Τρίτη 3 Οκτωβρίου 2023

ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟ ΣΤΙΧΑΚΙ / Ιωαννίδου- Σταύρου Ρούλα




Φύσηξε ο άνεμος
κι ένα στιχάκι του ’φυγε απ’ το χαρτί.
Πήδηξε έξω από το παράθυρο
και πέταξε με τον άνεμο.
«Θα ξαναγυρίσει», είπε ο ποιητής
και άφησε το παράθυρο ανοιχτό.
Το μεσημέρι ξαναφύσηξε τ’ αγέρι.
«Ήρθε!», είπε εκείνος.
Όμως, ήταν μονάχα ένα φύλλο
που μπήκε μέσα από το ανοιχτό τζάμι.
«Δεν ειν’ αυτό» είπε ο ποιητής.
Τ’ αγέρι φύσηξε δυο-τρεις φορές ακόμα.
Μπήκε κι άλλο φύλλο απ’ το παράθυρο
κι ένα ζουζούνι
κι ένα μαραμένο λουλούδι
που έπεσε κάτω απ’ το γιασεμί της αυλής.
«Δεν ειν’ αυτό», έλεγε εκείνος κάθε φορά .
Το βράδυ ξάπλωσε χωρίς
να κλείσει τις γρίλιες.
«Να ’βρει μέρος για να μπει», είπε πάλι.
Κανείς δεν έμαθε ποτέ
αν κοιμήθηκε ο ποιητής εκείνη τη νύχτα.
Το πρωί, κάποιοι περαστικοί
τον άκουσαν που έλεγε και ξανάλεγε.
«Έχασε το δρόμο.
Γι’ αυτό δε γύρισε.
Έχασε το δρόμο».

Ιωαννίδου- Σταύρου Ρούλα (βιογραφία)


Ποιήτρια, πεζογράφος και θεατρική συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Λευκωσία  στις 7.6. 1951 και απεβίωσε το 2023.  Σπούδασε ελληνική και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.  Αργότερα μετεκπαιδεύτηκε στο RSA , TEFL (UK) και πήρε το δίπλωμά της με διάκριση στη διδασκαλία. Εκπαιδευτικός (ME) και ερευνήτρια.
Ως εκπαιδευτικός, υπηρέτησε από το 1973 στη Μέση Εκπαίδευση και παράλληλα σε διάφορες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου, ως ερευνήτρια, συγγραφέας, ανθολόγος  και επιμελήτρια  εκδόσεων.  Διετέλεσε και είναι μέλος Συντακτικών Επιτροπών σε Ανθολογίες και άλλες εκδόσεις.  Υπηρέτησε, επίσης, ως Σύμβουλος Καθηγήτρια. Εργάστηκε ως επαγγελματίας συγγραφέας, ερευνήτρια, σύμβουλος και επιστημονική συνεργάτις σε πνευματικούς και πολιτιστικούς φορείς. Διορίστηκε, από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου, Αριστίνδην μέλος της Κριτικής Επιτροπής για τα Κρατικά Βραβεία Παιδικής / Νεανικής Λογοτεχνίας.

Εργάτης της ποίησης, της πεζογραφίας και του θεάτρου. Έχει εκδώσει 19 βιβλία. Το λογοτεχνικό της έργο έτυχε αναγνώρισης και τιμήθηκε με βραβεία και διακρίσεις, στην πατρίδα της και διεθνώς από διάφορους φορείς (Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου, Πρεσβεία της Ελλάδος,  The University of Bristol Hellenic Society κ.ά. ),  ενώ βραβεύτηκε επανειλημμένα  για το σύνολο του λογοτεχνικού της έργου και  για την προσφορά της στα Γράμματα και τον Πολιτισμό Πρόσφατα, το βιβλίο της “Κίτρινες Κορδέλες” τιμήθηκε με το Διεθνές Λογοτεχνικό Βραβείο Jean Monnet.


     Έργα της μεταφράστηκαν στα αγγλικά , ιταλικά , γερμανικά πολωνικά και γαλλικά,  και δημοσιεύθηκαν σε ξένα έγκριτα περιοδικά και ανθολογίες. Παρουσιάστηκαν, επίσης, τόσο από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση όσο και στη σκηνή. Μελοποιημένα ποιήματά της κυκλοφόρησαν σε δίσκους, κασέτες και ταινίες μικρού μήκους.  Ασχολήθηκε, επίσης, με την εικονογράφηση βιβλίου, όπου και διακρίθηκε.

Aρκετά μεγάλο μέρος του έργου της, κυρίως θεατρικά έργα, παραμένει ανέκδοτο.
Το θεατρικό της έργο «Αίθουσα Αναμονής»  εκπροσώπησε την Κύπρο στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεατρικής Γραφής 2002, που έγινε Νοέμβριο του 2002, στο Warehouse Theatre, Croydon, London,UK. Η επίσημη πρώτη δόθηκε στο «Θέατρο Ένα» στη Λευκωσία.Επίσης ασχολήθηκε με την συγγραφή θεατρικών έργων, σεναρίων κτλ


ΠΟΙΗΣΗ

1. Ποιήματα, 1974
2. Τα τραγούδια της μητέρας μου, 1983
3. Του νησιού μου, 1984
4. Στις Διαστάσεις των Χρωμάτων,1990
5. Τρεις ποιητικές συνθέσεις για την Κύπρο, 1992. Β΄έκδοση 1995 - Εκδόσεις ΕΠΟΚ
6. Γρηγορείτε, 1992
7. Μνήμες Αναδυόμενες, (μελοποιημένα ποιήματα), 1993
8. Κίτρινες Κορδέλες (ποιητικοί – θεατρικοί διάλογοι), 1998, Εκδόσεις Δωδώνη β΄έκδοση 1999, Εκδόσεις Δωδώνη.
9. Nastrini Gialli, 2001   (  Μετάφραση στα ιταλικά:Michele Iannelli )
Χορηγός: Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου.
10.Εποχές με Χαϊκού, 2003 (Κυπριακή συμμετοχή στο UNESCO World Poetry Day)
11. Το βάρος της Βροχής
12.  Τικ-τοκ κλιπ-κλοπ φλιπ-φλοπ: Αλλόκοτα ποιήματα / 2019

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

1. Στα Μετόπισθεν (Διηγήματα) Αθήνα 2001, Εκδόσεις Δωδώνη
2. Η πιο ωραία γλώσσα (ιστορίες για παιδιά) 1983. B΄έκδοση,  Εκδόσεις Intercollege.
3. Μπλουμ, 1998 (πεζογράφημα για παιδιά) Εκδόσεις Cool Arts Designs.
4. A present for Marcos ( Short Story, PEN publications R.No. 3, 1988)
5. Father’s Profession (Short Story , PEN Publications R. No 4, 1989) 


Σάββατο 19 Αυγούστου 2023

9 Ποιήτριες της Κύπρου / 9 ποιήματα

 

Σαν καινούργιος Διογένης
/ Ειρήνη Ανδρέου
 
Είναι στιγμές που νιώθω
πως τούτος ο κόσμος δεν είναι για μένα
ή πως γεννήθηκα σε λάθος χρόνο.
Είναι στιγμές που δεν θέλω να μιλώ
αφού σας βολεύει το ψέμα...
Να κλάψω ζητώ σ' ένα ώμο...
Ένα μόνο!
Υπάρχει, ρωτάω, σε τούτο
τον κόσμο;
Σαν καινούργιος Διογένης με φανάρι
έναν άνθρωπο μονάχα αναζητώ...
και μια τον βρίσκω και μια τον χάνω
πίσω από μάσκες παίζει κρυφτό.
Ένα προφίλ φανταχτερό
και μία σάπια κοινωνία από πίσω,
με το φανάρι πια σβηστό,
ξεγελώ τον εαυτό μου για να ζήσω
και μια ζωή που μου 'λαχε
έτσι ανούσια στο ψέμα να σκορπίσω.
Είναι στιγμές που θέλω
όλο τον κόσμο ν' αγκαλιάσω να φιλήσω..
Αλήθεια σας λέω, το θέλω τόσο!
Θέλω τον έρωτα τον όμορφο να ζήσω
μία στιγμή πριν ξεψυχίσω.
Αλήθεια σας λέω, το θέλω τόσο.
Είναι οικτρό πως έζησα να μετανιώσω...
 
 
**
ΑΝΤΙΤΥΠΑ / Νέβη Αστραίου
 
 
Ψάχνω να βρω το θεϊκό στοιχείο μέσα σου
για να μπορέσω να θαυμάσω τη μορφή σου
σε ένα κόσμο με πληθώρα από αντίτυπα
ίδιες μορφές που αναπαράγονται
και συμβαδίζουν με τα συγγενικά του χρόνου
ψάχνω να βρω το ένα το μοναδικό
αυτό που θα γεμίσει λάμψη την ψυχή μου
με όλο το φως που θα εκπέμπει στο κάθε βήμα του
αυτό το ένα που δεν κοπιάρεται στη θύελλα του χρόνου.
 
 
**
Τελείωσε το θαύμα / Ζέλεια Γρηγορίου
Τελείωσε το θαύμα
Τυλίξανε τις τέντες
Πακετάραμε τα σύνεργα
Διπλώσαμε τα κουστούμια
Διπλωθήκαμε
Να αντέξουμε
Να χωρέσουμε
Οι οικονομικές θέσεις είναι πάντα μικρότερες
στις πτήσεις της επιστροφής
**
ΜΕΓΕΘΗ / Καϊμακλιώτη Αγγέλα
 
 
Όταν εκφωνούνται
τα μεγάλα λόγια
στους μεγάλους ναούς
οι αγνοούμενοι
στα μικρά τους φέρετρα
δολοφονούνται
με μικρές επαναλήψεις.
 
 
**
[ Σε φωνάζω περιστέρι...] / Παπαγεωργίου Αδελαίδα
 Σε φωνάζω περιστέρι
που αναδύεται μέσα στο φως,
αθώο και μειλίχιο
ανίκανο τη κακία του κόσμου να αντέξει
Σε περιμένω να ρθεις
να φέρεις βροχή και καταιγίδες
Σήμερα για κάποιο περίεργο λόγο κρυώνω,
ταξίδεψε μέσα μου
η αδιαφορία του κόσμου,
η Θάλασσα ανίκανη πλέον
να φέρει τη μοίρα μου πιο κοντά,
μονάχα αλμύρα και άμμο
Περπατώ μονάχη τον πόνο μου
βγαίνω στο φως όπου και νάναι,
η ειρήνη σκότωσε το περιστέρι
σύμβολα, συμβολισμοί καταρρίφθηκαν
σε ένα πυρπολυμένο ουρανό
Τα σύννεφα αραίωσαν,
καμμιά ένδειξη για βροχή ακόμα…
 
 
**
ΚΑΘΕ ΛΕΞΗ / Κλεοπάτρα Robinet

Η κάθε λέξη
είναι, μια διέξοδος
ένα μήνυμα
πολλές φορές γραμμένο
μες στη στενοχώρια
μες στην αδιαφορία της μέρας.
Το κάθε ποίημα
είναι μια δήλωση Αγάπης
μιας στιγμής αιωνιότητα
σαν αστραπή!
**

 
Τα δέντρα / Τέμβριου Αθηνά
Είμαστε σαν τα δέντρα
κάτω απ’τον ήλιο,
ούτε μια στάλα νερό
τα δρόσισε μέσα στο καλοκαίρι.
Όμως οι ρίζες άπλωσαν
βαθιά μέσα στη γη
καλά κρατάνε τα κλαδιά,
τα φύλλα σαν ψυχές
γρικούν πρωί και βράδυ.
Είμαστε σαν τα δέντρα.
Η ανάσα, τ’όνειρο ενός παιδιού
την ώρα της ανάπαυσης
κάτω απ’τον ίσκιο μας,
μέχρι να διανύσει ο χρόνος
τις μέρες της σιωπής,
για να γευτούμε τη δροσιά του κόσμου.
 
**
Ξυπνά αυτός ο κόσμος / Τουμαζή Έλενα – Ρεμπελίνα
 
Η θάλασσα τριανταφυλλιά από τον επικείμενο ερχομό
Μόνον τιτιβίσματα στο ήσυχο διάστημα
κι αραιά γουργουρητα
ερωτικά παράπονα στην πρωινή σιωπή
Τα τελευταία χελιδόνια με προσπερνούν
υπόμνηση φθίνουσας χαράς
και δυο καρτερικά κορακια
στη λοξή χαμηλή στέγη
εκλιπαρούν για λίγο μάννα
Μα εσύ
στέκεις ακόμη ριζωμένος μπρος στη πόρτα μου
και μου την φράζεις.
Από τον κάτω κόσμο.
 
 
**
Συνοχηδόν / Ελένη Τυρίμου
 
Τώρα το σπίτι μας γυμνό
η απουσία βασιλεύει,
η σφραγίδα της σιωπής
είναι ταφόπετρα στην πόρτα μας.
Η μάνα μας δεν περιμένει το σπλάχνο της,
ο πατέρας δεν θα σε ορμηνέψει
έφυγαν για το μεγάλο ταξίδι...
Μα εσύ! ανθίζεις
έξω στην αυλή μας,
κάθε μέρα ανατέλλεις
με το άπιαστο φώς
τις νύχτες μιλάς
με τα άστρα
τους δείχνεις τις αιώνιες πια πληγές σου,
τα ματωμένα σου ρούχα,
τις σφαίρες που σταμάτησαν την ζέστη αναπνοή σου,
τα βελούδινα όνειρα σου,
γνέφεις στο ματωμένο φεγγάρι μην ξεπορτίσει στο άπειρο.
Σφιγμένη ή έφοιβη ψυχή σου
καλείς τα γοργά σύννεφα μην φύγουν
και φανεί η σκιά σου, έτσι όπως τότε σε εκείνες τις μαύρες μέρες του σκότους, της ανελέητης φωτιάς,
του λυσασμένου αδησόπιτου φονικού, μέσα από τους καπνούς,
να μετράς λεπτό προς λεπτό τον πληρωμένο θάνατο
την ώρα των λέξεων,
να τρέμεις στην αγωνία του φόβου του τέλους.
Τώρα στο σπίτι μας φωλιάζουν οι γλυκόπικρες αναμνήσεις εκεί ακάθεκτες.
Πότε το μακρόσυρτο μυρολόι
και πότε ο απόηχος του γέλιου της χαράς και της ζωής.
Η μυρωδιά απτό ιδρώτα του πατέρα,
το ζεστό γλυκό ψωμί της μάνας μας.
Η παγωνιά δεν πέρασε από καμιά χαραμάδα
ουτε την ψυχή
ούτε! στην καρδιά
Η σφραγίδα της σιωπής δεν νέκρωσε τα κύτταρα
την μνήμη, τους νοέρους παλμούς.
Ακούω τις φωνές μέσα από την παγωμένη ταφόπετρα του χρόνου
σε κάθε γωνιά του σπιτιού μας,
στο ξέραμένο μας κήπο
σε κάθε ακτίδα φωτός.
Το σπίτι μας τόσο φτωχό,
Μα τόσο πλούσιο!
Η ταφόπετρα ανθίζει
δεσπόζει τη ζωή πέρα από το θάνατο,
ένας διαχρονικός όρος μετρητής του άπειρου...

9 ποιητές της Κύπρου / 9 ποιήματα

 

Α Ρ Ι Θ Μ Ο Λ Α Γ Ν Ε Ι Α / Βοσκαρίδης Πάμπος

 
Μεσούντος μηνός Απριλίου
του έαρος όντος κλινήρους
σονέτου στρεβλώνω τους στίχους
μιμούμενος ύφος λογίου
.
Ελπίδα εμού του ιδίου
η έλευση τούτου του θέρους
παρόντες να έβρει τους γέρους
που έχουν υπόλοιπα βίου
.
Εν τούτοις τολμώ να ρωτήσω
το μέτρημα τόσων κρουσμάτων
αλλάζει τον ρουν των πραγμάτων;
.
Μη γίναμε αριθμολάγνοι;
Το μέτρημα ας είναι με μέτρο
ας είναι με μέτρο τα μέτρα
 
**
ΣΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ / Γαλάζης Λεωνίδας
 
Εκείνοι που βυθίστηκαν
στο κράτος της σιωπής
κοιμούνται στον βυθό της φορτωμένοι
με σπάνια πετρώματα κι άνθους της τρικυμίας.
 
Τα όνειρά τους ταξιδεύουν
στις αποικίες των κοραλλιών
κι ανθίζουν στο σκοτάδι
των οιδημάτων άστρα.
 
Στ’ άγρυπνα βάθη του ύπνου τους
να λουλουδίσουν τα καρφιά
τα χελιδόνια να κρυφτούν
από τις μαύρες συμφορές αποδιωγμένα.
 
 
**
ΣΗΜΕΙΩΣΗ / Ιωαννίδης Κλείτος
 
Δε χρειάστηκε αυτοσχεδιασμός.
Με την υποτστολή της 
σημαίας
όλα άλλαξαν όψη.
Το σπίτι ήταν σπίτι,
κ΄ η θάλασσα, θάλασσα.
Ερωτευόμασταν 
αναιτιολόγητα, χαμογελώντας.
 
**
Μεταθανατίως / Κωνσταντινίδης Στέφανος
 
Τα είπαμε όλα
και στην ενεργητική
και την παθητική φωνή
και στον ενεστώτα
και τον αόριστο.
Ας μη υποχρεωθούμε
να κάνουμε αποκαλύψεις
και στον τετελεσμένο μέλλοντα.
Αυτά θα τα αποκαλύψει
η νεκροψία των ονείρων
μεταθανατίως.

**
ΨΥΧΕΣ / Πλουτάρχου Ελευθέριος
 
 
Οι ψυχές ζωντανεύουν σαν πέφτει η νύχτα
στα δρομάκια της πόλης πέρα δώθε γυρνούν,
τις δουλειές να τελέψουν π’ αφήσαν και φύγαν
στα μπαράκια τα λένε όταν πάνε να πιούν.
 
Αν ποτέ σου μια νύχτα σαν εκείνες βρεθείς
κι αν στα άδεια δρομάκια της πόλης χαθείς,
αυτούς που σε ψάχνανε να μη λησμονήσεις
το ποτήρι σου άδειοπεριμένω να ‘ρθεις.
 
 
**
Φοβάμαι / Τιμοθέου Ανδρέας

Πρώτα καταργήσαμε το χάδι.
Βρήκε σειρά το άγγιγμα,
η αφή,
το σώμα.
Τώρα, που όσο ποτέ
καθείς μας κατοικεί
στο πνεύμα
με τις σταγόνες του ψωμιού του
απομακρύνει ευκόλως τους ιούς
και την αρρώστια.
Ίσως να είναι ώρα να σκεφτούμε
πόσο πιο σταράτο
πόσο πιο ειλικρινές
ήταν τελικά εκείνο το:
«Νιώθω έρωτα για σένα»
αντί για το
«Είμαι ερωτευμένος μαζί σου».
Οι μετοχές πάντα μας προδίδουν
ενώ τα ουσιαστικά
στέκουν εκεί χωρίς ανάγκη.
Θες δεν θες σου λέει,
για να αρθρώσεις νόημα,
με χρειάζεσαι.
Αυτό, αυτό κατάργησε
η εποχή μας
κι έτσι κλειστήκαμε
ικέτες
σε μια ζωή που πέρασε.
 
**
Η φυγή / Ανδρέας Τίφας
 
Δυστυχώς πρέπει να φύγουμε
Δεν μπορούμε να μείνουμε
Η μεγάλη παραμονή …έχει δυσκολίες
 
Ο άνθρωπος πρέπει να τρέξει,
Χρειάζεται να καλύψει αποστάσεις.
 
Κάποια πράγματα δε θα τα ικανοποιήσει…
Δυστυχώς κάποτε πρέπει να φύγουμε..
Φθάνει η ώρα της αποχώρησης.
 
 
 
**
Μια Παλιννόστηση (χαικού) / Τσιαήλης Ρ. Χρίστος
 
Περιπλανώνται
τα χαμένα καράβια
φαύλα γαλήνη
 
υγρή ελπίδα
πώς εξορία τιμάς
τι μηρυκάζεις
 
νησιά σφραγιστά
πλανεύτρες πλάτη γυρνάν
θύμησης φρούτα
 
αφαλάτωση
μιας γενεάς σειρήνων
κατάρτια γυμνά
 
ταξίδια στείρα
χαλασμένες πυξίδες
βορράς σαλεύει
 
η παραπλάνηση
κατάρα που απλώνει
δίκτυα παντού
 
ακούς το κουπί
όταν η ησυχία
νικά το παιδί
 
**
Ο πίνακας / Χρίστος Χατζήπαπας
 
Ο μέγας αθώος
ο αμνός της προδοσίας
ο ζηλωτής
ο Τσε Γκεβάρα της όλης υπόθεσης
μιαρός κατά το ιερατείο
ουδόλως ξεχώρισε
δυστυχώς
στον πίνακα
«Οι δώδεκα απόστολοι»
του Αντρέα Καραγιάν.
Τη στιγμή που των ζηλωτών
τ’ αγύριστα κεφάλια
κοσμούν έκτοτε
τον κρανίου τόπο.