Αγυρτείες: Ποιητική Συλλογή της Περατικού Κοκαράκη Μαρίας / Εκδόσεις Ακτή, Λευκωσία 2001

Τεμαχισμένη Πατρίδα


Μοιρασμένη πατρίδα, πληγιασμένες οι λεμονιές
παραμελημένα τα κιονόκρανα, αφρόντιστα τα μνημεία,
μαραζωμένα τα τρεχούμενα νερά
αδειασμένα με τη βία τα σπίτια
Αθέλητη εγκατάλειψη!
Σιγοκλαίω!
Διχοτομημένη πατρίδα,
αποκαμωμένες οι πορτοκαλιές,
ραγισμένες οι εκκλησιές,
κακοφορμισμένες οι μαρμαροκολόνες
νεκρωμένα τα νερά, πληγιασμένα τα σπίτια.
Αγανακτισμένα τα λουλούδια.
Αθέλητη εγκατάλειψη!
Αμμόχωστος – Σαλαμίνα
Κερύνεια – Μπέλλα-Πάις.

**

Ανάπλους¹

Δυσκολεύομαι
να προσδιορίσω την ηχώ των βημάτων σου,
τους κτύπους της καρδιάς σου,
στιγμές-στιγμές σαν τούτη
που χάνομαι στην ανθοφορούσα Αμμόχωστο,²
που σκαρφαλώνω στη λεμονιά της Λαπήθου,³
που κρύβομαι στα κύματα του Mare-Monte.

Και συ,
προσφέρεσαι στις προσδοκίες μιας ελιάς,
που παιχνιδίζει στους λευκούς ανθούς,
αργότερα στον πράσινο καρπό της,
που επεκτείνεται σε αυτοσχέδιο όνειρο
προσοδοφόρας νεανικής θέλησης...

Και συ,
Στρέφεσαι προς το Γιούχτα⁴.
Αφήνεσαι στους θάμνους του Έρωντα⁵
Χάνεσαι στα απόκρημνα του Ψηλορείτη.

¹ Ανάπλους: ο πλους αντίθετα με το ρεύμα του ποταμού.

² Αμμόχωστος: Τουρκοκρατούμενη πόλη από το ’74.

³ Λάπηθος: Τουρκοκρατούμενη κωμόπολη της Κερύνειας. Mare Monte: ξενοδοχείο στην

παραλία του Καραβά.

⁴ Γιούχτα: βουνοκορφή της Ίδης με το σχήμα του προσώπου του Δία.

⁵ Έρωντας: θάμνος, που φυτρώνει στον Ψηλορείτη.

**

Απόγεια αύρα 

Η ζωή κυοφορεί πάντα ομορφιές
Φτάνει να ξέρεις να τις ανακαλύπτεις
Φτάνει να ξέρεις να τις αδράξεις
Μέτοχος στο αμάλθειο έριο σιωπηρά, ήρεμα, γαλήνια
Χωρίς αλαζονείες και κομπασμούς.

Της συνάντησης / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Των ματιών του εικονογράφηση

ψυχής που πιστοποιεί Μινωικό ταξίδι

θωριά που μαρτυράει αναζήτηση

μαρμαίρουσα η ματιά αναδίφησης

σιωπή στις «τεφροδόχες κάλπες»

που ανείκαστα αφήσαμε στη Λάμπουσα

στο  σκιερό των περιβολιών της Λάπηθος.

Στη δοκιμή αγχέμαχοι

στην εξακρίβωση εκηβόλοι

ασίγουροι στον πυρρίχιο χορό

ετοιμότατοι στην Πύρρειο στεφάνωση.

Επιδρομή στην ενατένιση της όψης του Κρήτα

που ερωτεύεται την Κύπριδα.

Ψυχή της ψυχής μου λησμόνησε

τους λεμονανθούς της πατρίδας

που αιμοστάζει στην κατάκτηση

κι έλα να ξελογιαστούμε

στην επιβλητικότητα της μνήμης του Δία

στο σεργιάνι των ανακτόρων της Φαιστού

στους κάμπους με τις ανεμώνες

που υπόσχονται την κατάφαση

του γοργού συναισθήματος

που δίνουν λόγο στον έρωτα

κι αρραβωνιάζονται την Αφροδίτη.

Γεωγραφικό γίγνεσθαι / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Περίτεχνος ο τόπος μου

απ’ του Κάσιαλου το χέρι.

Γεροφτιαγμένη η γη μου

απ’ του Κάνθου τη ξυλογλυπτική.

Πενθηφορούσα η μισή πατρίδα μου

απ’ του Μόντη τους στίχους.

Στενάζει κάτω απ’ τ’ άδικο

και το παράπονο του Βασίλη Μιχαηλίδη

Καλλιεπή τ’ ακρογιάλια της.

Χρυσαφένια τα χωριά της

απ’ του Λιπέρτη και του Πιερίδη τη γραφή.

Με ποιο τρόπο, μου λέτε,

το ανυπότακτο της ψυχής

μετατρέπεται σε υποτακτικό;

Με ποιο τρόπο μου λέτε

ο καλπασμός του νου

μετατρέπεται σε προσαρμογή;

Το κεφάλι να σκύψεις

στο υποτακτικό το ναι;

Με ποιο τρόπο, μου λέτε,

μπορείς ν’ αποδράσεις

απ’ του Πενταδάκτυλου τις παρυφές,

που έρωτας είναι

και να προσγειωθείς στο σήμερα

που μοιρασμένο είναι;

Ἱστορικό γίγνεσθαι / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

«Συμβαίνει νά θυμᾶσαι σάν τώρα

νά τ’ ἀκοῦς»

Κική Δημουλᾶ

Τό ἴδιο συμβαίνει καί σέ μένα.

Καί κοίταξε,

νά θεωρῶ πώς μόνο ἐγώ

δεχόμουν βήματα ἐπανερχόμενα

καί ἐπισκεπτικές μορφές

Αἰολέων, Δωριαίων.

Ἀχαιῶν, Ἰώνων

Μινωιτῶν καί Μυκηναίων.

Καί πώς στό παραμύθι τῆς Ρήγαινας

στό κάστρο Βουφαβέντο

πρωταγωνιστικό τόν ρόλο εἶχα.

Τῆς γαρυφαλιᾶς τά μηνύματα

ἐγώ τά μετέφερα στόν Εὐαγόρα.

Τό φῶς τοῦ θρύλου πέφτει λιγοστό

στήν ταραχή τῆς μπλέ ποδιᾶς,

πού φύλαγε τίς προκηρύξεις.

Καταπληγωμένη ἡ ψυχή

τῆς Αἰκατερίνης Κορνάρο

τήν κρύβει στό μαῦρο της πέπλο.

Πολλά δάκρυα ποτίζει τόν διωγμό της.

Πίστωμα πολύγονο, Λατινοφόρο

ἐνδύομαι τό βυζαντινό

τῆς Παλαιολογίνας τῆς Ἑλένης,

καί ἡ δυνατή της θέληση, ἔγινε

ἀνάσα τῶν σκλάβων Κυπρίων.

Κονδυλογραφοῦνται στό χαρτί

«Διά χειρός» Λεοντίου Μαχαιρᾶ.

Στοῦ Αὐγερινοῦ τά Τιτάνια μάτια

ἡ Πούλια μονάχη ἔφεγγε τοῦ Ζήδρου

καί τά «σκαλοπάτια τῆς ἀνηφοριᾶς»

στή δομική τοῦ ἀσυμβίβαστου

ἀπόρθητα τά ἄδυτα τῆς ἐλευθερίας!

Ὁ Σολωμός κι ὁ Ἰσαάκ παρόντες!

Του Κουρίου ακτή / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Εις εναλίαν Κουρίου ακτήν
Δραπετεύουν τα βήματα
αχνόφεγγη ώρα πρωινή
παρελθοντική επιστροφή.
Στα ανεμίζοντα πέπλα
Της Αικατερίνης Κορνάρο
γαντζώνονται τα κεντητά βελούδα.
Αλλοδαποί οι σταυροφόροι
Ορθωμένοι
Γκριζόμαυροι βράχοι
μες στη θάλασσα
εξιστορούν αρχαιοπρεπή
μνημεία τέχνης αχαϊκής
που μεταποιούνται σε ρωμαϊκή
που εξελίσσονται σε βυζαντινή
Σπάνιας πολυλογίας
της αμμουδιάς τα κοχύλια
που αφήνουν στο ξέσπασμα τα κύματα
σχήματα ελευθερίας ζωγραφίζοντας …

Γένοιτο κατά το ρήμα σου (από τη συλλογή Ταναφόρμια) / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Ψυχή παραδομένη στη θέληση Θεού
Ελευθέρωση
Ανάπαυση
Κατατρεγμός θλίψης και πόνου
Καταπόνημα δημιουργίας το έργο
Ταπείνωση
Εξερεύνηση
Ευθύβολος αναλογισμός πόθου
Ανάπαυσης απώλεια
Περιπλάνηση στον επικαλεσμό αγάπης
Φθορά
Εκλογίκευση αναζήτησης του αδιεξήγητου
Προσφορά θεϊκή η υπομονή
Κι ο έρωτας
Γέφυρα για του Θεού τη συνάντηση.

Απόγεια αύρα (από τις Αγυρτείες) / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Η ζωή κυοφορεί πάντα ομορφιές
Φτάνει να ξέρεις να τις ανακαλύπτεις
Φτάνει να ξέρεις να τις αδράξεις
Μέτοχος στο αμάλθειο έριο σιωπηρά, ήρεμα, γαλήνια
Χωρίς αλαζονείες και κομπασμούς.

.............................

Της ποίησης (συλλογή Ταναφόρμια) / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Νοηματοδότηση ζωής
ενσάρκωση επικοινωνίας
η ποίηση
Σπονδή στο χάραμα
ανεφάνισμα στην αμφιλύκη
…
Σεμνυνέται στο αντιφέγγισμα
αναδύεται στο λαμπύρισμα
Παιχνίδι κατάκτησης
Στους ακτινοβολούντες
Αστέρες και γαλαξίες
η ποίηση.

Γιὰ τοὺς Ἥρωες / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Παιδιά ἀγχόνης,

στήν Κύπρο ἡ προσφορά,

Ζάκος, Καραολῆς!

Μιλᾶ πατρίδα

τῆς ἀγχόνης τό αἷμα,

Παλληκαρίδης!

Ἐλευθερίας

ἄρωμα, στάζει αἷμα

τοῦ Μάρκου Δράκου!

Χαμηλωμένος

ὁ οὐρανός, χαϊδεύει

τίς πορτοκαλιές.

Στήν εὐωδιά τῶν ἀνθῶν, ἡ

κληρονομιά ποίησης.

Πικραμύγδαλο

ἡ μισή πατρίδα μου

στό στόμα γεύση,

στήν ψυχή ἀγωνία

πού ποτέ δέν πέρασε.

Μόνο σιωπή.

Μόνο τά περιθώρια

καί παρενθέσεις.

Στή σκιαδερή μηλιά

ψιθυρισμοί ποιητῶν.

Απόψε! / Περατικού Κοκαράκη Μαρία

Απόψε θα μ’ ονειρευτείς,

με σιγουριά το λέω.

Έφηβη να τρέχω

στην ακρογιαλιά του Mare Monte,

να μαζεύω κοχύλια τις μνήμες

να τις περνώ στη χρυσοκλωστή,

να δημιουργώ το Όνειρο

και συ να λείπεις!

Απόψε θα μ’ ονειρευτείς

με τη λαχτάρα της Επιστροφής,

που πραγματώνεται

στης ψυχής τους κρυψώνες.

Και το όνειρο, μαγνάδι ν’ απλώνεται,

απ’ της Κερύνειας το κάστρο

ως τους κόρφους τους βαθιούς,

στα ριζοβούνια του Πενταδάκτυλου.

Στο μοναστήρι Αποστόλου Αντρέα

τάξιμο, το πρώτο φιλί

καντήλι, το πρώτο κτυποκάρδι

κερί, το πρώτο Όνειρο

Όμηρος, να γράφει την Ιλιάδα της Κερύνειας

την Οδύσσεια της Αμμόχωστος.

Απόψε, δε μπορεί, θα με ονειρευτείς!

[Πρώτη Αυγούστου. ] / Ελένη Τυρίμου

Πρώτη Αυγούστου.
Πάντα το έλεγε η Μάνα μας...
Σαν σήμερα γεννήθηκε
είναι τα γενέθλια σου
Γιε μου.
Πνίγονταν οι λέξεις
στα δάκρυα τόσων
Χρόνων διψασμένης
Καρτέριας
Να σε σφίξει στην ζέστη
Αγκαλιά της,
να σε χαϊδεύει
δίνοντας σου ατελείωτα
τα πιο γλυκά φιλιά.
Στα δέκα οκτώ σου χρόνια
σου σφράγισαν
τα όνοιρα, πίκρα και ανελέητα
Σου έκοψαν το νήμα
της ζωής σου
αυτό το Θείο δώρο.
Σου άνοιξαν το δρόμο
της Αθανασίας
όπου κάθε μέρα
έχεις Γενέθλια
κάθε μέρα Γιορτάζεις.
Και η Μανά μας
Τώρα πια σε Αγγαλιαζει
με την αστείρευτη
Αιώνια Αόρατη της Αγάπη.
Σήμερα μέρα όπου γεννήθηκες
για να μην πεθάνεις ποτέ
Αδελφέ μου.

Κάθε μέρα

"Η Τρίτη Απόφαση" Ποιητική Συλλογή του Νίκου Πενταρά εκδοθείσα το έτος 1988

ΜΑΝΑ

Το δειλινό
Η θάλασσα
Και ο αναβρασμός της
Και οι πολλές οι έγνοιες της.

Το δειλινό
Τα δάκρυα
Κι η πίκρα των φιλιών τους
Και το σκληρό το χάδι τους.
Η μάνα πάντα δίπλα μας
με τα γλυκά φιλιά της.

Το πρωινό
Η άνοιξη
Και το χαμόγελό της
Και τα πολλά τραγούδια της.

Το πρωινό
Η μουσική
Και η γλυκιά φωνή της
Και τ' απαλό το χάδι της.
Η μάνα πάντα δίπλα μας
και τα γλυκά φιλιά της ...


**
ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΕΙΣ

Ένα σπίτι
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
δεν προφτάνουμε να το γνωρίσουμε
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
το νοικοκυριό μας για να στήσουμε
και βρισκόμαστε ξανά στο δρόμο
με τους μπόγους και τις κατσαρόλες μας
τα κρεβάτια και τους στίχους μας.

Ένα σπίτι                
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
δεν προφτάνουμε να του μιλήσουμε
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
όπως θέλουμε να το στολίσουμε
και βρισκόμαστε ξανά στο δρόμο
με τις κάμαρες βουβές να μας κοιτάζουν
τις γωνιές του αδειανές να μας φωνάζουν.

Ένα σπίτι
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
δεν προφτάνουμε να το γνωρίσουμε
μα προφτάνουμε μ' αγάπη κι όνειρα
όνειρα πολλά να το γεμίσουμε
και βρισκόμαστε ξανά στο δρόμο
δακρυσμένοι για το σπίτι που θ' αφήσουμε
και τις αναμνήσεις που θα μείνουνε...

**

ΠΡΙΝ ΕΦΥΣΥΧΑΖΑΜΕ...

Πριν εφησυχάζαμε...
Στο κάτω κάτω
γιατί ν' ανησυχούμε;

Ένα καράβι φορτωμένο μ' άστρα
ήταν αραγμένο
μπρος από την πόρτα μας.
Τα δέντρα των περιβολιών μας
αγκομαχούσαν
κάτω από το βάρος του καρπού τους.
Τα βάζα του νεόχτιστου σπιτιού μας
σκόρπιζαν παντού
τη μυρωδιά των λουλουδιών τους...

Πριν εφησυχάζαμε...
Τώρα
κλαίμε κι οδυρόμαστε...

"Έπρεπε", λέμε, "να υπολογίσουμε
τον ερχομό
των δίσεκτων καιρών
που βύθισαν 
στο πέρασμά τους το καράβι
που ρήμαξαν
τα περιβόλια μας
που σύντριψαν 
τα βάζα μας
και ράγισαν το σπίτι μας....
Έπρεπε να...
Έπρεπε να..."
και κλαίμε κι οδυρόμαστε.

«Επάνοδος» Ποιητική Συλλογή του Νίκου Πενταρά εκδοθείσα το έτος 1992

ΕΠΑΝΟΔΟΣ

                                         Ι

 

 Μεσάνυκτα κι ακούγονται κτυπήµατα στην πόρτα µου.

Ανοίγω µε προφύλαξη και κάνει την εµφάνισή του

αγόρι γύρω στα δεκαοκτώ. 

Ευτύς µου κάνει εντύπωση µεγάλη το βλέµµα του το µελισσί,

η φωτεινή γαλήνη του προσώπου του, καθώς επίσης τα 

µαλλιά του 

χρώµα καστάνου ξέβαθο και καλοκτενισµένα. 

Το λυγερό κι αθλητικό παράστηµά του

σίγουρα κάτι µου θυµίζει 

µα δεν µπορώ την ώρα αυτή να θυµηθώ. 

Χαµογελώ µ' αµηχανία κι εκείνος στέκεται και µε κοιτάζει

ανέκφραστα κι επίµονα. 

Ανατριχιάζω µα σε λίγο βρίσκω το κουράγιο

και τον ρωτώ τι θέλει 

µ' αντί να µ' απαντήσει προχωρεί 

µπαίνει στο σπίτι και κατευθύνεται προς το µπουφέ.

....

 Προσέχω τη ματιά του, που την κρατούν ακίνητη

βαριοί - ως φαίνεται - συλλογισμοί,

πως πλημμυρίζει δάκρυα και παίρνει τέτοια λάμψη

που αμέσως έρχεται στη σκέψη μου

αυτό που λεν για τους τρελούς, πως δηλαδή,

το μάτι τους γυαλίζει... Τον παίρνω για τρελό...

«Μεσάνυκτα µ’ έναν τρελό στο σπίτι µου ... »

Ανατριχιάζω!!! 

Σκέφτοµαι τρόπους για να τον ξεφορτωθώ.

Περίτεχνα σκεπάζω τα µούτρα µου µε πέπλο κακοφανισµού 

και τον ρωτώ για να µου πει ποιος είναι, µ’ αυτός 

δεν δίνει σηµασία µονάχα αρπάζει την µπουκάλα 

ξαναγιοµίζει κάργα τα ποτήρια και µε ρωτά να τ’ απαντήσω 

αν συγχωρώ τον εαυτό µου που στη ζωή µου 

- έστω και µια φορά - δεν αξιώθηκα να δω την Ακανθού. 

Ως γεγονός παραξενεύοµαι για την ερώτησή του

µα πιο πολύ παραξενεύοµαι ποιος τάχα να ’ναι αυτός ο 

ξένος, αυτός ο νεαρός, που γνωρίζει

- εκτός από τ' αγαπηµένο µου πιοτό - 

πως στη ζωή µου µέχρι τώρα δεν αξιώθηκα ποτέ 

να δω την Ακανθού κι οµολογώ πως το ’χω 

αγκάθι στην καρδιά µου ...

 II

 

 

Μα τώρα που το σκέφτοµαι καλύτερα 
τώρα που το µυαλό µου ξεκαθάρισε 
και πλάθει κι αναπλάθει τη µορφή του

όλο µου φαίνεται και πιο γνωστή, γι’ αυτό σηκώνοµαι
παίρνω τη φωτογραφοθήκη µου και ψάχνω

κοιτάζω τις παλιές φωτογραφίες µία - µία 

µ’ αδυνατώ µ’ακρίβεια να καθορίσω 

αν είναι του παππού ή του προπάππου µου που µοιάζει 
ο πρώτος εκ των Μυκηναίων 

αν είναι του πατέρα ή του αδελφού µου 
ή πάλιν - γιατί όχι - 

αν µοιάζει ακόµα και σε µένα ... 

Αδυνατώ να καθορίσω και ψάχνω µε τις ώρες 
µα δεν τα καταφέρνω γιατί βρίσκω 

πως µ’ όλους έχει κάποια φυσιογνωµία

και µένω έτσι µε την απορία 
και µε τα λόγια του να βασανίζοµαι: 

«Εσένα θέλω αποστείλει, Ποιητή, στους εν δουλεία 
απογόνους µου 
για να τους απαλλάξεις απ’ αυτή και να τους οδηγήσεις 
πάλιν πίσω

στην Αχαιών Ακτή». 


περισσότερα : http://ngpentaras.blogspot.com/2015/

"Στη μοναξιά του φεγγαριού" Ποιητική Συλλογή του Νίκου Πενταρά εκδοθείσα το 2009

Το σπίτι σου
στην άκρη του δρόμου
με τη σοφία της θάλασσας στην κάθε πέτρα του
και τη γαλήνη του βουνού στα κεραμίδια του
κρατά με πείσμα τα παντζούρια του κλειστά
τις πόρτες κλειδαμπαρωμένες στον καιρό.
σε καρτερά.

Ο Διγενής Ακρίτας με το Χάροντα
στα μαρμαρένια αλώνια συναντήθηκαν
την πάλη τους να ξαναρχίσουν
και προσπαθεί να κρατηθεί γερά
το σπίτι σου
στην πλάτη των προγόνων φορτωμένο
άτι λευκό που πιλαλά
καράβι π’ αρμενίζει
νερό να βρει να δροσιστεί
λιμάνι για ν’ αράξει
κελί κλειστό που καρτερά
τις πόρτες του και τα παντζούρια του στον Ήλιο διάπλατα ν’ ανοίξει

**

ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΒΡΟΧΙΑΣ

Στα χρόνια της αναβροχιάς
αφουγκράζονταν την προσευχή σου
και  χαίρονταν οι στέρνες και τα ξεροπήγαδα
που με τις αδειανές κανάτες των ματιών τους 
σημάδευαν τον ουρανό
ψάχνοντας για σημάδια της βροχής.

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ / Νίκος Πενταράς

Συχνά τα βράδια
καθώς έξω από τα κλειστά παράθυρα
η πόλη βυθίζεται σιγά σιγά
στο χρόνο και τη λήθη
προσκαλώ σε σύναξη
στο σπίτι μου
μεταστάντες ποιητές
«αδιάβαστους κι αχειροκρότητους»
-ως επί το πλείστον –
και σε ολονυχτία
τους απαγγέλω στίχους τους
γιατί θέλω μνημονεύει ες αεί
απ’ αρχής τα έργα τους
θέλω μελετά εις πάντα τα έργα τους
και περί του βίου τους διαλογίζεσθαι.