ANAZHTΗΣΗ / Πενταράς Νίκος

Το Φως
τις νύχτες τριγυρνά στην ακροποταμιά
και ψάχνει για τ’ αχνάρια
των ζαρκαδιών που κάποτε
– πριν τον αφανισμό τους –
πέρασαν απ’ εδώ να ξεδιψάσουν.
Ήταν χιλιάδες – καθώς λένε – τα ζαρκάδια
μα κι άλλοι τόσοι οι κυνηγοί π’ αλόγιστα τα τουφεκίζανε
μέχρι που τ’ αφανίσαν…

Κυμάτιζαν αγέρωχα σε κάμπους, σε βουνά και σε φαράγγια
ζευγάρωναν αμέριμνα και πολλαπλασιάζονταν
γιομίζοντας κρυφή χαρά
εκείνους π’ αφουγκράζονταν το ποδοβολητό τους
από κελί στενό κι ανήλιαγο
γιομίζοντας κρυφή χαρά τον κύρη και τη μάνα μου
που μέρα νύχτα δούλευαν
όμως ψωμί ποτέ δεν χόρτασαν.

Το Φως
τις νύχτες τριγυρνά στην ακροποταμιά και ψάχνει
μ’ αντί γι’ αχνάρια ζαρκαδιών
βρίσκει τ’ αχνάρια τ’ αγριόχοιρου
αυτού που σκότωσε τον Άδωνη
τον εραστή της Αφροδίτης.

 (από την ποιητική συλλογή «Η τρίτη απόφαση», 1988)

Η ΠΡΩΤΗ ΒΡΟΧΗ / Πενταράς Νίκος

Η πρώτη βροχή
έσβησε τα χνάρια του καλοκαιριού στην άμμο
και μούσκεψε τα πεσμένα φύλλα
μα τα χρυσάνθεμα
αποθηκεύουν τις στάλες της
για να ξεπλύνουν τη σκόνη
απ’ το φουστάνι της επόμενης άνοιξης
μ’ ένα τεράστιο ουράνιο τόξο
στον γκρίζο ουρανό
να τους χαμογελά.

ΚΑΡΟΥΖΕΛ / Πενταράς Νίκος

Άσε τα καρουζέλ των επαναλήψεων
που φθείρονται σε λούνα παρκ
ανάμεσα σε διακοσμητικά λαμπιόνια
πλάι σε πίστες
γύρου του θανάτου.

Πάρε μαδέρια
πάρε καρφιά
και φτιάξε σκαρί δικό σου
να σε ταξιδεύει
σε πελάγη αυτόφωτα
κι ανεπανάληπτα
χωρίς διακοσμητικά λαμπιόνια
μακριά απ' τη φθορά
και τις πίστες
γύρου του θανάτου.

Ματαιότητα / Πενταράς Νίκος

ΤΑ ΠΕΝΤΑΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ / Πενταράς Νίκος

Κάθε φορά που διαβάζω τα πεντάγραμμα της μνήμης
ανακαλύπτω κάτι ξεθωριασμένους φθόγγους
που έχουν τη δύναμη ακόμα να μ' ανεβάζουν
μια νότα καρδιάς πιο πάνω απ' το σύμπαν
σημάδι πως κάποτε διαβήκαν από μέσα μου
μελωδίες πολύ βαθιά οικείες κι αλληλέγγυες.

(από την ποιητική  συλλογή "ΣΕ ΦΟΝΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ", 2015)

ΚΑΡΑΒΙ ΣΤΟΝ ΒΥΘΟ / Πενταράς Νίκος

Από γλάρος
να καλημερίζω την κάθε μέρα σου
μέχρι τα πιο κρυφά της ακρογιάλια
και σπουργίτι
κουρνιασμένο τα βράδια στα κλαδιά της
να την καληνυχτίζω
βρέθηκα τώρα
καράβι στον βυθό
κυνηγημένο απ’ τον ουρανό σου
αλλά δεν πνίγομαι
- μ' ακούς;-
δεν πνίγομαι
γιατί χρόνια πολλά
προτού να με γνωρίσεις
ήμουν χελιδονόψαρο
και διαθέτω βράγχια.

(από την ποιητική συλλογή "ΣΕ ΦΟΝΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ", 2015)

"Η Τρίτη Απόφαση" Ποιητική Συλλογή του Νίκου Πενταρά εκδοθείσα το έτος 1988

ΜΑΝΑ

Το δειλινό
Η θάλασσα
Και ο αναβρασμός της
Και οι πολλές οι έγνοιες της.

Το δειλινό
Τα δάκρυα
Κι η πίκρα των φιλιών τους
Και το σκληρό το χάδι τους.
Η μάνα πάντα δίπλα μας
με τα γλυκά φιλιά της.

Το πρωινό
Η άνοιξη
Και το χαμόγελό της
Και τα πολλά τραγούδια της.

Το πρωινό
Η μουσική
Και η γλυκιά φωνή της
Και τ' απαλό το χάδι της.
Η μάνα πάντα δίπλα μας
και τα γλυκά φιλιά της ...


**
ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΕΙΣ

Ένα σπίτι
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
δεν προφτάνουμε να το γνωρίσουμε
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
το νοικοκυριό μας για να στήσουμε
και βρισκόμαστε ξανά στο δρόμο
με τους μπόγους και τις κατσαρόλες μας
τα κρεβάτια και τους στίχους μας.

Ένα σπίτι                
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
δεν προφτάνουμε να του μιλήσουμε
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
όπως θέλουμε να το στολίσουμε
και βρισκόμαστε ξανά στο δρόμο
με τις κάμαρες βουβές να μας κοιτάζουν
τις γωνιές του αδειανές να μας φωνάζουν.

Ένα σπίτι
που ποτέ μας δεν προφτάνουμε
δεν προφτάνουμε να το γνωρίσουμε
μα προφτάνουμε μ' αγάπη κι όνειρα
όνειρα πολλά να το γεμίσουμε
και βρισκόμαστε ξανά στο δρόμο
δακρυσμένοι για το σπίτι που θ' αφήσουμε
και τις αναμνήσεις που θα μείνουνε...

**

ΠΡΙΝ ΕΦΥΣΥΧΑΖΑΜΕ...

Πριν εφησυχάζαμε...
Στο κάτω κάτω
γιατί ν' ανησυχούμε;

Ένα καράβι φορτωμένο μ' άστρα
ήταν αραγμένο
μπρος από την πόρτα μας.
Τα δέντρα των περιβολιών μας
αγκομαχούσαν
κάτω από το βάρος του καρπού τους.
Τα βάζα του νεόχτιστου σπιτιού μας
σκόρπιζαν παντού
τη μυρωδιά των λουλουδιών τους...

Πριν εφησυχάζαμε...
Τώρα
κλαίμε κι οδυρόμαστε...

"Έπρεπε", λέμε, "να υπολογίσουμε
τον ερχομό
των δίσεκτων καιρών
που βύθισαν 
στο πέρασμά τους το καράβι
που ρήμαξαν
τα περιβόλια μας
που σύντριψαν 
τα βάζα μας
και ράγισαν το σπίτι μας....
Έπρεπε να...
Έπρεπε να..."
και κλαίμε κι οδυρόμαστε.

«Επάνοδος» Ποιητική Συλλογή του Νίκου Πενταρά εκδοθείσα το έτος 1992

ΕΠΑΝΟΔΟΣ

                                         Ι

 

 Μεσάνυκτα κι ακούγονται κτυπήµατα στην πόρτα µου.

Ανοίγω µε προφύλαξη και κάνει την εµφάνισή του

αγόρι γύρω στα δεκαοκτώ. 

Ευτύς µου κάνει εντύπωση µεγάλη το βλέµµα του το µελισσί,

η φωτεινή γαλήνη του προσώπου του, καθώς επίσης τα 

µαλλιά του 

χρώµα καστάνου ξέβαθο και καλοκτενισµένα. 

Το λυγερό κι αθλητικό παράστηµά του

σίγουρα κάτι µου θυµίζει 

µα δεν µπορώ την ώρα αυτή να θυµηθώ. 

Χαµογελώ µ' αµηχανία κι εκείνος στέκεται και µε κοιτάζει

ανέκφραστα κι επίµονα. 

Ανατριχιάζω µα σε λίγο βρίσκω το κουράγιο

και τον ρωτώ τι θέλει 

µ' αντί να µ' απαντήσει προχωρεί 

µπαίνει στο σπίτι και κατευθύνεται προς το µπουφέ.

....

 Προσέχω τη ματιά του, που την κρατούν ακίνητη

βαριοί - ως φαίνεται - συλλογισμοί,

πως πλημμυρίζει δάκρυα και παίρνει τέτοια λάμψη

που αμέσως έρχεται στη σκέψη μου

αυτό που λεν για τους τρελούς, πως δηλαδή,

το μάτι τους γυαλίζει... Τον παίρνω για τρελό...

«Μεσάνυκτα µ’ έναν τρελό στο σπίτι µου ... »

Ανατριχιάζω!!! 

Σκέφτοµαι τρόπους για να τον ξεφορτωθώ.

Περίτεχνα σκεπάζω τα µούτρα µου µε πέπλο κακοφανισµού 

και τον ρωτώ για να µου πει ποιος είναι, µ’ αυτός 

δεν δίνει σηµασία µονάχα αρπάζει την µπουκάλα 

ξαναγιοµίζει κάργα τα ποτήρια και µε ρωτά να τ’ απαντήσω 

αν συγχωρώ τον εαυτό µου που στη ζωή µου 

- έστω και µια φορά - δεν αξιώθηκα να δω την Ακανθού. 

Ως γεγονός παραξενεύοµαι για την ερώτησή του

µα πιο πολύ παραξενεύοµαι ποιος τάχα να ’ναι αυτός ο 

ξένος, αυτός ο νεαρός, που γνωρίζει

- εκτός από τ' αγαπηµένο µου πιοτό - 

πως στη ζωή µου µέχρι τώρα δεν αξιώθηκα ποτέ 

να δω την Ακανθού κι οµολογώ πως το ’χω 

αγκάθι στην καρδιά µου ...

 II

 

 

Μα τώρα που το σκέφτοµαι καλύτερα 
τώρα που το µυαλό µου ξεκαθάρισε 
και πλάθει κι αναπλάθει τη µορφή του

όλο µου φαίνεται και πιο γνωστή, γι’ αυτό σηκώνοµαι
παίρνω τη φωτογραφοθήκη µου και ψάχνω

κοιτάζω τις παλιές φωτογραφίες µία - µία 

µ’ αδυνατώ µ’ακρίβεια να καθορίσω 

αν είναι του παππού ή του προπάππου µου που µοιάζει 
ο πρώτος εκ των Μυκηναίων 

αν είναι του πατέρα ή του αδελφού µου 
ή πάλιν - γιατί όχι - 

αν µοιάζει ακόµα και σε µένα ... 

Αδυνατώ να καθορίσω και ψάχνω µε τις ώρες 
µα δεν τα καταφέρνω γιατί βρίσκω 

πως µ’ όλους έχει κάποια φυσιογνωµία

και µένω έτσι µε την απορία 
και µε τα λόγια του να βασανίζοµαι: 

«Εσένα θέλω αποστείλει, Ποιητή, στους εν δουλεία 
απογόνους µου 
για να τους απαλλάξεις απ’ αυτή και να τους οδηγήσεις 
πάλιν πίσω

στην Αχαιών Ακτή». 


περισσότερα : http://ngpentaras.blogspot.com/2015/

"Στη μοναξιά του φεγγαριού" Ποιητική Συλλογή του Νίκου Πενταρά εκδοθείσα το 2009

Το σπίτι σου
στην άκρη του δρόμου
με τη σοφία της θάλασσας στην κάθε πέτρα του
και τη γαλήνη του βουνού στα κεραμίδια του
κρατά με πείσμα τα παντζούρια του κλειστά
τις πόρτες κλειδαμπαρωμένες στον καιρό.
σε καρτερά.

Ο Διγενής Ακρίτας με το Χάροντα
στα μαρμαρένια αλώνια συναντήθηκαν
την πάλη τους να ξαναρχίσουν
και προσπαθεί να κρατηθεί γερά
το σπίτι σου
στην πλάτη των προγόνων φορτωμένο
άτι λευκό που πιλαλά
καράβι π’ αρμενίζει
νερό να βρει να δροσιστεί
λιμάνι για ν’ αράξει
κελί κλειστό που καρτερά
τις πόρτες του και τα παντζούρια του στον Ήλιο διάπλατα ν’ ανοίξει

**

ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΒΡΟΧΙΑΣ

Στα χρόνια της αναβροχιάς
αφουγκράζονταν την προσευχή σου
και  χαίρονταν οι στέρνες και τα ξεροπήγαδα
που με τις αδειανές κανάτες των ματιών τους 
σημάδευαν τον ουρανό
ψάχνοντας για σημάδια της βροχής.

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ / Νίκος Πενταράς

Συχνά τα βράδια
καθώς έξω από τα κλειστά παράθυρα
η πόλη βυθίζεται σιγά σιγά
στο χρόνο και τη λήθη
προσκαλώ σε σύναξη
στο σπίτι μου
μεταστάντες ποιητές
«αδιάβαστους κι αχειροκρότητους»
-ως επί το πλείστον –
και σε ολονυχτία
τους απαγγέλω στίχους τους
γιατί θέλω μνημονεύει ες αεί
απ’ αρχής τα έργα τους
θέλω μελετά εις πάντα τα έργα τους
και περί του βίου τους διαλογίζεσθαι.

Νίκος Πενταράς (βιογραφικό)

Γεννήθηκε στη Χλώρακα της επαρχίας Πάφου στις 9 Απριλίου 1949. Εκτός από την προσφορά του στην εκπαίδευση της Κύπρου, την οποία υπηρέτησε από τη θέση του απλού δασκάλου μέχρι τη θέση του Α' Λειτουργού Εκπαίδευσης, έχει εκδώσει βιβλία με ποιήματα, μυθιστορήματα και μελέτες.

Ο Νίκος Πενταράς ασχολείται, επίσης, με την κριτική-παρουσίαση νέων εκδόσεων. Από το 1989 έως το 1991, είχε μόνιμη στήλη σε κυπριακή εφημερίδα για την κριτική-παρουσίαση νέων εκδόσεων και συνεργαζόταν παράλληλα και με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου για το ίδιο θέμα. Έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα εκατοντάδες νέες εκδόσεις βιβλίων ποικίλου περιεχομένου.

• «Ώρες Πολέμου» (ποίηση) (1975)
• «Μηνύματα» (ποίηση) (1981)
• «Περιστέρι μου ξεκίνα» (ποίηση για παιδιά) (1987)
• «Η Τρίτη Απόφαση» (ποίηση) (1988)
• «Επάνοδος» (ποίηση) (1992)
• «Φως εκ Φωτός» (ποίηση) (1994)
• «Ποιήματα» (ποίηση) (1995)
• «Ο Εκπαιδευτικός απέναντι στο Αναλυτικό Πρόγραμμα: Ελεύθερος Πολιορκημένος;» (μελέτη) (2004)
• «Σε κάθε μπαλκόνι και ένα χελιδόνι» (μυθιστόρημα, που απευθύνεται σε παιδιά και νέους) (2007)
• «Στη μοναξιά του φεγγαριού» (ποίηση) (2009).
• Σε φόντο φθινοπωρινό" (ποίηση) (2015)

ΣΧΕΤΙΚΆ: http://ngpentaras.blogspot.com/2012/07/blog-post_28.html

ΧΑΪΚΟΥ του Νίκου Πενταρά

1. Στην τζαμαρία
κόκκινο γαρύφαλλο  
κι εσύ απ’ έξω.  

2. Πλήθος τζιτζίκια  
τζίτζι τζίτζι τζιτζιτζί  
ήταν Κασάνδρες.    
  

   3.

Τριανταφυλλιές
μπουμπούκια στα κλωνάρια
γιατί αργείτε;

4.
Ωραία λόγια
μοιάζουν επικήδεια
φέρτε λιβάνι.

5.
Ένα λουλούδι
πεταμένο στη λάσπη
σε θυμήθηκα.
 
6.
Πέταγμα πουλιών
ζευγάρωμα ζαρκαδιών
χαίρε, ειρήνη.
 
7.
Αντί για φανούς
κρυφά μέσα στη νύχτα
άναβες στίχους.

8.
Γόρδιος δεσμός
βαθειά πληγή στα στήθια
Μέγας Χωρισμός.

    9.

Μέσα στη νύχτα
οι λέξεις βουβάθηκαν
άδειες οι στέρνες.

10.
Στα περιβόλια
ξεχείλιζες με στίχους
τις άδειες στέρνες. 

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ του Νίκου Πενταρά

Πάψε πια ν’ απελπίζεις τις χαραυγές

με τις μαυροφόρες σκέψεις της νύχτας
γιατί χρόνια προτού σε γνωρίσω
καθώς βυθομετρούσα ναυάγια Ονείρων
απ’ το φεγγίτη των άστρων
κι αποστήθιζα τη σιωπή τους
ήλθε σωσίβιο το φως
έσπασε το κέλυφος της νύχτας
και μ’ αποκάλυψε
το υστερόγραφο σημείωμά της
για αιώνια χαραυγή…

ΜΝΗΜΕΣ του Νίκου Πενταρά

Στον ήχο της βροχής

ξεφυλλίζω  τις μνήμες των άστρων
ανάμεσα στις ρωγμές του χρόνου
κι αποστηθίζω τη σιωπή τους.

Δακρυσμένες εικόνες

με χείλη σφραγισμένα
απ’ την παντάνασσα σιωπή
με ταξιδεύουν
στο σκυθρωπό βασίλειό τους.

ΞΕΡΩ ΜΟΝΟ του Νίκου Πενταρά

Δεν ξέρω

αν οι στίχοι μου μπορούν
να χωρέσουν τον πόνο σου
ούτε πάλι ξέρω αν έχουν τη δύναμη
να τον σηκώσουν
και να τον ταξιδέψουν πέρα μακριά
όπως οι γερανοί
τ’ αποδημητικά πουλιά
στα φιλόξενα φτερά τους.

Ξέρω μόνο

πως είναι τόσο δυνατοί
όσο χρειάζεται
να γίνουν Αγάπη
και μέσα τους 
μια για πάντα να σε κλείσουν.

στη μοναξιά του φεγγαριού (απόσπασμα) του Νίκου Πενταρά

Το σπίτι σου
στην άκρη του δρόμου
με τη σοφία της θάλασσας στην κάθε πέτρα του
και τη γαλήνη του βουνού στα κεραμίδια του
κρατά με πείσμα τα παντζούρια του κλειστά
τις πόρτες κλειδαμπαρωμένες στον καιρό.
σε καρτερά.

Ο Διγενής Ακρίτας με το Χάροντα
στα μαρμαρένια αλώνια συναντήθηκαν
την πάλη τους να ξαναρχίσουν
και προσπαθεί να κρατηθεί γερά
το σπίτι σου
στην πλάτη των προγόνων φορτωμένο
άτι λευκό που πιλαλά
καράβι π’ αρμενίζει
νερό να βρει να δροσιστεί
λιμάνι για ν’ αράξει
κελί κλειστό που καρτερά
τις πόρτες του και τα παντζούρια του στον Ήλιο διάπλατα ν’ ανοίξει

ΣΤΑΥΡΩΣΗ του Νίκου Πενταρά

Γραμματείς και φαρισαίοι

επώνυμοι κι ανώνυμοι

αλεπούδες ντυμένες την αθωότητα σου

θα ετοιμάζουν πάντα

τον σταυρό και τα καρφιά

στα υποχθόνια τους εργαστήρια

και μετά στον γολγοθά σου

άδικα να σε σταυρώνουν

προσωρινή καθήλωση η σταύρωση

και ο σταυρός ανάσταση

το πένθος

η θλίψη

κι ο θάνατος

στους σταυρωτές σου

«χαίροις», λοιπόν, «ο ζωηφόρος σταυρός»

ο σταυρός του μαρτυρίου σου.

("Σε φόντο φθινοπωρινό", 2015)

[Θα σβήσω] του Νίκου Πενταρά

Θα σβήσω

τα ίχνη των βημάτων μου στην άμμο

θα καταργήσω

τις παρενθέσεις ιστοριών

που χάραξα στα βράχια

κι από αφρός στην παραλία

θα γίνω πέλαγος

ν’ αφουγκράζομαι τις ιστορίες

του αρχέγονου γαλάζιου

στη σιωπή των κογχυλιών.

"Στη σιωπή των κογχυλιών"

ΝΑΥΑΓΙΟ του Νίκου Πενταρά

Την κόγχη του περάσματος
ανάμεσα στων κοχυλιών τα καύκαλα
και στους θρυμματισμένους αμφορείς
στην απαλάμη του νερού
και του καιρού τη στρόφιγγα
διαβαίνεις καθημερινά.

Θολά τα μάτια στα λιβάδια των φυκιών
αρμύρας γεύση στα κορμιά τα μπρούντζινα
μαρμαρωμένα στο βυθό καράβια πλήθος
σιτάρι, λάδι και κρασί στ’ αμπάρια τους
που ναυαγήσανε πριν από χρόνια
χωρίς ποτέ στα μάτια σου να ξεπροβάλουν
έστω τα λευκά πανιά τους.

(από την ποιητική  συλλογή "ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ", 2009

ΤΑΦΗ / Πενταράς Νίκος

Η μάχη τέλειωσε το σούρουπο.

Η νύχτα τύλιξε σιγά-σιγά τα σκόρπια μέλη των νεκρών

Με το τσουρουφλισμένο κρέπι της

Το κόκκινο φεγγάρι δακρυσμένο και λυσικομο

Τους έδωσε γονατιστό τον τελευταίο ασπασμό

Και μια μπουλντόζα έπειτα βιαστικά

Τους έθαψε σε μνήματα ομαδικά, χωρίς τα σχετικά,

Με συνοδεία τη θρηνητική φωνή του γκιόνη...

Οι μάνες όμως καρτερούν γονατιστές

Στα σκαλοπάτια της ελπίδας

Και μένουν οι νεκροί χωρίς μνημόσυνα

Χωρίς νερό και λάδι...