Αδούλωτες ψυχές: Ποιητική Συλλογή του Τόκα Κύπρου (1951)

Ώ πώς μ’ αγάπη στρέφουμε τα μάτια της ψυχής 
Ελπιδοφόρα προς εσέ Ελεύθερη Ελλάδα […] 
«Με τα φτερά ολάνοιχτα της σκέψης χαρωποί 
Πόσες φορές πετάξαμε στα θρυλικά βουνά σου
Εκεί που θαυματούργησαν οι πιο καλοί σου γιοι
Για το ψωμί παλεύοντας και για τη λευτεριά σου»! 

...

«Και μείς αδέλφια τις χαρές μιας ξέγνοιαστης ζωής 
Δίχως καημούς και βάσανα μια μέρα θα γευτούμε
Και τη γλυκεία μας λευτεριά θερμά θα τραγουδούμε
Μ’ όλη τη φλόγα της καρδιάς του νου και της ψυχής
Μα πρέπει να παλέψουμε ως τότε αγωνιστές 
Κι’ όσους μας κλέβουνε το βιος με λύσσα να χτυπάμε
Τις αλυσίδες της σκλαβιάς με τη ψυχή να σπάμε
Κι’ αδάμαστοι να γίνουμε του δίκιου μαχητές
Η πάλη θάν’ αιμάτινη κι’ η στράτα μακρινή 
Μα νικητές, περήφανοι, θα φτάσουμε στο τέρμα
Απ’ το βαρύ να φύγουμε της αδικίας το πέλμα
Βαθιά μας να ροδίσουνε πασίχαροι ουρανοί» 

...

«Πόσες φορές μανούλα μου γλυκεία 
Η θύμηση με θέρμη σ’ αγκαλιάζει
Όταν η πλήξη μου βαραίνει την καρδιά
Και το σκοτάδι της οδύνης μου την σκιάζει
[…] ποτέ δε θα ξεχάσω τη στοργή 
Κι’ ούτε μανούλα την απέραντή σου αγάπη
Πάντα κλεισμένη θε να σέχω στη ψυχήΚαι να λατρεύω την καρδιά σου τη μεγάλη» 


πηγή: http://www.ellvm.org.cy/dokimia_dokimiaka/%CE%BA%CF%85%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83-%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%83-%CE%BF-%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%8C-%CF%87%CE%B1/

Στίχοι του Τόκα Κύπρου

«Στίχοι μου – σεμνά χελιδονάκια
Ανοίξτε τα φτερά σας και πετάτε,
Πηγαίνετε να βρείτε τα παιδάκια
Κι αιώνια συντροφιά να τους κρατάτε»

«Σχολείο μου αγαπημένο, στην αγκάλη σου
Βρίσκει η ψυχή το φως που λαχταρά
Γίνεται ολόχαρο πουλάκι
Που τα φτερά του ανοίγει και πετά» 

Οι δυο ψαράδες

Χρόνια παρέα με τον Σαμή

στο ψάρεμα για το ψωμί

στην ίδια βάρκα δυο ψυχές

κοινές οι λύπες κι οι χαρές.

Πελώρια κύματα βουνά

δέρναν τη βάρκα μας συχνά

κίνδυνοι, κρύο, παγωνιά

πού να βρεθεί ζεστή γωνιά!

Νύχτα στα πέλαα βαθιά

σκληρή ζωή βαριά καρδιά.

Με δίχως ψάρια ο γυρισμός

πολλές φορές, ω τι καημός!

Κι ω, τι χαρά μες στην καρδιά

καλή σαν ήτανε η σοδειά

Χαλάλι ο μόχθος ο βαρύς

και το ξενύχτι της ζωής.

Κι ήρθε μια μέρα ο χαλασμός

πόλεμος, βία , χωρισμός.

Συρματοπλέγματα βαριά

αίμα και δάκρυα, προσφυγιά.

Και μια φωνή,

ξένη φωνή

εχθροί ο Κώστας κι ο Σαμή.

Αδύνατο να ζουν μαζί.

Μίλησε θάλασσα, εσύ

παντού η αλήθεια ν’ ακουστεί:

Εχθροί ο Κώστας κι ο Σαμή

που πάλευαν για το ψωμί;

ΓΙΟΡΤΗ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ / Γαβριήλ Παπά Αντώνης

 Εύχομαι στον Χρυσόστομον, Γρηγόρη τζιαι Βασίλη
 χρόνια πολλά χαρούμενα τζιαι που τα θκυό τους σείλη
 να βκαίνουν λόγια όμορφα αγάπην να σκορπούσιν 
 τζιοί μέρες τους ευχάριστά τζι’ομορφα να τζιυλούσιν 
να’χουν υγειά στη ζωή τζι’ότι επιθυμούσιν

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΑΠΑ

«Αδελφέ μου Οσμάν» / Κώστας Κλεάνθους

Αδελφέ μου Οσμάν την καρδιά μου σου ανοίγω

που ανθίζ' η αγάπη κατάλευκο κρίνο

στον δικό σου τον πόνο τον πόνο μου σμίγω

και το χέρι σου δίνω.

Πουθενά του αιμάτου δεν βγάζει ο δρόμος

και τα μίση είναι σπέρμα του ξένου δυνάστη

και του ίδιου δημίου βαριά λαιμητόμος

πάνωθέ μας κρεμάστη.

Το χωριό μας θυμήσου φωλίτσα βουνίσια

τις σεμνές γειτονιές τ' ανθισμένα παρτέρια

τα παλιά μονοπάτια που βγάζανε ίσια

στης χαράς τα λημέρια.

Με μια πίστη χωρίζαμε Οσμάν κάθε βράδυ

πως ο ήλιος για μας πιο λαμπρός θ' ανατείλει

και χανόμαστε ασήμαντοι μες στο σκοτάδι

μα μεγάλοι σαν φίλοι.

Μα χυμήξαν οι γύπες μια μέρα κοπάδι

και μας διώξαν μακριά και παντέρημ' η γη μας

έχει μείνει χωρίς των χεριών μας το χάδι

και χωρίς την στοργή μας.

Είν' ο πόνος βαρύς που δεν έχω να γείρω

τη χαμένη χαρά τη γαλήνη που νάβρω;

Προσφυγιά και ορφάνια και πόνος τριγύρω

και το αύριο μαύρο.

Και σκορπίσαν παντού με μια σπάθη βαριά

του πολέμου την φρίκη κι είν' όλα συντρίμμια

πολιτείες στοιχεία και καμένα χωριά

στην πιο μαύρην ασκήμια.

Το νησί μας αιμόφυρτο μες στην οδύνη

μιά μικρή πεταλούδα στην πρώτη χαρά της

ζωντανή την καρφώσαν και να, σιγοκλείνει

με σπασμούς τα φτερά της.

Κι όσο να ΄ναι Οσμάν οι πληγές ανοιχτές

μα κι αν ζούμε ακόμα τ' απέραντο δράμα

να ξεχάσουμε πρέπει τα πάθη του χτες

και να ζήσουμε αντάμα.

Μ' ανοιχτή μας προσμέν' η Πατρίδα αγκάλη

αδελφέ μου ας δώσουμε πάλι τα χέρια

στον αγων' ας ριχτούμε με πίστιν ατσάλι

για μια Κύπρον ακέρια.

Κλεάνθους Κώστας (μικρή αναφορά)

Γεννήθηκε την 2 Μαρτίου 1925. Τελείωσε το Παγκύπριο Γυμνάσιο. Εργάστηκε στην Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου. Ασχολήθηκε εκτός από την ποίηση και με την μουσική. 'Εγραψε τραγούδια και μουσική για θεατρικές παραστάσεις. Κατά καιρούς ποιήματά του δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικα της Κύπρου. Μέρος του έργου του μεταφράστηκε στη Γαλλική, Ρωσική, Τουρκική, Βουλγαρική και άλλες ξένες γλώσσες... Έφυγε από την ζωή στις 2 Μαίου 2010

Ποιητικές συλλογές:

• Σφεντόνες     1959
• Προσφορά     1962
• Αδελφέ μου Οσμάν  1975
• Σταθήκαμε όρθιοι 1984

Αγγέλα Καϊμακλιώτη (βιογραφικό σημείωμα)

Η Αγγέλα Καϊμακλιώτη γεννήθηκε την Αμμόχωστο το 1967 ενώ μετά το 1974 ζει και δημιουργεί στη Λάρνακα.  Σπούδασε Παιδαγωγικά στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου Master of Arts στην Εκπαιδευτική Ηγεσία και Πολιτική. Είναι διευθύντρια σε δημόσια σχολεία της δημοτικής εκπαίδευσης.

Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές και μια συλλογή διηγημάτων. Έργα της έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Κάποια από αυτά έχουν μεταφραστεί στα Ιταλικά και στα Αγγλικά και άλλα έχουν μελοποιηθεί.

Ποίηση:

Ξεκλειδώνοντας την Αλφαβήτα, Εκδόσεις Πήλιο, 2011

Στιγμές Αλκυονίδες, Εκδόσεις Πήλιο 2012

Εκ του Σύνεγγυς, Εκδόσεις Φαρφουλάς, Αθήνα 2014

Διηγήματα: 

Οι ψυχές βαδίζουν μόνες, Εκδόσεις Πήλιο, 2011

ΤΡΟΟΔΟΣ / Καϊμακλιώτη Αγγέλα

Καθώς γλιστράς προς τη θάλασσα
Φωτογράφισε τα φαράγγια που πέρασες
Σημάδεψε τις κορφές που ανέβηκες
Αρίθμησε τα πεύκα που ακούμπησες
Και μην ξεχνάς
Αυτός είναι ο τόπος σου

Ιαπωνικό παραμύθι / Χριστοδουλίδης Γιώργος

Υπάρχει ένας ασφαλής τρόπος
για να αφανιστεί μια οικογένεια
μια ολόκληρη γενιά
ένας πανάρχαιος τρόπος
απόλυτα πετυχημένος
δεν έχει καταχωρηθεί σε επίσημα αρχεία
οι φήμες φθίνουν με τον καιρό
πληρωμένοι δούλοι αποσιωπούν τα γεγονότα
ενώ σε κάθε εποχή
ένας ποιητής επινοεί μιαν αλήθεια
που μοιάζει με ψέμα
ο τρόπος είναι η γνήσια φτώχεια
μέρες φυματικές, αδιέξοδες καταστάσεις
που επαναλαμβάνονται διαδοχικά
χωρίς αυτόπτες μάρτυρες
επειδή όλοι οι συμμετέχοντες είναι νεκροί
πάντα σε διαφορετικούς αιώνες
σε άλλους τόπους
σε ξένα σπίτια
και το παιδί αρρωσταίνει βαριά
ο γιατρός δεν έρχεται επειδή δεν θα πληρωθεί
φάρμακα πουθενά
το παιδί γλιστρά και λιγοστεύει
μετά από μια εβδομάδα πυρετού
ενώνεται με τις στωικές σκιές
ο πατέρας ζητά άδεια και αυτοκτονεί
η μητέρα πίνει δηλητήριο
και οι νιφάδες του χιονιού
που πέφτουν αργά
μας υπενθυμίζουν ότι εμφανίζεται κάποτε στον κόσμο
ένα είδος αδιάφορης αθωότητας

Ημερολόγιο / Λαμπής Γιάννος

Ακόμα μια μέρα,
ακόμα μι’ άδεια σελίδα στο ημερολόγιο μου
που ’χει πλέον γεμίσει με κόλλες λευκές.
Σελίδες γεμάτες ήχους νεκρούς,
που η απουσία σου τους έχει σκοτώσει.
Λίγες σελίδες ακόμη και θα σβήσουν
απ΄το μυαλό μου,
το χρώμα των ματιών σου
και τις γραμμές στην άκρη των χειλιών σου όταν γελούσες.
Λίγες σελίδες ακόμα και το ημερολόγιο μου θα γεμίσει
με κόλλες φθαρμένες απ’ τα νύχια μου
καθώς απεγνωσμένα τραβώ γραμμές
προσπαθώντας να σε θυμηθώ.

φθινοπωρινό χάδι / Χατζηματθαίου Άθως

λίγο πριν το τέλος
άνοιξε τα φτερά και δραπέτευσε
απ 'την παγωνιά σου 
φύλλο κίτρινο
προδομένο σπουργίτι
ζεστή ανάσα στο μοναχικό ταξίδι σού
μια στάλα της βροχής
που πρόλαβε να αγγίξει
την ανάσα του ήλιου ....
και να κλέψει λίγη απ' την μαγεία του.

ΑΠΟΓΟΉΤΕΥΣΗ / Πανάγου Μαρούλλα

Αλήθειας το ξημέρωμα
έκοψε με μαχαίρι την ιδέα την μάταιη .
Μόνο με πόθο δεν ζωντανεύουν τα όνειρα
μα μαχαιρώνεται η ελπίδα .
Σιωπηλή η αποχώρηση στάθηκε κόμπος στο λαιμό.
 Επνιξε τον λυγμό που δεν λύγισε
πεισματικός στην δύναμή του.

Αδικη η επίθεση, που σφίγγει τα δόντια η επιμονή .
Μπαίνει αμήχανη η σιωπή,κι αγναντεύει
τον ουρανό να ξεμακραίνει.
Ατέρμονος ο δρόμος σ'απρόσιτο προορισμό
των ποδοπατημένων σου ονείρων .
Σαν σε ρωτάνε
 “Γιατί δεν έμεινες στο γρίφο σου κρυμένος
 και μπηκε στην ψυχή σου η πληγή
.Από το χέρι όπου σ'ανέβασε
στον ήλιο των δικών του “θέλω “
Εκεί όπου το “ωσαννά”
στο τέλος περικλείει
το “σταυρωσον σταυρωσον αυτόν”
κι έσταξε αίμα η αόρατη πληγή
.Mε κρεμμασμενο ένα χαμόγελο
στης πικρας σου την άκρη

Άνθιμος Ιωάννου (μικρή αναφορά)

O Άνθιμος Ιωάννου γεννήθηκε το 1953 στη Λεμεσό. Την ενασχόλησή του με την ποίηση την ξεκίνησε στην Γ΄ Γυμνασίου, ύστερα και από παρότρυνση των καθηγητών του που είχαν διακρίνει την έφεση στην δημιουργία στιχουργημάτων με ρίμα. Εργάστηκε ως ναυτικός και έζησε δέκα χρόνια στη Γερμανία. Μέχρι και σήμερα δεν έχει εκδώσει κάποια ποιητική συλλογή και ως εκ τούτου υπάρχει τεράστιο ανέκδοτο υλικό κυρίως στο πεδίο της ποίησης. Ασχολείται και με την συγγραφή μυθιστορημάτων. Ποιήματά του μπορείτε να αναγνώσετε στον προσωπικό του λογαριασμό στο FB αλλά και σε ποιητικά ιστολόγια. 

Άνθιμος Ιωάννου: Δύο (2) Ποιήματα

                   ΤΟ ΠΟΣΤΟ ΤΟ ΚΑΛΟ

Στο δρόμο άνθρωποι πολλοι, κοντοί ψηλοί...και γέροι,

Νέοι, γεμάτοι ομορφιά, που πάνε;;; ποιός να ξέρει,

Σε μιά γωνιά ένας καστανάς, στην άλλη ένας ζητιάνος,

Κόσμος περνά αδιάφορα, πιό κάτω κι’ ένας νάνος....

Στο καφενείο παίζουνε, τάβλι και δεν τους νοιάζει,

Αν ο ζητιάνος πείναγε, κι’ ο καστανάς...φωνάζει,

Πιό κάτω ένα κυριλέ...μπαράκι για πλουσίους,

Πίνουν καφέδες με ποτά....Ιταλικούς και κρύους,

Γελούν , φωνάζουν, δεν κοιτούν, τριγύρω...δεν τους μέλλει,

Ας πρόσεχαν οι άμοιροι, ο ήλιος ανατέλλει,

Μόνο γι΄αυτούς που έχουνε, να φάνε και να πιούνε,

Αυτούς που μες΄τα πλούτη τους, τους άλλους αγνοούνε,

Κάποια στιγμή περαστικός, φωνάζει...για κοιτάτε,

Τούτος εδώ...απόθανε....η τάχα μου κοιμάται,

Κι΄έδειξε με το δάκτυλο, τον άμοιρο ζητιάνο,

Που είχε πέσει κατά γης, σ΄ένα χαρτόνι επάνω,

Κανένας  δεν κουνήθηκε...να πάει να βοηθήσει,

Ο καστανάς πολέμαγε...την θράκα να μην σβύσει,

Στο καφενείο δεν σήκωσαν, οι παίχτες το κεφάλι,

Ούτε οι θαμώνες νοιάστηκαν, συνέχισαν και πάλι,

να λέν τις ιστορίες τους, να πίνουνε ουζάκι,

και να ζητούν κάθε φορά...ωραίο μεζεδάκι,

στο μπαρ εκεί το κυριλέ, ζούνε σ΄άλλο πλανήτη,

δεν έχουν σχέση με αυτόν, που έλεγαν...αλήτη,

πίνανε την σαμπάνια τους, και τρώγανε χαβιάρι,

κι ο κάπελας τους έφερνε κρασί απ΄το κελλάρι,

σε λίγο έφτασε εκεί, ένα ασθενοφόρο,

δυό διασώστες κι΄ο γιατρός, κάναν τον αχθοφόρο,

πάει κι’ αυτός μουρμούριζαν....κι’ έκαναν τον σταυρό τους,

συνήθισαν να βλέπουνε, τέτοια στ΄οκτάωρο τους,

και η ζωή συνέχισε, δεν άλλαξε μια στάλα,

πιό κάτω κάμποσα παιδιά, παίζανε όλα μπάλα,

στη μιά γωνιά ο καστανάς,στην άλλη ...άλλος ζητιάνος,

ήρθε στο πόστο το καλό...και τόπιασε ο νάνος...

***

  ΑΔΕΛΦΙΑ ΣΙΑΜΑΙΑ

Έπεσε η νύχτα, κι η σκηνή,

Έριξε  την αυλαία,

Η μοναξιά κι η σιωπή,

Αδέλφια σιαμαία,

Σκοτάδι έπεσε πυκνό,

Κι’ η νύχτα το σεντόνι,

Το στρώνει ως τον ορίζοντα,

Κι εσύ κοιμάσαι μόνη,

Τ΄αστέρια σκεπαστήκανε,

Χάθηκε το φεγγάρι,

Κι η μουσική βουβάθηκε,

Δεν σούκανε την χάρη,

Και κολυμπάς στην μοναξιά,

Κι’ η σιωπή σκεπάζει,

Αισθήματα αληθινά,

Κα την ζωή ρημάζει,

Η μοναξιά και η σιωπή,

Αδέλφια σιαμαία,

Χάθηκαν τ’ αστρα τ΄ουρανού,

Έπεσε η αυλαία.

ΕΝΑ ΠΟΤΑΜΙ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΖΕΙ / Ανδρέου Ανδρέας

Είναι πάντα 
μια λυπημένη θύμηση 
που σιγοκαίει
πίσω απ΄  τη μνήμη,
ένα δάκρυ
που σταλάζει αυτούσιο  
πίσω απ΄ τη χαρά, 
ένα ετοιμόρροπο σύννεφο
π΄ αναμετρά για τελευταία φορά 
τ΄ ανάστημά του
πριν απ΄ τη βροχή. 
Είναι πάντα 
μια σκιά οδύνης
που κατασκηνώνει 
μέσ΄ απ΄ τον καθένα μας
μια φωτιά και μια στάκτη
πίσω απ΄  την κάθε πράξη μας. 
Κι ένα ποτάμι π΄ αυτοσχεδιάζει πάντα
τα βήματά μας, τα τελευταία βήματα εκείνων 
που ξέρεις πως δεν πρόκειται κα γυρίσουν πια.