα αεροσκάφη δεν προσγειώθηκαν και μετά από αρκετές διελεύσεις πήραν την επιστροφή. Το Νο1 του σχηματισμού λόγου του προβλήματος πήγε στη Ρόδο μαζί με τον Τρεμούλη το Νο2. Επειδή όμως δεν μπορούσαν να υπολογίσουν σωστά κατευθύνθηκαν τελευταία στιγμή για το Καστέλι. Ο Τρεμούλης σε όλη τη πορεία πετούσε κοντά στον Λουλουδάκη έτσι ώστε σε περίπτωση που πέσει να ειδοποιήσει για το σημείο. Όλα κρεμόντουσαν από τεντωμένο σχοινί. Τελικά κατάφερε να προσγειωθεί ενώ μετά από αναφορά ο Τρεμούλης συνέχισε για τη Σούδα. Ο δεύτερος σχηματισμός έφτασε χωρίς πρόβλημα αλλά οριακά στα καύσιμα στη Σούδα μετά από λίγο. Μετάνιωσαν όλοι που δεν άδειασαν τα φυσίγγια να είναι άνετοι από καύσιμα. Υπάρχει μαρτυρία συνταγματάρχη του ΓΕΕΦ ότι έγινε προσπάθεια κατάρριψης των ελληνικών αεροσκαφών αλλά όπως είπε «τι να σας κάνουμε με τα λιανοτούφεκα».

Αυτή ήταν η περιπέτεια της ελληνικής αεροπορίας και ένα σύντομο κείμενο για τις προσπάθειες της Ελλάδας για βοήθεια. Έχω αναφέρει πολλές φορές. Ήρθα στη Κύπρο το 2014 ως στρατιώτης της ΕΛΔΥΚ. Μέχρι τότε το μόνο που ήξερα για τη Κύπρο ήταν το χαλούμι και πως οι Κύπριοι μισούν τους Καλαμαράδες. Η Αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Εγώ αγάπησα αυτό το τόπο. Έκανα «σκοπιά» απέναντι από τον Αττίλα. Πολλές φορές παρασύρομαι από πατριωτικές αρχές γιατί είμαι από στρατιωτική οικογένεια. Χάσαμε τα σπίτια μας στη Πόλη στα Σεπτεμβριανά. Προσπάθησα να συγκρατήσω το θυμό μου. Έκατσα στο ίδιο τραπέζι με τον «εχθρό». Μίλησα μαζί τους. Τα πράγματα είναι σύνθετα. Όποιος λέει ετοιμάζεται για εκδίκηση ας σκάψει δύο λάκκους. Το θέμα είναι ότι αγώνας δεν γίνεται. Ο Αττίλας είναι εκεί. 40000 Αττίλες. Είναι κατεχόμενα. Μην φοβάστε να τα πείτε κατεχόμενα. Είναι μία αρχή. Η Κύπρος είναι μια. Αδιαίρετη. Ίσως είναι καλύτερα να πορευθεί μόνη της. Ίσως. Τα παιδιά της ΕΟΚΑ Α΄ θυσιάστηκαν για αυτό το τόπο. Δεν ξέρω τι θα είναι καλύτερο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ουρανός της Κύπρου είναι μπλε ακόμα. Όχι κόκκινος. Ότι και αν σημαίνει αυτό.

Αντώνιος Γκόγκας 

25 Δεκ 2018

Πηγή: Ελληνικά φτερά στη Κύπρο

[ην Παναγιά συνάντησα πρώτη φορά ] / Αβρααμίδου Χριστιάνα

Την Παναγιά συνάντησα πρώτη φορά στα εικοστρία μου
έξω απ´ τον Άγιο Νεκτάριο όσο περίμενα τον πάτερ.
Την είχα ξαναδεί στον ύπνο μου στα δεκατρία μου
καθώς έβγαινα στον έβδομο
σε πολυκατοικία στο Παγκράτι.

Στα τριαντατρία μου δεν φάνηκε πουθενά.
Σε ανσανσέρ ή σε μονές λίγο να με κοιτάξει.
Στα σαραντατρία μου ήμουνα βέβαιη πια
πως ποτέ μας δεν είχαμε μιλήσει ή ανταμώσει.

Χαλασμένη πια
κινούμαι μονάχη.
Στο εμπορικό που σου χαν κλέψει πέρσι το Πάσχα το πορτοφόλι.
Με τον φόβο να μην ισχύει τίποτα απ´ τα παλιά πια
να χει το πάνω χέρι
να έχει
και τον τελευταίο λόγο στην αγάπη.

ΤΟ ΤΏΡΑ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ / Μαρουλλα Πανάγου.

Ενημερώσεις

(Χριστουγεννιάτικο διήγημα)

Μια άδεια καρδιά να την συντροφεύει Χριστουγενιάτικα

Με τα παιδιά να ζούν την δική τους ζωή και κείνη αφημένη στην δική της συντροφιά, να αναπολεί και να περιμένει πάλι εκείνη την αγάπη να ξανακτυπίσει την πόρτα.

Αργά κατάλαβε ότι την θυσία χωρίς την ευτυχία ,δύσκολο να την κουβαλά η ψυχή

Μιας ζωής όμως συνήθεια εύκολα δεν αλλάζει .

Πάντα οι άλλοι!ποτέ το τι ήθελε η ίδια

'Ετσι και τούτη την φορά πανικόβλητη το έβαλε στα πόδια, λεγοντας εκείνο το “'οχι” που ζητούσε η σωτηρία της αξιοπρέπειας

Μα η αγάπη να επιμένει και να ζητά να ανοίξει την καρδιά της

Κι ας τό 'ξερε ήταν η τελευταία ευκαιρία να ζήσει τον μεγάλο της έρωτα .'Οπως τον ονειρεύτηκε κι είδε πως κρυβόταν στο πρόσωπο του γοητευτικού αγνώστου, με τα μελαγχολικά μάτια, που κατάλαβε ότι κι εκείνος κουβαλούσε τις δικές του πληγές.

Της άνοιξε την καρδιά του κι είδε ότι ακόμα αιμοραγούσε

Θα ήταν όμως ο παράδεισος που ονειρεύτηκαν; Ή τα ζηζάνια από το παρελθόν, θα έπνιγαν τα λουλούδια της ευτυχίας .

Οι δικές της οι πληγές, δεν θα πλήγωναν και πάλι τούτη την καρδιά που της δινόταν; Είχε το δικαίωμα να την πληγώσει;

“Οχι” απαντησε η αγάπη που είχε φωλιάσει στην καρδιά της

Ας πονούσε εκείνη ,φτάνει να έβρισκε εκείνος την ευτυχία κι ας μακριά της .

Κι έγινε επιτέλους το θέλημά της .Εκείνος χάθηκε και κάπου αλλού σίγουρα θα βρήκε την ευτυχία του.

'Ομως πως να αντέξει την μοναξιά που σαν θηλειά την έπνιγε και μέσα από τη λάμψη της φωτιάς στο παραγώνι, η μορφή του να την αντικρύζει με πονεμένο το βλέμμα

Με απούσα κι από λόγου του την χαρά . Κάτι σαν προμύνημα. Κάτι σαν προαίσθηση που θόλωσε η ματιά της και τα δάκρυα αυλάκωσαν τα μαγουλά της

Ποιο το ώφελος της θυσίας αν και κείνος ακόμα πιο δυστυχισμένος; Η καρδιά της πονούσε και μόνο στην σκέψη, σε τούτο το μοναχικό Χριστουγενιάτικο βράδυ .

Η άδεια καρέκλα, το άδειο πιάτο του, που κρυφά το απόθετε στο τραπέζι από την μέρα που χάθηκε κι ας ήξερε άδικα καρτερούσε.

Στο ερώτημα των παιδιών έλεγε “Σε περιπτωση κάποιου ανέλπιστου επισκέπτη

Δεν μολογούσε ούτε στον εαυτό της, ότι τον περίμενε.

Να κτυπήσει άλλη μια φορά την πόρτα και στο άνοιγμά της ανοικτη η αγκαλιά του να την περίμενει.

Στην σκέψη καινούργια δάκρυα κύλησαν , μα ο λυγμός πνίγηκε στο κτυπημα της πόρτας .

“Σιγουρα κάτι θα ξεχασαν τα παιδιά “.Δεν έπρεπε να δουν τα δάκρυά της Δεν ήθελε μάρτυρα στον πόνο της και τα σκούπισε βιαστικά.

Έπειτα κάρφωσε στα χείλη το χαμογελο,γυρνώντας το πόμολο.

Μα το πλαστό χαμόγελο άνθισε στην στιγμη και έλαμψαν τα μάτια, σαν απ' τα χειλη του η ευχή είπε το “Καλά Χριστούγεννα “.

Επειτα τα χέρια του δειλά την τραβηξαν στην αγκαλιά του .

“Δεν αντέχεται άλλο η μοναξιά” δεν την μπορώ μακριά σου” ψιθύρισε η επιμονή όπως και τα φιλιά του

“Σ'ευχαριστώ” ψιθύρισε η καρδιά, παραμερίζοντας για πρώτη φορά

όλους τους φόβους .Ολα τα “πρεπει” .Αποφασισμένη να ζήσει τούτες τις στιγμές ευτυχίας

.Μπορεί στο αύριό της, να έλειπαν πάλι. Όμως το τώρα ήταν το σημαντικό . Τουτες οι στιγμές στην αγκαλιά του.

Κι έπειτα;

Έπειτα θα τις φύλαγε στην καρδιά της .Να της κρατουν συντροφιά όσο θα κρατούσε στην μοναξιά η ζωή .

Κόκκινο σαν αίμα /ΑΘΩΣ ΧΑΤΖΗΜΑΤΘΑΙΟΥ

Το φανάρι άναβε κόκκινο.

O θάνατος με το λίθινο πρόσωπο του
κι ένα γέλιο ειρωνικό στα χείλη 
παραμόνευε στη στροφή
κοιτώντας μπροστά του την υγρή άσφαλτο
που στο βλέμμα του
το μαύρο της χρώμα
βυθιζόταν σε μια κόκκινη απόχρωση
Βαθιά κόκκινη σαν αίμα

Ο νεαρός περπατούσε αμέριμνος
Στα μάτια του
ανθούσε το λουλούδι της χαράς
Στα χείλη του ρόδιζε
ένα αινιγματικό χαμόγελο
Οι φλέβες του φούσκωναν
απ’ τη λάβα του έρωτα
που ορμητικό ποτάμι κυλούσε
στις λίμνες της καρδιάς

Το φανάρι άναβε κόκκινο.

Η λιμουζίνα, όμως, δεν γνώριζε από φανάρια.
Σαν τρελή ούρλιαξε , ξεφώνισε...
Το φανάρι Άναβε κόκκινο;
Κόκκινο σαν αίμα.

ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ / Θωμά Μαρία

Εκείνους
που τα πουλιά τούς εγκατέλειψαν
κι έμειναν μόνοι
και σιωπηλοί
ξεκίνα μια βραδιά
με την καρδιά γεμάτη
να τους φιλέψεις
ένα γλυκό
Με μια γλυκιά ευχή
ένα γλυκό σου λόγο
με μια ζεστή καρδιά
κι ας είναι κρύα τα χέρια
δώσε τους κάτι ν’ αγαπούν
και μια μαγική σκούπα
και μάθε τους
το γέλιο και το κλάμα της ψυχής
και μάθε τους
ανέκδοτα κι αστεία
που θα ‘ναι ακόμα εκεί
κι όταν θα ‘χεις φύγει
για να παίξεις κι αλλού
με τη φλογέρα σου

ΕΚΠΤΩΤΟΥ ΠΡΟΣΕΥΧΗ / Θωμά Μαρία

Διώξε τη λεηλασία από μπροστά μου
κι άσ’ την πίσω μου
πάρε τη λύσσα και τον τρόμο μου μακριά
Πάρε το πήλινο μου κέλυφος
με στενεύει και με γδέρνει όταν πάω να σηκωθώ
κι αφήνει πίσω ίχνος όταν σέρνομαι
και δεν μ’ αφήνει να εμπνέω σεβασμό
Φόρα μου κατάσαρκα φτερούγες
-δεν με πειράζει αν τσιμπάνε-
Χύσε μου κατάκαρδα πελάγη
-και μη σε νοιάζει αν κρυώνω-
να μη μ’ αγγίζει άλλο το κενό
μη με χλευάζουν άλλο τ’ άλλα αστέρια κυκλικά
πως πρώτα άκουσα μια ευχή κι ύστερα έπεσα στη γη

Μαρία Θωμά (βιογραφικά στοχιεία)

Η Μαρία Θωμά γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1980. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στην Αθήνα και θεωρία λογοτεχνίας στο Leicester. 

Το 2002 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Νέου Λογοτέχνη στην Κύπρο.

Ποιητικές συλλογές: 

• "Μια ιστορία για τον ουρανό", εκδ. Όμβρος, 2002 και 
• "Καλωσόρισες στις Μυκήνες", εκδ. Αλεξάνδρεια, 2008
• Μια ιστορία για τον ουρανό (Όμβρος 2001) (Κρατικό βραβείο)